tag:blogger.com,1999:blog-65215986592887338782024-03-17T23:02:57.822-04:00Mundo Pré-HistóricoA PRÉ-HISTÓRIA NO SEU MUNDOFelipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.comBlogger357125tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-52086284275508253442023-09-03T23:00:00.003-04:002023-09-03T23:22:21.631-04:00Plesiadápis, o precursor dos primatas<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-M4g2y4z_t-XMSvBJxGxykNm-EaMaoJyxBDia9-Mmj81CRoKsYHNL9qVfO7vqM2dxuUcoXVDSH_4DkIxn8h_w44FSoDxpL6Tb9NXF3dLVexkoakTeFxfC1pDjDlWjM64kI-7359QA_yFzALJV5LqXfdSZVn95TWW6-0zTguFm7j0YgCh5TzyJ7XnIJhYA/s1000/Plesiadapis%20-%20Atelier%20Lemayeur%20Alunni.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="945" data-original-width="1000" height="378" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-M4g2y4z_t-XMSvBJxGxykNm-EaMaoJyxBDia9-Mmj81CRoKsYHNL9qVfO7vqM2dxuUcoXVDSH_4DkIxn8h_w44FSoDxpL6Tb9NXF3dLVexkoakTeFxfC1pDjDlWjM64kI-7359QA_yFzALJV5LqXfdSZVn95TWW6-0zTguFm7j0YgCh5TzyJ7XnIJhYA/w400-h378/Plesiadapis%20-%20Atelier%20Lemayeur%20Alunni.png" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Marie-Christine Lemayeur e Bernard Alunni</td></tr></tbody></table><br /></div><div style="text-align: justify;"> O plesiadápis é um mamífero primatomorfo que viveu entre 62 e 55 milhões de anos atrás, do final do Paleoceno ao início do Eoceno, nas florestas subtropicais da América do Norte e Europa. Media cerca de 60 cm de comprimento e pesava em torno de 2,1 kg. Seu nome significa "próximo a <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/01/adapis.html">Adapis</a></i>", referindo-se a um primata primitivo que surgiu alguns milhões de anos mais tarde, no entanto sua classificação exata ainda gera dúvidas. Embora já tenha sido considerado um primata primitivo, os estudos mais recentes indicam que o plesiadápis faz parte de um grupo irmão aos primatas ou aos primatas e dermópteros (colugos).<span><a name='more'></a></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiY6IHhZMl4CxpG0fH1eznsD7mnrIj4Y8F4W6UVbArI78o1fBfIMAhoXUlALV5s30xOxHd6ygRagPcoQjq3WPRww6Z6VP9j4EkmOn7AgswKntiJ6YpOHwOwOT-5qVa9Ce--6MzjybJUY85tjyuzePVwGAFS8jgm-f1lL7ur3Km8DK8dWVmUPOIl7kU7ngTJ/s820/Plesiadapis.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="495" data-original-width="820" height="193" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiY6IHhZMl4CxpG0fH1eznsD7mnrIj4Y8F4W6UVbArI78o1fBfIMAhoXUlALV5s30xOxHd6ygRagPcoQjq3WPRww6Z6VP9j4EkmOn7AgswKntiJ6YpOHwOwOT-5qVa9Ce--6MzjybJUY85tjyuzePVwGAFS8jgm-f1lL7ur3Km8DK8dWVmUPOIl7kU7ngTJ/s320/Plesiadapis.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Jay H. Matternes)</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Ele está entre os mamíferos mais comuns que se conhecem da época Paleocena e diversificou-se em várias espécies, as quais desempenham um importante papel para a correlação entre os sedimentos continentais e as faunas do Paleoceno e Eoceno de ambos os lados do Atlântico. Nesse contexto, a espécie <i>Plesiadapis tricuspidens</i>, caracterizada por dentes incisivos superiores com três cúspides, provavelmente surgiu na América do Norte e colonizou a Europa através de uma ponte de terra via Groenlândia.</div><div style="text-align: justify;"><span> O plesiadápis t</span>inha incisivos bastante longos, separados dos molares por uma lacuna, e perdera o primeiro pré-molar do ancestral comum dos mamíferos. Nas espécies <i>Plesiadapis dubius</i> e <i>Plesiadapis rex</i>, da América do Norte, grande parte dos indivíduos não possui também o segundo pré-molar inferior, enquanto <i>Plesiadapis gidleyi</i> e as espécies europeias (<i>P. tricuspidens</i>, <i>P. insignis</i>, <i>P. walbeckensis</i>, <i>P. remensis</i> e <i>P. russelli</i>) carecem dos caninos inferiores. A dentição do plesiadápis demonstra uma mudança funcional para triturar e esmagar o alimento com os dentes laterais, uma adaptação gradativa para onivoria e herbivoria.</div><div style="text-align: justify;"> Sua cabeça parece a de um lêmure, larga e baixa, mas com um focinho alongado e dentes semelhantes aos de um roedor. Além disso, os olhos eram direcionados para os lados, diferente dos olhos voltados para frente dos primatas modernos, que lhes fornecem visão tridimensional. Seu cérebro era relativamente grande se comparado com mamíferos contemporâneos de tamanho corporal similar, como os arctocionídeos (Arctocyonidae), mas pequeno em relação ao cérebro dos primatas que surgiram posteriormente. As adaptações do corpo do plesiadápis, como os membros robustos e ágeis, as garras longas, estreitas e curvadas e a cauda comprida e peluda, indicam que ele era um quadrúpede arbóreo, ou seja, vivia majoritariamente sobre as árvores. Teria facilidade em escalar troncos e galhos de grandes diâmetros e, para descer de frente, devia agarrar-se com as garras e seus pés voltados para dentro (supinados).</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCkkCDPAhOTyXd850SyjKFzXQ8-w2DICZhwyZ07C4eXG74eyXHdLxN1H8MEgXGFxH0Bkdmyu7SkQ4JiHNwV8nZY-M02RY9f5aqYYUTzLFsfRFe4e4O0xqjfiC-nmchSmbVlCtP4krM8ht3QdPUWuF8vFceGdAOSsWfVqimR_Zr8X0lkgNTnzGW-xQg0e9Q/s941/Plesiadapis%20cookei%20at%20the%20Museum%20of%20Natural%20Sciences%20of%20Belgium.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="941" data-original-width="601" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCkkCDPAhOTyXd850SyjKFzXQ8-w2DICZhwyZ07C4eXG74eyXHdLxN1H8MEgXGFxH0Bkdmyu7SkQ4JiHNwV8nZY-M02RY9f5aqYYUTzLFsfRFe4e4O0xqjfiC-nmchSmbVlCtP4krM8ht3QdPUWuF8vFceGdAOSsWfVqimR_Zr8X0lkgNTnzGW-xQg0e9Q/s320/Plesiadapis%20cookei%20at%20the%20Museum%20of%20Natural%20Sciences%20of%20Belgium.jpg" width="204" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Reconstrução de esqueleto de </i>Plesiadapis cookei<i> no Museu de Ciências Naturais da Bélgica, em Bruxelas.</i><br />Crédito: Ghedoghedo, 2011</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Este é um dos primatomorfos primitivos mais bem compreendidos, já que boa parte de sua anatomia é conhecida. A primeira descoberta de plesiadápis foi feita por François Louis Paul Gervaise, que encontrou um fragmento do lado esquerdo da mandíbula de <i>P. tricuspidens</i> em 1877, na França. Dois esqueletos notáveis, um deles quase completo, encontrados em Menat, também na França, exibem vestígios de pele e pelos na forma de filmes carbonáceos (camadas de resíduos de carbono fossilizados), algo único entre os mamíferos do Paleoceno. Detalhes de ossos estão mais bem preservados em fósseis da comuna francesa de Cernay, onde este é um dos mamíferos mais comumente encontrados. Espécimes de plesiadápis foram descobertos também em Montana, Wyoming, Colorado, Texas, Dakota do Norte e Califórnia, nos Estados Unidos; em Saskatchewan e Alberta, no Canadá; e na Alemanha.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Mammalia</div><div style="text-align: justify;">Ordem: Plesiadapiformes</div><div style="text-align: justify;">Família: †Plesiadapidae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Plesiadapis</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Plesiadapis tricuspidens</i>, †<i>P. anceps</i>, †<i>P. churchilli</i>, †<i>P. cookei</i>, †<i>P. dubius</i>, †<i>P. fodinatus,</i> †<i>P. gidleyi</i>, †<i>P. insignis</i>, †<i>P. intermedius</i>, †<i>P. remensis</i>, †<i>P. rex</i>, †<i>P. russelli</i>, †<i>P. simonsi</i>, †<i>P. simpsoni</i> e †<i>P. walbeckensis</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibY2AyR_yFm3e7mBTRGpiMNytSc0TXCQwDc-qSYOZaALTqScd9wrgoY5XABMxJWK1TAXNL2Jil6OHuqGIIiP8WJVtfh3mVaCapV3xDIzTo3xShYXRiZgyVeQvpEV5QuAY4sFddFxlthzUoCIXiO98GF69RhgsDF2axy_gTw5IWMdc_ww4BFogtzqSplVEX/s1250/Plesiadapis%20-%20Bernard%20Long,%201982.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="450" data-original-width="1250" height="144" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibY2AyR_yFm3e7mBTRGpiMNytSc0TXCQwDc-qSYOZaALTqScd9wrgoY5XABMxJWK1TAXNL2Jil6OHuqGIIiP8WJVtfh3mVaCapV3xDIzTo3xShYXRiZgyVeQvpEV5QuAY4sFddFxlthzUoCIXiO98GF69RhgsDF2axy_gTw5IWMdc_ww4BFogtzqSplVEX/w400-h144/Plesiadapis%20-%20Bernard%20Long,%201982.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Bernard Long, 1982</td></tr></tbody></table></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjh6XxciOiu3TtB1jg0SVCvhI_6xMe0qXDOLSTy8dnzfglZMg6IGIEW3DtvjAEG0jx7bYF08lGDuTyFBtaDMBivuY5u2wIE2WyMrW5IGGC0Sqwztka4iHQA_AMQWEXaYLLvIlLTim2B2xkuHg-OTOUwCVTJnKuDq46sQOm6LlDAdtuHBcV6mcgzGiAVE-nj/s800/Plesiadapis%20tricuspidens%20mandible.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="552" data-original-width="800" height="221" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjh6XxciOiu3TtB1jg0SVCvhI_6xMe0qXDOLSTy8dnzfglZMg6IGIEW3DtvjAEG0jx7bYF08lGDuTyFBtaDMBivuY5u2wIE2WyMrW5IGGC0Sqwztka4iHQA_AMQWEXaYLLvIlLTim2B2xkuHg-OTOUwCVTJnKuDq46sQOm6LlDAdtuHBcV6mcgzGiAVE-nj/s320/Plesiadapis%20tricuspidens%20mandible.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Mandíbula de </i>P. tricuspidens<i>.</i><br />Crédito: Ghedoghedo, 2019</td></tr></tbody></table><br /><div style="text-align: justify;">Fontes: <i><a href="https://deepblue.lib.umich.edu/handle/2027.42/48615" target="_blank">Cranial anatomy and evolution of Early Tertiary Plesiadapidae (Mammalia, Primates)</a></i> (GINGERICH, 1976), <i><a href="https://books.google.com.br/books?id=jE7gBAAAQBAJ&pg=PA75&lpg=PA75&dq=plesiadapis&source=bl&ots=RFvIz6Q1KP&sig=ACfU3U0y-FrxhROprKMwTxoau8aDrH-eSA&hl=pt-BR&sa=X&ved=2ahUKEwjogbrt6Z6AAxXfr5UCHXAAAvkQ6AF6BAgfEAM#v=onepage&q=plesiadapis&f=false" target="_blank">Evolutionary History of the Primates</a></i> (SZALAY e DELSON, 1979), <a href="https://www.dmr.nd.gov/dmr/sites/www/files/documents/paleontology/pdfs/prehistoric-life-map/Plesiadapis.pdf" target="_blank">North Dakota Geologic Survey</a>, <a href="https://www.thoughtco.com/plesiadapis-almost-adapis-1093266" target="_blank">ThoughtCo</a>, <a href="https://lsa.umich.edu/paleontology/news-events/all-news/search-news/new-skeleton-of-plesiadapis.html" target="_blank">U-M LSA Museum of Paleontology</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Plesiadapis" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-13236121552841286922023-03-18T23:00:00.001-04:002023-03-19T18:38:16.064-04:00Celidossauro, um dos primeiros dinossauros com armadura<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9qZBAABndy1MxfLxmWgUGhc-qgqixTZaFSCsXltrSbmYLY2CkQbqVgiZYZGfH_iP90GUVVLS8KWjcTThulv23NQk2UR3A3li878aPi58cKOT4r9sRxtlofkWJytf1hk_yOdNVOfGd8X-Ra9a8gxUEUHzLkgS4eg9CO1TQVELiUDTWC9gIjMnPRIHDtg/s1000/Scelidosaurus%20-%20Mohamad%20Haghani,%202011.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="879" data-original-width="1000" height="351" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9qZBAABndy1MxfLxmWgUGhc-qgqixTZaFSCsXltrSbmYLY2CkQbqVgiZYZGfH_iP90GUVVLS8KWjcTThulv23NQk2UR3A3li878aPi58cKOT4r9sRxtlofkWJytf1hk_yOdNVOfGd8X-Ra9a8gxUEUHzLkgS4eg9CO1TQVELiUDTWC9gIjMnPRIHDtg/w400-h351/Scelidosaurus%20-%20Mohamad%20Haghani,%202011.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mohamad Haghani</td></tr></tbody></table><span><br /></span><span> O celidossauro ("lagarto do membro posterior") é um <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> ornitísquio do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> Inferior das Ilhas Britânicas. Viveu entre 196,5 e 183 milhões de anos atrás, entre as idades Sinemuriana e Pliensbaquiana, tempo em que a Europa fazia parte do supercontinente Laurásia. Um dos tireóforos (<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> blindados) mais antigos que se conhecem, era um animal herbívoro de aproximadamente 4 m de comprimento e 270 kg - um tamanho médio para a época em que viveu.<span><a name='more'></a></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><span><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEixWq5POJYOwCNr0goV8wj3cdvTRbSSzqd9AqYX3GK4NtlXafFqfvyNwDw4cR1leJT_icq1_UPX2RCvFeEXLfteMAE3DI2SfoZpuOlaOFv-m8qlgdINd-NyTG7s9Yol10QVlXU4vQieLL9kGyASSHsUnHw-uhBUUYI4J4OmEQVNm8orzzZwNn9CSaVM4Q/s1000/Scelidosaurus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="570" data-original-width="1000" height="182" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEixWq5POJYOwCNr0goV8wj3cdvTRbSSzqd9AqYX3GK4NtlXafFqfvyNwDw4cR1leJT_icq1_UPX2RCvFeEXLfteMAE3DI2SfoZpuOlaOFv-m8qlgdINd-NyTG7s9Yol10QVlXU4vQieLL9kGyASSHsUnHw-uhBUUYI4J4OmEQVNm8orzzZwNn9CSaVM4Q/s320/Scelidosaurus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Scott Hartman, 2013)</td></tr></tbody></table><br /></span></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><span><span> </span>Possuía uma cabeça pequena e alongada, com cerca de 20 cm de comprimento, que portava dois pequenos cornos na margem posterior. O crânio baixo tem um perfil triangular quando visto de cima, semelhante ao dos primeiros ornitísquios, e um focinho plano no topo. A textura áspera dos ossos cranianos indica que, em vida, eles eram cobertos por escudos córneos, como os das tartarugas. Os olhos eram levemente sombreados por uma pequena crista à frente de cada órbita. Seu torso era relativamente estreito, o pescoço, ligeiramente alongado, e a cauda, moderadamente curta, enrijecida por tendões ossificados na região próxima à cintura.</span></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span> Durante décadas foi considerado um dos tireóforos mais primitivos, parte da linhagem que deu origem aos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/07/estegossauros-stegosauria.html">estegossauros</a>, mas hoje é classificado como mais aparentado aos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a>. Comparado a eles, o celidossauro tinha uma armadura leve, composta por </span></span>placas ósseas fixadas na pele, chamadas osteodermes. Os osteodermes variavam em forma e tamanho, sendo a maioria composta por placas ovais, com uma crista alta e pontuda voltada para trás. Os maiores alinhavam-se em três fileiras horizontais em cada lado do tronco (a inferior tinha osteodermes mais cônicos), separadas por carreiras de osteodermes menores. Na cauda havia um total de quatro fileiras de grandes placas: uma na linha média superior, outra na linha média inferior e duas laterais. O pescoço era protegido por duas fileiras de cada lado, mas aqui os osteodermes assumem a forma de grandes lâminas. Logo atrás da cabeça, formavam um par de placas tridentadas únicas. Todos eles reduziam de tamanho em direção à cauda, especialmente na superfície das coxas. Para completar, osteodermes diminutos e achatados preenchiam os espaços restantes entre os demais. Nos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a>, esses grânulos ósseos futuramente se tornariam grandes escudos, fundindo-se em uma armadura óssea sólida, como visto no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/12/anquilossauro_14.html">anquilossauro</a> e no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/04/euplocefalo.html">euplocéfalo</a>, por exemplo.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirDJlvlQrTzmrJEQy7QX1KBBwCQH2zyoP5jaghFN-972Kipn4ZxC8SjH5QtfNSXSljQYwZKsW9E4Ft1_6XQ7pqbjPpk_dwMTs6SKn7c4LyBms1BQ3_QUMslwF60lFvsQOFiHHoigp0VbGP26ZdtsGWHE2KNgymvgoBx64FUQxLmjIEOh-1mGc5ZDhU9A/s564/Scelidosaurus%20-%20Masato%20Hattori.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="340" data-original-width="564" height="193" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirDJlvlQrTzmrJEQy7QX1KBBwCQH2zyoP5jaghFN-972Kipn4ZxC8SjH5QtfNSXSljQYwZKsW9E4Ft1_6XQ7pqbjPpk_dwMTs6SKn7c4LyBms1BQ3_QUMslwF60lFvsQOFiHHoigp0VbGP26ZdtsGWHE2KNgymvgoBx64FUQxLmjIEOh-1mGc5ZDhU9A/s320/Scelidosaurus%20-%20Masato%20Hattori.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Masato Hattori</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><div><span> O celidossauro se alimentava de vegetação baixa, que cortava com seus pequenos dentes em forma de folha, para então ser processada em um grande intestino. Como sua articulação mandibular curta permitia somente movimentos verticais, ele não era capaz de triturar o alimento como faziam ornitísquios mais tardios. A cabeça estreita, similar à dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/07/estegossauros-stegosauria.html">estegossauros</a>, pode indicar uma dieta mais seletiva, provavelmente consistindo em samambaias e coníferas, cujas folhas eram arrancadas por seu pequeno bico na ponta das maxilas superior e inferior. Os membros traseiros mais longos que os dianteiros podem ter permitido ao celidossauro apoiar-se em duas patas para alcançar plantas mais altas, mas ainda assim seus braços eram relativamente alongados, indicando uma postura predominantemente quadrúpede.</span></div></div><div style="text-align: justify;"><span><span> Seus primeiros fósseis foram encontrados nos anos 1850, na Formação de Lamito de Charmouth, em Dorset, Inglaterra, em uma pedreira pertencente a James Harrison. Em 1858, alguns ossos fragmentados de membros foram enviados ao professor Richard Owen, do Museu Britânico (atualmente Museu de História Natural). Owen nomeou o gênero <i>Scelidosaurus</i> no ano seguinte, com a intenção de fazer referência aos membros posteriores bem desenvolvidos da criatura, porém confundiu as palavras gregas <i>skelos</i> ("membro posterior) e <i>skelis</i> ("costela"), o que resultou em um nome que significa, na verdade, "lagarto costela". Harrison enviou, posteriormente, uma articulação de joelho, uma garra, um espécime jovem e um crânio, que Owen descreveu em 1861, ao mesmo tempo em que batizava a espécie como <i>Scelidosaurus harrisonii</i> e a colocava no grupo </span></span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">Dinosauria</a>. O crânio seria revelado como parte de um esqueleto em que faltava somente a ponta do focinho, a base do pescoço, os membros dianteiros e a ponta da cauda - centenas de osteodermes ainda se encontravam próximo a suas posições originais. Esse material é notável por seu excelente estado de preservação, tanto que o celidossauro foi o primeiro fóssil completo de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> conhecido e até hoje, contando com novas descobertas, é o mais completo das Ilhas Britânicas. Apesar disso, uma descrição moderna e completa do animal só foi publicada em 2020.</div><div style="text-align: justify;"><span><span><br /></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><b>Classificação científica:</b></span></span></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Clado: Sauropsida</div><div style="text-align: justify;">Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">Dinosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Ordem: †Ornithischia</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Genasauria</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Thyreophora</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Scelidosaurus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Scelidosaurus harrisonii</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFAA1kwC_d1hkp_eaPT06gaMyKO5YeppOl_NbNeGeRux5ATsgI9fzh8ZA8Zhw4vNfM-RvzODLiuBX2VAsgsAR5ELNNAcUyW3EDEtuB-joTlQR0vWiVjpMJNUplYbQ8U5QXC9b1szqIkrqDOg7xt1Ufjvw-XUYXiNpkDyBVQ8nvG_zPH6X4B6sg8e1eSg/s1000/Scelidosaurus%20cast%20at%20St.%20George%20Museum.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="664" data-original-width="1000" height="212" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhFAA1kwC_d1hkp_eaPT06gaMyKO5YeppOl_NbNeGeRux5ATsgI9fzh8ZA8Zhw4vNfM-RvzODLiuBX2VAsgsAR5ELNNAcUyW3EDEtuB-joTlQR0vWiVjpMJNUplYbQ8U5QXC9b1szqIkrqDOg7xt1Ufjvw-XUYXiNpkDyBVQ8nvG_zPH6X4B6sg8e1eSg/s320/Scelidosaurus%20cast%20at%20St.%20George%20Museum.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Réplica do espécime de celidossauro mais completo já encontrado, em exposição no St. George Dinosaur Discovery Site, em Utah, EUA. O fóssil original foi descoberto em 2000 por David Sole, na Inglaterra, mas hoje pertence a um colecionador privado. Ele preserva, além do esqueleto articulado, centenas de placas ósseas em suas posições naturais.</i><br />Foto: Jerry Harris / Dr. David Hone</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjz_C5I4QoI9PcpAlzIpsmpK0p2eq-yNCgqV7xIwM-BgPYCoZpaEsjM3BWCRbvuVW09aiBmElN2EemnxZBAZoPDJaOmD6jySk9oLFY4oPUuER0TjwaQrfvjy2bUWNdHxfPH9DRPVDg3XV5WE2aZYQGienX0oOETB_bVyF4FEinZxRj6SjL3B2VhooJ8Ig/s1000/Scelidosaurus%20-%20Cisiopurple,%202016.png" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="560" data-original-width="1000" height="179" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjz_C5I4QoI9PcpAlzIpsmpK0p2eq-yNCgqV7xIwM-BgPYCoZpaEsjM3BWCRbvuVW09aiBmElN2EemnxZBAZoPDJaOmD6jySk9oLFY4oPUuER0TjwaQrfvjy2bUWNdHxfPH9DRPVDg3XV5WE2aZYQGienX0oOETB_bVyF4FEinZxRj6SjL3B2VhooJ8Ig/s320/Scelidosaurus%20-%20Cisiopurple,%202016.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Cisiopurple, 2016</td></tr></tbody></table><span><br /></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span>Fontes: <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/s/scelidosaurus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="https://www.cam.ac.uk/stories/scelidosaurus" target="_blank">University of Cambridge</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Scelidosaurus" target="_blank">Wikipedia</a>.</span></div><p></p>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com16tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-36302010554474876572022-12-31T16:00:00.005-04:002023-01-07T14:49:44.207-04:00Ikrandraco, o dragão de "Avatar"<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6xhUytFF5SJjDe2ka9V1t83IyH_wFlidRRJu--Q7Gr_T-_KaEZUs8k3UXwPVnKUX2U7sL5598MDLqiN39Sdo93zfjdLdK-8OMG_JXEi36h71MPsQF2XumQMjeWMAvbIqDGoJvWKjgZSoEz3eDzh8K-tHHMco96-wUCyF51UsWQmLkF9FxPtUD6DXoIA/s1000/Ikrandraco%20-%20Zhao%20Chuang,%202014.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="545" data-original-width="1000" height="217" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6xhUytFF5SJjDe2ka9V1t83IyH_wFlidRRJu--Q7Gr_T-_KaEZUs8k3UXwPVnKUX2U7sL5598MDLqiN39Sdo93zfjdLdK-8OMG_JXEi36h71MPsQF2XumQMjeWMAvbIqDGoJvWKjgZSoEz3eDzh8K-tHHMco96-wUCyF51UsWQmLkF9FxPtUD6DXoIA/w400-h217/Ikrandraco%20-%20Zhao%20Chuang,%202014.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Zhao Chuang, 2014</td></tr></tbody></table><br /> <i>Ikrandraco</i> é um gênero de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauro</a> pterodactiloideo que viveu há 120 milhões de anos, durante a idade Aptiana do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior, na Ásia e na Europa. Seu nome significa "dragão ikran", uma homenagem à espécie fictícia de criatura voadora do filme <i>Avatar</i>, devido à sua notável crista na extremidade da mandíbula. Ele media cerca de 70 cm de comprimento e 1,5 m de envergadura.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span></span><span><span><span><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiE-SlkWUlqFN5gO5JH7eiY-MrVZyKvmSDjOYnvJYI4_yhI5WZgA3yhM8UGHg6W7mfojGavIw7ne9E7KfJfBtdNys0jKOZRB2gr0auSwvIWDF5BuY5IqKjUzJ6g9lkMs59fBLgKHcuny3QCd9FxyIVGvZPe3YG_08iGy1HRFXv14B6oEnhOMke7BqM6QA/s900/Ikrandraco.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="550" data-original-width="900" height="196" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiE-SlkWUlqFN5gO5JH7eiY-MrVZyKvmSDjOYnvJYI4_yhI5WZgA3yhM8UGHg6W7mfojGavIw7ne9E7KfJfBtdNys0jKOZRB2gr0auSwvIWDF5BuY5IqKjUzJ6g9lkMs59fBLgKHcuny3QCd9FxyIVGvZPe3YG_08iGy1HRFXv14B6oEnhOMke7BqM6QA/s320/Ikrandraco.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado nas reconstruções de Cisiopurple, 2022, e Fabrizio de Rossi)</td></tr></tbody></table><br /> </span>Distingue-se por um crânio bastante baixo e alongado, com uma crista semicircular proeminente, abaixo da maxila inferior - configuração não vista em nenhum outro <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauro</a> conhecido. A função da crista devia ser principalmente para exibição e, por isso, pode ter sido colorida em vida. Cada lado da maxila superior carrega 21 dentes pequenos, finos e cilíndricos, comumente encontrados em animais piscívoros, enquanto cada lado da mandíbula tem 19 dentes. O animal provavelmente era um bom voador, devido às asas longas e aos ossos com inserções para músculos bem desenvolvidos, mas, por outro lado, suas pernas são fracas, o que o tornaria desajeitado ao caminhar.</span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><span> </span></span></span>O <i>Ikrandraco</i> viveu em uma região quente, repleta de formas de vida, incluindo <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> (como microrraptor e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/psitacossauro.html">psitacossauro</a>), aves (como <i>Yanornis</i>, <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/05/jeholornis.html">Jeholornis</a></i>, <i>Sapeornis</i> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/confuciusornis.html">confuciusórnis</a>), mamíferos, sapos, tartarugas, várias espécies de plantas e outros <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauros</a> (como <i>Chaoyangopterus</i>, <i>Guidraco</i> e <i>Liaoningopterus</i>). A<span><span>limentava-se de pequenos peixes de água doce, os quais capturava, acredita-se, deslizando a mandíbula através da superfície dos lagos, como um talha-mar moderno (<i>Rynchops niger</i>). A crista podia agir também para reduzir o arrasto na água e ajudar o animal a manobrar durante o voo.</span></span> Em sua margem posterior, ela possui uma saliência em forma de gancho, que devia ancorar uma bolsa na garganta (saco gular), como a dos pelicanos, útil para armazenar o alimento.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj2p-LBRLhzoMY4j8Tjcc_LyRnkLEENd3ESiDCt3QAg5GYxJKVvAnLhfKr3IphbfOEyJ-Hw2bimkei1ZwY5m-NKxuwIedBOTmyiY75_OT1APFbFH5O53qhY9H69scw34S_wGF6MF8j46QT61lFICBwdACjimtNep3Jf_O6hDP-GU0akKGNRmnxnp1Z9bA/s1000/Ikrandraco%20-%20Zhao%20Chuang,%202014.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="700" data-original-width="1000" height="224" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj2p-LBRLhzoMY4j8Tjcc_LyRnkLEENd3ESiDCt3QAg5GYxJKVvAnLhfKr3IphbfOEyJ-Hw2bimkei1ZwY5m-NKxuwIedBOTmyiY75_OT1APFbFH5O53qhY9H69scw34S_wGF6MF8j46QT61lFICBwdACjimtNep3Jf_O6hDP-GU0akKGNRmnxnp1Z9bA/s320/Ikrandraco%20-%20Zhao%20Chuang,%202014.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O crânio do </i>Ikrandraco<i> mede cerca de 28 cm, a crista tem 13 cm de comprimento, e os dentes, 1 cm.</i><br />© Zhao Chuang, 2014</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Duas espécies de <i>Ikrandraco</i> são conhecidas. <i>Ikrandraco avatar</i> (outra referência clara ao filme) é representada por dois esqueletos parciais encontrados em rochas da Formação Jiufotang, em Liaoning, nordeste da China. Foi descrita em 2014, por Wang Xiaolin e colegas. A segunda espécie, <i>Ikrandraco machaerorhynchus</i> ("focinho de sabre" em grego), baseia-se em um pedaço de mandíbula descoberto na unidade geológica de Cambridge Greensand, na Inglaterra, ainda no final do século XIX. Esse fragmento, porém, já foi atribuído a diversos outros gêneros de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauro</a> - <i>Ptenodactylus</i> (hoje inválido; não confundir com <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/07/pterodactilo.html">Pterodactylus</a></i>), <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/12/ornithocheirus.html">Ornithocheirus</a></i>, <i>Lonchodectes</i> (gênero duvidoso) e <i>L</i><i>onchodraco -</i> antes de ser finalmente colocado no gênero <i>Ikrandraco</i>, em 2020.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Clado: Sauropsida</div><div style="text-align: justify;">Ordem: †<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">Pterosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Subordem: †Pterodactyloidea</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Ornithocheiromorpha</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Lanceodontia</div><div style="text-align: justify;">Família: †Lonchodraconidae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Ikrandraco</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Ikrandraco avatar</i> e †<i>I. machaerorhynchus</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiygWzPik9tOBxH39HyHkhkCE3kUt81kwFIOPPTMkd77f2dztHLqbXLrGDwPmEsOgzOQjmEM1ecAEuR7xtdk_gmhlJPdaG2hs7NkPy1QlhsuHflhuRAj2hW661X_YdfNRXC99Ry3JTM89VaX8K_0gDFzlhNr6a8yCVxfBKyNWyt00Kc39T9SA25yY24zw/s1425/F%C3%B3sseis%20de%20Ikrandraco%20-%20Wang%20et%20al.,%202014.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1425" data-original-width="1000" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiygWzPik9tOBxH39HyHkhkCE3kUt81kwFIOPPTMkd77f2dztHLqbXLrGDwPmEsOgzOQjmEM1ecAEuR7xtdk_gmhlJPdaG2hs7NkPy1QlhsuHflhuRAj2hW661X_YdfNRXC99Ry3JTM89VaX8K_0gDFzlhNr6a8yCVxfBKyNWyt00Kc39T9SA25yY24zw/s320/F%C3%B3sseis%20de%20Ikrandraco%20-%20Wang%20et%20al.,%202014.jpg" width="225" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>A e B - fotografia e ilustração do espécime holótipo de </i>I. avatar<i>; C e D - fotografia e ilustração do segundo espécime (parátipo) de </i>I. avatar<i>.</i><br />Crédito: WANG <i>et al.</i>, 2014</td></tr></tbody></table></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgnrZmzU9CQlWdlsnMqcD8pU6gGo6Jpbgi90Nau-ZACuX1cChImxXye64uvPewyCRfhW5HTiZZWw5xvet8k4lsntf_wOG-cdXbckiZsOb1UpU8bjy-6JoIV6WR2j1RPong3F6IgTlsBeRN_1jAQFbWWn_JanmiyamK_N-2HSV0h65sottJtAqYvn1r3aQ/s1000/Ikrandraco%20avatar%20-%20Paleopeter,%202019.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="708" data-original-width="1000" height="227" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgnrZmzU9CQlWdlsnMqcD8pU6gGo6Jpbgi90Nau-ZACuX1cChImxXye64uvPewyCRfhW5HTiZZWw5xvet8k4lsntf_wOG-cdXbckiZsOb1UpU8bjy-6JoIV6WR2j1RPong3F6IgTlsBeRN_1jAQFbWWn_JanmiyamK_N-2HSV0h65sottJtAqYvn1r3aQ/s320/Ikrandraco%20avatar%20-%20Paleopeter,%202019.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Peter Montgomery, 2019</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <i><a href="https://www.nature.com/articles/srep06329" target="_blank">An Early Cretaceous pterosaur with an unusual mandibular crest from China and a potential novel feeding strategy</a></i> (WANG <i>et al.</i>, 2014), <a href="https://g1.globo.com/ciencia-e-saude/noticia/2014/09/brasileiros-descobrem-pterossauro-que-lembra-dragao-do-filme-avatar.html" target="_blank">G1</a>, <a href="https://paleoufes.wordpress.com/2014/09/11/descoberto-novo-fossil-de-reptil-voador-na-china/" target="_blank">Grupo Capixaba de Pesquisas em Paleontologia de Vertebrados</a>, <a href="https://www.nationalgeographic.com/science/article/140911-pterosaur-pelican-skimming-science" target="_blank">National Geographic</a>, <a href="https://www.pteros.com/pterosaurs/ikrandraco.html" target="_blank">Pteros</a>, <a href="https://www.sci.news/paleontology/science-ikrandraco-pterosaur-dragons-avatar-movie-02147.html" target="_blank">Sci.News</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ikrandraco" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com11tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-45806802220346406372022-12-17T10:00:00.016-04:002023-03-19T18:48:55.599-04:00Dinossauros (Dinosauria)<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibl6T-NEj6EHx7BCkfBT8IxJlSqd8hfeiglQrvBBpaTaBw_xzRiGoK57peoFOWo8m-P2B9Dstm9ZopKKFNWtGE8ExcimP2VdR0gHwJTQxHhPUrFbKVo09hU5duaKLJ9-9QE1X4O2UyoSBt/s2048/Evolution+of+body+size+in+dinosaurs+-+Julius+T.+Csotonyi.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1707" data-original-width="2048" height="334" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibl6T-NEj6EHx7BCkfBT8IxJlSqd8hfeiglQrvBBpaTaBw_xzRiGoK57peoFOWo8m-P2B9Dstm9ZopKKFNWtGE8ExcimP2VdR0gHwJTQxHhPUrFbKVo09hU5duaKLJ9-9QE1X4O2UyoSBt/w400-h334/Evolution+of+body+size+in+dinosaurs+-+Julius+T.+Csotonyi.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Montagem demonstrando a diversidade de formas e tamanhos entre os dinossauros. Da esquerda para a direita, os gêneros </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/tiranossauro.html">Tyrannosaurus</a><i>, </i>Passerella<i> (pardal-raposa) (primeiro detalhe), </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/velocirraptor.html">Velociraptor</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/plateossauro.html">Plateosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2021/01/compsognato.html">Compsognathus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/confuciusornis.html">Confuciusornis</a><i> (segundo detalhe), </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/08/mutaburrassauro.html">Muttaburrasaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2023/03/scelidosaurus.html">Scelidosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/estegossauro.html">Stegosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/10/futalognkosaurus.html">Futalognkosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/eoraptor.html">Eoraptor</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/apatossauro.html">Apatosaurus</a><i>, </i>Corvus<i> (corvo) (terceiro detalhe), </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/oviraptor.html">Oviraptor</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/dilofossauro.html">Dilophosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/arqueopterix.html">Archaeopteryx</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/01/heterodontossauro.html">Heterodontosaurus</a><i> e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/triceratops.html">Triceratops</a><i>.</i><br />© Julius T. Csotonyi, 2014</td></tr></tbody></table><br /><div style="text-align: justify;"> Dinossauros são um grupo de répteis arcossauros que pertencem ao clado Dinosauria. Eles surgiram no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">período Triássico</a>, entre 243 e 233,23 milhões de anos atrás, e tornaram-se os vertebrados terrestres dominantes após a extinção do Triássico-Jurássico, há 201,3 milhões de anos. Seu domínio continuou através dos períodos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>, até serem dramaticamente afetados pela <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/06/extincao-dos-dinossauros-extincao-k-pg.html">extinção K-Pg</a>, há 66 milhões de anos. Apenas as aves, que atualmente são consideradas um grupo de dinossauros, sobreviveram ao episódio e persistem até os dias de hoje.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Os dinossauros são um grupo diversificado nas perspectivas taxonômica, morfológica e ecológica. Considerando apenas as aves atuais, elas já são a classe de tetrápodes com o maior número de espécies vivas - mas falaremos melhor sobre elas em outro momento. Desde a <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">era Mesozoica</a>, os dinossauros estão presentes em todos os continentes (incluindo a Antártida), na forma de espécies herbívoras, carnívoras ou onívoras, bípedes ou quadrúpedes, gigantes ou pequenas.</div><span><a name='more'></a></span><div style="text-align: justify;"><br /></div><h3 style="text-align: justify;">Primeiras descobertas</h3><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Fósseis de dinossauros são conhecidos há milênios, porém durante muito tempo sua verdadeira natureza não foi reconhecida. Assim, fomentaram o imaginário popular em diversas culturas: na China, formaram a imagem dos dragões; na Europa, inspiraram lendas de gigantes e outras criaturas mitológicas. As primeiras descrições científicas do que viriam a ser reconhecidos como ossos de dinossauros apareceram no final do século XVII, na Inglaterra. As primeiras espécies só foram identificadas no início do século XIX. Em 1842, o paleontólogo inglês Sir Richard Owen cunhou o termo Dinosauria para se referir ao conjunto de répteis distintos que estavam sendo descobertos em seu país. O nome deriva do grego antigo <i>deinos</i>, "terrível, poderoso", e <i>sauros</i>, "lagarto" ou "réptil", significando, portanto, "lagarto terrível". Owen pretendia evocar não só o aspecto assustador dos dentes e garras desses animais, mas também sua grandiosidade e magnificência.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Leia mais em <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2013/12/o-primeiro-dinossauro-descoberto.html">Qual foi o primeiro dinossauro descoberto?</a></i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><h3 style="text-align: justify;">O que define um dinossauro?</h3><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgj6tXJfh2hESYqlF8QAiKFH6RFE4H6L6FowJLVdKV54QR2pVFq1MBMRQKqp0Rl3ut_kwWanfYreo0I7ZehCL5YRDXJmiW_jyvO0_JfJH95fSeok4GutSCj44uieCBP58TybOh1cvBE56ReCF_IiLksAj8hJkl1cXz1h_GAexM90vtVsPF_kJ8VXoJZ_w/s1050/Archosaurs%20cladogram%20-%20Brusatte%20et%20al.,%202010.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="1050" height="190" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgj6tXJfh2hESYqlF8QAiKFH6RFE4H6L6FowJLVdKV54QR2pVFq1MBMRQKqp0Rl3ut_kwWanfYreo0I7ZehCL5YRDXJmiW_jyvO0_JfJH95fSeok4GutSCj44uieCBP58TybOh1cvBE56ReCF_IiLksAj8hJkl1cXz1h_GAexM90vtVsPF_kJ8VXoJZ_w/w400-h190/Archosaurs%20cladogram%20-%20Brusatte%20et%20al.,%202010.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Cladograma simplificado do grupo Archosauria.</i><br />Crédito: Simon Powell / Brusatte <i>et al.</i>, 2010</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> Os dinossauros pertencem a um grupo de répteis chamados de arcossauros (Archosauria), que incluem também os pterossauros e os pseudossúquios (Pseudosuchia), este último contendo os crocodilianos modernos e uma infinidade de parentes extintos. Os arcossauros distinguem-se, entre outras coisas, por dentes serrilhados fixados em soquetes, algumas aberturas no crânio (fenestras anterorbitais, à frente das órbitas oculares, e fenestras mandibulares, na mandíbula) e uma protuberância</span> (o quarto trocânter) na metade do fêmur, que oferecia uma grande superfície para ancorar músculos.</div><div style="text-align: justify;"><span> Em geral, os dinossauros podem ser descritos como arcossauros que possuem os membros traseiros mantidos eretos abaixo do corpo. Sua postura é semelhante à da maioria dos mamíferos modernos, mas distinta daquela vista em grande parte dos outros répteis, cujos membros estendem-se para os lados. Essa inovação permitiu aos primeiros dinossauros respirar facilmente enquanto se locomoviam, gastar menos energia e, assim, tornarem-se mais ativos do que os répteis rastejantes. Os membros eretos provavelmente também ajudaram a suportar a evolução de corpos maiores, ao reduzir as tensões de flexão nos ossos dos membros.</span></div><div style="text-align: justify;"><span><span> </span> Ancestralmente bípedes, os primeiros dinossauros tinham as mãos livres para manipular vegetais ou agarrar presas. Eles rumaram para adaptações que valorizavam a velocidade - d</span>e fato, quase todas as características que definem um dinossauro estão relacionadas à locomoção. Posteriormente, muitos grupos desenvolveram quadrupedalismo, algumas espécies sendo até mesmo capazes de alternar entre as duas posturas.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxmvPSNjelQkhwxioUDKMJ5aRN8rRZ5i6vkf3kn3VRmdx5CclQIjsT1BFcChqmEJsuGp1V35V7GDl7rRFZIKJHpMrspVCcWehPuRxxdqZk2Vt4YhePKfsNg8TWzdiEUyjhp2zbKGmYiK1x0Szt9PO-chYfp5garZ2iSyiinD2Eg-s2H5_H9zrCKqBOnA/s1000/Posturas%20-%20Fred%20the%20Oyster,%202014.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="550" data-original-width="1000" height="176" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxmvPSNjelQkhwxioUDKMJ5aRN8rRZ5i6vkf3kn3VRmdx5CclQIjsT1BFcChqmEJsuGp1V35V7GDl7rRFZIKJHpMrspVCcWehPuRxxdqZk2Vt4YhePKfsNg8TWzdiEUyjhp2zbKGmYiK1x0Szt9PO-chYfp5garZ2iSyiinD2Eg-s2H5_H9zrCKqBOnA/s320/Posturas%20-%20Fred%20the%20Oyster,%202014.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>As articulações do quadril dos dinossauros permitiam que eles andassem com os membros eretos, uma das razões para seu sucesso evolutivo.</i><br />Crédito: Fred the Oyster, 2014<br />Adaptado por: Felipe Bampi, 2022</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Embora as descobertas das últimas décadas tenham tornado mais difícil listar todas as características que distinguem os dinossauros, todos eles compartilham certas modificações do esqueleto arcossauro ancestral, ou claramente descendem de dinossauros mais antigos que possuem essas modificações. Alguns grupos mais tardios, inclusive, exibem versões ainda mais modificadas desses traços. Entre as características usadas para definir um dinossauro estão: encaixe do fêmur no quadril com uma abertura (acetábulo perfurado); ossos do tornozelo (calcâneo e astrágalo) mais acoplados aos ossos da perna (tíbia e fíbula); tornozelo que se dobra em um único plano, como uma dobradiça; mãos com o quarto e o quinto dedo reduzidos; pés com o quarto dedo também reduzido; três ou mais vértebras sacrais (da pelve); e, como já mencionado, membros mantidos diretamente sob o corpo. Além dessas, há também as fenestras anterorbitais e mandibulares, como nos demais arcossauros, e as fenestras temporais (atrás das órbitas oculares), como nos demais répteis diápsidos.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0xyzDl2L8RTsvf5ytIaYoU7xIovs2n65KKwwsf7wIJJ6XJhoGSpTR2ap3VSg_I2SxQfE6Bg8MfS8B3SBpzvDzdIpBjELbYeYpKXONPAOXMFWDIIe9eA3cqf1JTu2oBjAPm8SbhOKA2TmRSY-_4IvzQPYkL9z1JBHbB0a4TROikYEyypO9QN9ZL9ZUFw/s1333/Tyrannosaurus%20pelvis%20left.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1333" data-original-width="1000" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0xyzDl2L8RTsvf5ytIaYoU7xIovs2n65KKwwsf7wIJJ6XJhoGSpTR2ap3VSg_I2SxQfE6Bg8MfS8B3SBpzvDzdIpBjELbYeYpKXONPAOXMFWDIIe9eA3cqf1JTu2oBjAPm8SbhOKA2TmRSY-_4IvzQPYkL9z1JBHbB0a4TROikYEyypO9QN9ZL9ZUFw/s320/Tyrannosaurus%20pelvis%20left.jpg" width="240" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Na maioria dos répteis, a cabeça do fêmur encaixa-se em uma concavidade da pelve, chamada acetábulo. Nos dinossauros, porém, o acetábulo é totalmente perfurado, permitindo um melhor encaixe e possibilitando a postura ereta desses animais. Entretanto, alguns dinossauros primitivos, como o </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/03/saturnalia-tupiniquim.html">Saturnalia</a><i>, ainda possuíam o acetábulo fechado. Na imagem, cintura pélvica de </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/tiranossauro.html">Tyrannosaurus</a><i> (espécime "Stan"), exposto no Museu de História Natural </i><i>da Universidade de Oxford, Reino Unido.</i><br />Crédito: Ballista, 2007<br />Adaptado por: Felipe Bampi, 2022</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><h3 style="text-align: justify;">Classificação</h3><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span><br /></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><span> Em 1888, o paleontólogo britânico Harry Govier Seeley dividiu Dinosauria em dois grandes grupos, <b>Saurischia</b> e <b>Ornithischia</b>, baseados nas diferenças entre suas estruturas pélvicas (bacias).</span><span> Os saurísquios (do grego "quadris de lagarto") retiveram a estrutura pélvica de seus ancestrais, com o osso púbico voltado para frente. Já os ornitísquios (do grego "quadris de ave") possuíam uma pelve superficialmente semelhante à das aves, em que o púbis apontava para trás. Entretanto, não foram estes que deram origem às aves, e sim os saurísquios.</span> Na verdade, Seeley não propôs essa classificação de maneira a refletir relações evolutivas, apenas levou em conta características anatômicas. Os saurísquios modificaram a forma básica da pelve em muitos de seus subgrupos, rotacionando o púbis para trás em diferentes graus - isso pode ser visto, por exemplo, nos herrerassaurídeos, nos terizinossauroides, nos dromeossaurídeos e, por fim, nas aves.</div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjB9gSKmEv6EuUxHGZk4rZgUeH4YcH0eP_8-sZfYiZyYXSfVHuQPtwFm5FKe_7GE0J7TCUXRMfqzDBFr9zpt2on421ysaFOrdO15F5xn1vY9rxuPm3ft-UEsec4A85hi5f6UbvqdqwUTEzHA9gtHYQ8g4a_CoW4x9XKXZaBEGA4lsB2pwMmObkqe1h8Dw/s1600/Estrutura%20p%C3%A9lvica%20de%20saur%C3%ADsquios%20e%20ornit%C3%ADsquios%20-%20Encyclopedia%20Britannica,%202014.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1066" data-original-width="1600" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjB9gSKmEv6EuUxHGZk4rZgUeH4YcH0eP_8-sZfYiZyYXSfVHuQPtwFm5FKe_7GE0J7TCUXRMfqzDBFr9zpt2on421ysaFOrdO15F5xn1vY9rxuPm3ft-UEsec4A85hi5f6UbvqdqwUTEzHA9gtHYQ8g4a_CoW4x9XKXZaBEGA4lsB2pwMmObkqe1h8Dw/w400-h266/Estrutura%20p%C3%A9lvica%20de%20saur%C3%ADsquios%20e%20ornit%C3%ADsquios%20-%20Encyclopedia%20Britannica,%202014.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Estrutura pélvica de saurísquios e ornitísquios, representados, respectivamente, por um </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/10/alossauro.html">Allosaurus</a><i> e um </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/estegossauro.html">Stegosaurus</a><i>.</i><br />© Encyclopedia Britannica, Inc., 2014<br />Adaptado por: Felipe Bampi, 2022</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Seeley acreditava que os dois grupos que ele criou eram tão diferentes entre si que deviam ter origens distintas, e não foi até a década de 1980 que novas técnicas de análises cladísticas demonstraram que tanto saurísquios quanto ornitísquios realmente possuíam ancestrais comuns no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a>.<br /></div><div style="text-align: justify;"> Os saurísquios, hoje definidos como todos os dinossauros que compartilham um ancestral comum mais recente com as aves do que com os ornitísquios, abrangem os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/sauropodomorfos.html">sauropodomorfos</a> (herbívoros de pescoço alongado) e os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> (dinossauros exclusivamente bípedes que incluem as aves). Por sua vez, os ornitísquios, que hoje são definidos como todos os dinossauros que compartilham um ancestral comum mais recente com o <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/triceratops.html">Triceratops</a></i> do que com os saurísquios, englobam uma variedade de grupos primariamente herbívoros e com bico (<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/07/estegossauros-stegosauria.html">estegossauros</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/06/ornitopodes-ornithopoda.html">ornitópodes</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/09/ceratopsios-ceratopsia.html">ceratópsios</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2015/03/paquicefalossauros-pachycephalosauria.html">paquicefalossauros</a> e outras linhagens menores).<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBbkMWhs7AJy3-CPbOrTWtIjdkpTlrSDri6ARW0R1aDyw6NbPiETzAeOQAyQjguEmdWiLXOI7JjfHs4lfOkzKsS4qvmrt7fMKCf_81L7Mwj_wGc1RCchjGdve-HTdmNfVhGLJvEzBX7h2SjMUNgBbeYAAkUaaBh6qi70Li8oTFRLzmG0gjlwxiYQA5cw/s1024/Dinosaur%20phylogeny%20-%20Nobu%20Tamura,%202012.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="946" data-original-width="1024" height="370" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBbkMWhs7AJy3-CPbOrTWtIjdkpTlrSDri6ARW0R1aDyw6NbPiETzAeOQAyQjguEmdWiLXOI7JjfHs4lfOkzKsS4qvmrt7fMKCf_81L7Mwj_wGc1RCchjGdve-HTdmNfVhGLJvEzBX7h2SjMUNgBbeYAAkUaaBh6qi70Li8oTFRLzmG0gjlwxiYQA5cw/w400-h370/Dinosaur%20phylogeny%20-%20Nobu%20Tamura,%202012.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Cladograma simplificado do grupo Dinosauria</i>.<br />Crédito: Nobu Tamura, 2012</td></tr></tbody></table><br /><div style="text-align: justify;"> Apesar de a classificação tradicional de Seeley ter sido amplamente aceita por mais de um século, um estudo de 2017 propôs uma mudança sem precedentes na árvore filogenética dos dinossauros, ao sugerir que os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> são mais próximos dos ornitísquios que dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópodes</a>. Juntos, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> e ornitísquios formariam, então, o clado Ornithoscelida. Essa nova organização explicaria, por exemplo, como alguns ornitísquios tinham filamentos parecidos com penas, mesmo estando distantes das aves. Análises subsequentes, porém, concluíram que, estatisticamente, ambas as árvores filogenéticas são igualmente plausíveis. O problema surge da similaridade entre as espécies mais próximas da base da árvore, que dificulta a distinção entre os grupos. Portanto, a questão segue em aberto, a depender de descobertas futuras em relação aos dinossauros mais antigos.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgP-PXDUmwLT1roYqaLWBp3_l4iZuI2UQltyvr2e_oRr21AuovX8F0XdKwny0YaY5lRl0XKwLqJRo17FD4b0J40wnuTO8T4Hkzrt-YhTt0FxSxKRZ6PjEiCW0zr0uqpp3-0EgZXbCFjFyzTQTN5JAEJJ8XRJ0LjoRhOzFWnCPBlJM5QzdNnq3BBIwofQA/s1000/New%20dinosaur%20phylogeny%20-%20Nobu%20Tamura,%202017.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="611" data-original-width="1000" height="245" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgP-PXDUmwLT1roYqaLWBp3_l4iZuI2UQltyvr2e_oRr21AuovX8F0XdKwny0YaY5lRl0XKwLqJRo17FD4b0J40wnuTO8T4Hkzrt-YhTt0FxSxKRZ6PjEiCW0zr0uqpp3-0EgZXbCFjFyzTQTN5JAEJJ8XRJ0LjoRhOzFWnCPBlJM5QzdNnq3BBIwofQA/w400-h245/New%20dinosaur%20phylogeny%20-%20Nobu%20Tamura,%202017.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Novo cladograma dos dinossauros segundo a hipótese de Matthew Baron e colegas (2017).</i><br />Crédito: Nobu Tamura, 2017</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><h3 style="text-align: justify;">Origem e evolução</h3><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJO8zNF9KA6d0GjE5FcJ3PLKCuoU11EwOeTuXGkLjJzaZjSwuYlBhXAXzuS4N8jvkUXrLGdh8t4iTFxTXNe1tqEXe6XaNZw8V8lcapdN0IY5S4ZTs1lFziF__96rmXwo9bvaJsONbuBQZfmOlUjRB_Uuo79XtKZuaS1gW235nG8wlxvEfxyd4efORnTg/s699/Gnathovorax%20-%20M%C3%A1rcio%20L.%20Castro,%202022.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="496" data-original-width="699" height="227" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJO8zNF9KA6d0GjE5FcJ3PLKCuoU11EwOeTuXGkLjJzaZjSwuYlBhXAXzuS4N8jvkUXrLGdh8t4iTFxTXNe1tqEXe6XaNZw8V8lcapdN0IY5S4ZTs1lFziF__96rmXwo9bvaJsONbuBQZfmOlUjRB_Uuo79XtKZuaS1gW235nG8wlxvEfxyd4efORnTg/s320/Gnathovorax%20-%20M%C3%A1rcio%20L.%20Castro,%202022.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Os herrerassaurídeos, como o brasileiro </i>Gnathovorax<i> que viveu há 233 milhões de anos, foram um dos primeiros grupos de dinossauros a surgir. De classificação controversa, é possível que eles não fossem nem saurísquios, nem ornitísquios, mas uma linhagem à parte.</i><br />Crédito: Márcio L. Castro, 2022</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Os dinossauros divergiram de seus ancestrais arcossauros entre o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a> Médio e o Superior, mas inicialmente não eram as criaturas terrestres dominantes. As poucas primeiras linhagens de dinossauros se diversificaram durante as idades Carniana e Noriana do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a> Superior. No <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a>, sua evolução seguiu as mudanças na vegetação e na localização dos continentes, até então unidos em uma única massa de terra, a Pangeia. Assim surgiu uma fauna global composta principalmente por carnívoros celofisoides e herbívoros <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/sauropodomorfos.html">sauropodomorfos</a>. Essa distribuição homogênea continuou pelo <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> Médio e Superior, quando muitas localidades tinham <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/07/estegossauros-stegosauria.html">estegossauros</a> e grandes <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópodes</a> como habitantes herbívoros, e ceratossauros, megalossauroides e alossauroides como predadores.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRC8_-vjZK5zJpUiwOoTSOe_VHpuxZKxnnEI0ZcVdKkmc0aHCmRitR9YymCJCTfPX7g_l2FsUwJlCOVypwRRTVZelhwgXRZYPJHGSflHNEXLGWSvHy6bv1Zr0T0bn5pFTVlxZuL-QTVUfU8nbjvr2dFJYrzDcxPcoj5ejNu-GL3wGduDm1v0uEbREqdQ/s1000/Jurassic%20Period%20Morrison%20Formation%20-%20Manuel%20Cohen.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="613" data-original-width="1000" height="196" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRC8_-vjZK5zJpUiwOoTSOe_VHpuxZKxnnEI0ZcVdKkmc0aHCmRitR9YymCJCTfPX7g_l2FsUwJlCOVypwRRTVZelhwgXRZYPJHGSflHNEXLGWSvHy6bv1Zr0T0bn5pFTVlxZuL-QTVUfU8nbjvr2dFJYrzDcxPcoj5ejNu-GL3wGduDm1v0uEbREqdQ/s320/Jurassic%20Period%20Morrison%20Formation%20-%20Manuel%20Cohen.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fauna da Formação Morrison, no Colorado, EUA, há 150 milhões de anos, incluindo camptossauros, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/estegossauro.html">Stegosaurus</a><i> e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/diplodoco.html">Diplodocus</a><i>.</i><br />© Manuel Cohen</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8D98RkPcuLMQ28YDGqQa-P18ZfV5IpMnAskygw49e2Geuulsx9QPqtN3bUrYJy25o2ADzZmvp1-bm6jjprl6q6hZ4VHI-Hb2wLqYrBiOVK1YOEYXCf30uo-Guyfz8D07G5_6zDmOlGvMbEzjeFvtc1xyk0hHCoFLUZ7Bg39xRMzSp-SfcuEnHg_qEaA/s1000/Giraffatitan,%20Dicraeosaurus%20and%20Kentrosaurus%20-%20James%20Kuether,%202015.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="457" data-original-width="1000" height="146" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8D98RkPcuLMQ28YDGqQa-P18ZfV5IpMnAskygw49e2Geuulsx9QPqtN3bUrYJy25o2ADzZmvp1-bm6jjprl6q6hZ4VHI-Hb2wLqYrBiOVK1YOEYXCf30uo-Guyfz8D07G5_6zDmOlGvMbEzjeFvtc1xyk0hHCoFLUZ7Bg39xRMzSp-SfcuEnHg_qEaA/s320/Giraffatitan,%20Dicraeosaurus%20and%20Kentrosaurus%20-%20James%20Kuether,%202015.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fauna da Formação Tendaguru, na Tanzânia, incluindo </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/giraffatitan.html">Giraffatitan</a><i>, </i>Dicraeosaurus<i> e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/07/kentrossauro.html">Kentrosaurus</a><i>, as contrapartes africanas dos mesmos grupos de dinossauros que habitavam diferentes regiões do mundo durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a>.</i><br />Crédito: James Kuether, 2015</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">Anquilossauros</a> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/06/ornitopodes-ornithopoda.html">ornitópodes</a> também estavam se tornando mais comuns, enquanto os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/sauropodomorfos.html">sauropodomorfos</a> primitivos se extinguiram. Outro evento evolutivo importante do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> foi o aparecimento dos dinossauros avianos, descendentes de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> celurossauros manirraptores.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhO_3LeIcsDnGIht8PUjGzGbnD3x0oAL2pvMcffou2EsPdiGurUK9zNFa7_Qp0zXyLv7DAtmeg5XYdjcWUJHMc1f3fa7Sjej8Yf9DJGnnNdrdDzwfcfx9KccHQVXMjdsaYPQ_O7HS4VR8yALMGMWEPMhJ9mYsy-2SPJ_b_qXK0e80HiXHYU6bfErMLbWg/s1209/Archaeopteryx%20-%20Franco%20Tempesta.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1209" data-original-width="1000" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhO_3LeIcsDnGIht8PUjGzGbnD3x0oAL2pvMcffou2EsPdiGurUK9zNFa7_Qp0zXyLv7DAtmeg5XYdjcWUJHMc1f3fa7Sjej8Yf9DJGnnNdrdDzwfcfx9KccHQVXMjdsaYPQ_O7HS4VR8yALMGMWEPMhJ9mYsy-2SPJ_b_qXK0e80HiXHYU6bfErMLbWg/s320/Archaeopteryx%20-%20Franco%20Tempesta.jpg" width="265" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/arqueopterix.html">Archaeopteryx</a><i>, um dos dinossauros avianos mais antigos de que se tem notícia, viveu há cerca de 150 milhões de anos, no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> Superior da Europa.</i><br />Crédito: Franco Tempesta</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span><span> No <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior, com a fragmentação dos supercontinentes Laurásia e Gonduana em andamento, os dinossauros já estavam demonstrando diferenças marcantes entre os continentes. <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">Anquilossauros</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/06/ornitopodes-ornithopoda.html">ornitópodes</a> iguanodontes e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópodes</a> braquiossaurídeos espalharam-se pela Europa, América do Norte e norte da África. Eles foram logo acompanhados ou substituídos na África por <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópodes</a> titanossauros e rebaquissaurídeos, além de grandes <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> espinossaurídeos e carcarodontossaurídeos, grupos também encontrados na América do Sul.</span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><br /></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGIVVU4_4qYOi0ibwLKlv0Y4ShbEnHbcFn3Nj-hDJ8wINa3stm3DnuOHL6cX2ZbEfrzTOYXElrPI3ZaLdiEkQU11mfGG3bBwnlyRn1EqvquJRfk5_2XNWITeR7qLhDJCSm6qY8pubORPrEcmOMiarFgl1Xxhuu9PvUvKwGpYDoDIa5G-Um57DcSrF53Q/s1000/Bahariya%20Formation%20-%20Andrew%20McAfee,%202022.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="386" data-original-width="1000" height="124" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhGIVVU4_4qYOi0ibwLKlv0Y4ShbEnHbcFn3Nj-hDJ8wINa3stm3DnuOHL6cX2ZbEfrzTOYXElrPI3ZaLdiEkQU11mfGG3bBwnlyRn1EqvquJRfk5_2XNWITeR7qLhDJCSm6qY8pubORPrEcmOMiarFgl1Xxhuu9PvUvKwGpYDoDIa5G-Um57DcSrF53Q/s320/Bahariya%20Formation%20-%20Andrew%20McAfee,%202022.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Paleoecossistema do início do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior (Cenomaniano) da Formação Bahariya, no Egito. Um abelissaurídeo confronta o espinossaurídeo </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/espinossauro.html">Spinosaurus</a> <i>(centro-esquerda, com o peixe </i>Retodus<i> na boca) e o carcarodontossaurídeo </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/carcarodontossauro.html">Carcharodontosaurus</a><i> (centro), observados de longe por um grupo de titanossauros </i>Paralititan<i> (esquerda). Também presentes na imagem dois crocodilomorfos </i>Stomatosuchus<i> (canto inferior esquerdo), dois </i>Bahariasaurus<i> (fundo, à direita) e um bando de pterossauros no céu.</i><br />Crédito: Andrew McAfee, 2022</td></tr></tbody></table><span><br /></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><span> </span>Na Ásia, manirraptores como dromeossaurídeos, troodontídeos e ovirraptorossauros se tornaram os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> mais comuns, e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/09/ceratopsios-ceratopsia.html">ceratópsios</a> primitivos se tornaram herbívoros notáveis. A Austrália era lar de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a>, hipsilofodontes e iguanodontes. Muitos grupos de dinossauros herbívoros desenvolveram maneiras mais sofisticadas de processar o alimento na boca, como as baterias dentárias de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/09/ceratopsios-ceratopsia.html">ceratópsios</a>, iguanodontes e rebaquissaurídeos (<i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2013/07/nigersaurus.html">Nigersaurus</a></i>, por exemplo), que evoluíram independentemente em cada uma dessas linhagens.</span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><br /></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAlFhBiS3LYYnD5jMBDWuPdIhN3lHRU5H-9F2AF5ONHfk1fnWr-vozwqpigxVxjBdH2Ov-7i6AIYXtRLDBdPdwbtTFsRNCPCwHqZZbsu7QI0uTKClWgGFp82JWfKIcat92Qs7WDQsxe6Aw9iYBncfX-ORwDyGCYBh92IVkAHyTX29Uc4_4uYtkKWQnTg/s1000/Triceratops.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1000" data-original-width="1000" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgAlFhBiS3LYYnD5jMBDWuPdIhN3lHRU5H-9F2AF5ONHfk1fnWr-vozwqpigxVxjBdH2Ov-7i6AIYXtRLDBdPdwbtTFsRNCPCwHqZZbsu7QI0uTKClWgGFp82JWfKIcat92Qs7WDQsxe6Aw9iYBncfX-ORwDyGCYBh92IVkAHyTX29Uc4_4uYtkKWQnTg/s320/Triceratops.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>As baterias dentárias presentes em alguns grupos de dinossauros (como o </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/triceratops.html">Triceratops</a><i>) eram formadas por centenas de dentes aglomerados, que compunham uma eficiente superfície para triturar vegetação.</i><br />Crédito: (autor desconhecido)</td></tr></tbody></table></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><br /></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><span> No <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior havia três faunas gerais de dinossauros. Na América do Norte e Ásia, os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.htmlhttps://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> mais significativos eram os tiranossaurídeos e vários manirraptores, menores; entre os herbívoros predominavam ornitísquios como hadrossaurídeos, ceratopsídeos, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2015/03/paquicefalossauros-pachycephalosauria.html">paquicefalossauros</a>.</span></span></span> Na Europa prevaleciam dromeossaurídeos, iguanodontes rabdodontídeos, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a> nodossaurídeos e titanossauros.<span><span><span> Nos continentes do Hemisfério Sul, que haviam formado a Gonduana (América do Sul, África, Antártida, Austrália e o subcontinente indiano), dominavam os </span></span></span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.htmlhttps://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> abelissaurídeos e os titanossauros.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9vFfOarmvuNpFa8KZGUW79izvb5WbjaOXuhDq2NWq_Nd9DzbAGfLow5rz29x8ld1YhAkzh01QZU2cxiA6szDw63fIZfnDp1PGssI5CTlidN1oOp7vq_wd3OmXFBbglGR6tD9yO4Rg038RJU8eTbIWfFPzW2vzb2Hao0WIhVha0UqkXdXSAv2y1GrdFg/s1000/Huincul%20Formation%20-%20James%20Kuether,%202020.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="430" data-original-width="1000" height="138" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9vFfOarmvuNpFa8KZGUW79izvb5WbjaOXuhDq2NWq_Nd9DzbAGfLow5rz29x8ld1YhAkzh01QZU2cxiA6szDw63fIZfnDp1PGssI5CTlidN1oOp7vq_wd3OmXFBbglGR6tD9yO4Rg038RJU8eTbIWfFPzW2vzb2Hao0WIhVha0UqkXdXSAv2y1GrdFg/s320/Huincul%20Formation%20-%20James%20Kuether,%202020.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>A Formação Huincul, na Argentina, data do início do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior (idades Cenomaniana e Turoniana) e rendeu fósseis de vários dinossauros impressionantes. Da esquerda para a direita, o abelissaurídeo </i>Skorpiovenator<i>, o titanossauro </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/03/argentinossauro.html">Argentinosaurus</a><i>, o rebaquissaurídeo</i> Cathartesaura<i>, o neovenatorídeo </i>Gualicho<i>, o titanossauro </i>Choconsaurus<i>, o noassaurídeo </i>Huinculsaurus<i>, o carcarodontossaurídeo </i>Mapusaurus<i> e o abelissaurídeo </i>Ilokelesia<i>.</i><br />Crédito: James Kuether, 2020</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYZQNiMfVrJbGkSCwRDHgvo8Zqq7Q_gzIniTqn3V4RyDwHrnSgboJS5wjx4LU_KbL0qJdRCt2v9tMwXx_unddtzwC4QRjwKJsWsVSkMqd1Xb4GFuFdaXUlgIv8nE67QcYZqoaSIcTMpq2k3ZYQrAxoKvzZib3KjVLJhHrZ04pnIPWXuDIN2coN24f1hA/s1000/Pentaceratops%20and%20Parasaurolophus%20-%20Andrey%20Atuchin.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="1000" height="160" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYZQNiMfVrJbGkSCwRDHgvo8Zqq7Q_gzIniTqn3V4RyDwHrnSgboJS5wjx4LU_KbL0qJdRCt2v9tMwXx_unddtzwC4QRjwKJsWsVSkMqd1Xb4GFuFdaXUlgIv8nE67QcYZqoaSIcTMpq2k3ZYQrAxoKvzZib3KjVLJhHrZ04pnIPWXuDIN2coN24f1hA/s320/Pentaceratops%20and%20Parasaurolophus%20-%20Andrey%20Atuchin.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O ceratopsídeo </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/pentaceratops.html">Pentaceratops</a><i>, o hadrossaurídeo </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/01/parassaurolofo.html">Parasaurolophus</a> cyrtocristatus<i> e um tiranossaurídeo nas florestas subtropicais do Novo México, EUA, há 75 milhões de anos (idade Campaniana do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior).</i><br />© Andrey Atuchin / Denver Museum of Nature & Science</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> Apesar de toda essa diversidade, análises estatísticas têm demonstrado que, desde aproximadamente 100 milhões de anos atrás, os dinossauros em geral já apresentavam uma acentuada redução na capacidade de substituir espécies extintas por novas, tornando-os impossibilitados de responder rapidamente e de se recuperar de mudanças ambientais drásticas, como as que ocorreram ao final do </span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a><span>.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> A <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/06/extincao-dos-dinossauros-extincao-k-pg.html">extinção do Cretáceo-Paleógeno</a> eliminou todos os grupos de dinossauros, à exceção das aves neornites, cujas linhagens sobreviventes (ancestrais das ratitas, galinhas, patos e uma variedade de aves aquáticas) rapidamente se diversificaram no início do período Paleógeno. Elas ocuparam os nichos ecológicos deixados vagos por dinossauros do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">Mesozoico</a>, como os aviales enantiornites, arbóreos, e hesperornites, aquáticos, além dos grandes <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.htmlhttps://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a>.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhK6WeYk-eoMup0IZt1ncizU1IR1Dx5ekWd6c5NbCss3XpMh7vMnmNCC7IsWiORt0cZE9KK3TZTYviEtZ_Pw7CClpZx6Q2HTRyrapb4XCmIF_2YDE4G0LEWrLWQkb_AjuvJNjqXoSy_Nsu32tY-VTgplEKLJY8XrOM9ky2YlS5Lsw4pp3zM6Nlzk7jEsA/s2500/Jiufotang%20habitat%20group%20reconstruction%20-%20Michael%20Rothman,%202015.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1664" data-original-width="2500" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhK6WeYk-eoMup0IZt1ncizU1IR1Dx5ekWd6c5NbCss3XpMh7vMnmNCC7IsWiORt0cZE9KK3TZTYviEtZ_Pw7CClpZx6Q2HTRyrapb4XCmIF_2YDE4G0LEWrLWQkb_AjuvJNjqXoSy_Nsu32tY-VTgplEKLJY8XrOM9ky2YlS5Lsw4pp3zM6Nlzk7jEsA/s320/Jiufotang%20habitat%20group%20reconstruction%20-%20Michael%20Rothman,%202015.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fauna e flora da Formação Jiufotang, no noroeste da China, durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior, incluindo os aviales </i>Sapeornis<i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/confuciusornis.html">Confuciusornis</a><i>, </i>Yanornis<i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/05/jeholornis.html">Jeholornis</a><i>, </i>Sulcavis <i>e </i>Longipteryx<i>, além das plantas </i>Baeira gracilis<i>, </i>Neozamites denticulatus<i>, </i>Acanthopteris gothani<i>, uma ginkgoide, </i>Nilssoniopteris<i>, </i>Equisetites longevaginatus<i>,</i><i> </i>Podocarpites<i> e </i>Nageiopsis transbaikalia<i>, o peixe </i>Lycoptera<i>, a salamandra </i>Liaoxitriton<i>, o mamífero </i>Liaoconodon hui<i> e o besouro </i>Bilineariselater foveatus<i>.</i><br />© Michael Rothman, 2015</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://australian.museum/learn/dinosaurs/fact-sheets/what-is-a-dinosaur/" target="_blank">Australian Museum</a>, <a href="https://www.youtube.com/watch?v=q4SmMz-qUxc&t=1s" target="_blank">Canal do Pirulla</a>, <i><a href="https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.1521478113" target="_blank">Dinosaurs in decline tens of millions of years before their final extinction</a></i> (Sakamoto <i>et al.</i>, 2015), <a href="https://www.livescience.com/3945-history-dinosaurs.html" target="_blank">Live Science</a> (1), <a href="https://www.livescience.com/58374-updated-dinosaur-family-tree.html" target="_blank">Live Science</a> (2), <a href="https://www.nhm.ac.uk/discover/what-are-dinosaurs.html" target="_blank">Natural History Museum</a>, <a href="https://www.thoughtco.com/definition-of-a-dinosaur-1091930" target="_blank">ThoughtCo</a> (1), <a href="https://www.thoughtco.com/were-dinosaurs-warm-blooded-1092019">ThoughtCo</a> (2), <a href="https://ucmp.berkeley.edu/diapsids/dinomm.html" target="_blank">University of California Museum of Paleontology</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dinosaur" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com6tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-85239023552834384302022-10-29T23:00:00.012-04:002023-09-03T23:51:03.644-04:00Hallucigenia, uma criatura alucinante<div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="font-style: italic; margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEis0xoZnnteTjPzfiafVvO9w-stnU8y3loH2a66xTWE6_oFxZnmoRJvHXBzPdwmKfhdcPsdrvYstbZAGPhvOcM4OEFX57qJmFCIyAiO-R9cjGBhctDLFTghspR3yyv6XVF91qO6jU2FO9jmHV0W45meHAeJhPzQJVuPfYQczO0hk2nvMZ8AvL8GzSHNhA/s1000/Hallucigenia%20sparsa%20-%20Qbliviens,%202019.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="743" data-original-width="1000" height="297" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEis0xoZnnteTjPzfiafVvO9w-stnU8y3loH2a66xTWE6_oFxZnmoRJvHXBzPdwmKfhdcPsdrvYstbZAGPhvOcM4OEFX57qJmFCIyAiO-R9cjGBhctDLFTghspR3yyv6XVF91qO6jU2FO9jmHV0W45meHAeJhPzQJVuPfYQczO0hk2nvMZ8AvL8GzSHNhA/w400-h297/Hallucigenia%20sparsa%20-%20Qbliviens,%202019.png" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-style: normal;">Hallucigenia sparsa<br />Crédito: Qbliviens, 2019</span></td></tr></tbody></table><br /><i> </i></span><i>Hallucigenia</i> é um gênero de animal extinto semelhante a um verme, com aparência que parece ser produto de uma alucinação - o que explica seu nome, oriundo do latim <i>hallucinatio</i>. Viveu em meados do período <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/05/periodo-cambriano.html">Cambriano</a>, há cerca de 500 milhões de anos, no fundo dos mares ao redor do mundo, e media de 5 a 55 mm de comprimento. Sua descoberta causou um longo debate científico a respeito de sua reconstrução e de suas relações evolutivas com outras linhagens de seres vivos. Hoje, porém, é reconhecido como um lobopódio, um grupo informal de panartrópodes do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/05/era-paleozoica.html">Paleozoico</a> que deu origem aos onicóforos (vermes-aveludados), tardígrados (ursos-d'água) e artrópodes (insetos, crustáceos, aracnídeos, entre outros).<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBI8kAsOBivEY-KjH6_NrkJLqqdFekQe4R-KFv9ElwOW6lpHYJ2d6-VOTE-_FdJVyplyfjLAkdu4RgOHmot1jksZy_D7ziidvc5vwMaa1vvw9Wl-ni6KaBxcFqzGJItJer8pu6mqgPDkFhiWDN_9V7Mx4uicGLk5wkDxT60uzGgLbaAS_fHfFzgUrE9A/s750/Hallucigenia.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="480" data-original-width="750" height="205" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgBI8kAsOBivEY-KjH6_NrkJLqqdFekQe4R-KFv9ElwOW6lpHYJ2d6-VOTE-_FdJVyplyfjLAkdu4RgOHmot1jksZy_D7ziidvc5vwMaa1vvw9Wl-ni6KaBxcFqzGJItJer8pu6mqgPDkFhiWDN_9V7Mx4uicGLk5wkDxT60uzGgLbaAS_fHfFzgUrE9A/s320/Hallucigenia.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Paleozoo)</td></tr></tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div></div><div style="text-align: justify;"><span></span><span> </span>O corpo longo e tubular da <i>Hallucigenia</i> possuía 10 pares de pernas delgadas (chamadas lobópodes). Os primeiros dois ou três pares eram simples, enquanto os demais terminavam em uma ou duas garras pequenas, as quais eram constituídas de capas cônicas de cutícula sobrepostas (mesma estrutura encontrada nas mandíbulas dos vermes-aveludados, corroborando seu parentesco). No dorso havia 7 pares de espinhos cônicos e rígidos, que correspondiam do terceiro ao nono par de pernas. O corpo podia ser liso (espécie <i>Hallucigenia sparsa</i>) ou segmentado em anéis (<i>Hallucigenia fortis</i> e <i>Hallucigenia hongmeia</i>). A cabeça do animal localizava-se na extremidade mais alongada para além das pernas e alojava um par de olhos simples e uma boca em posição anteroventral. Ao menos <i>H. sparsa </i>possuía dentes radiais, afiados como alfinetes, dispostos desde a boca até o estômago (dentes faringeais). A cabeça inclinava-se para baixo e seu formato difere entre as espécies: alongado em <i>H. sparsa</i> e arredondado em <i>H. fortis</i> - em <i>H. hongmeia</i> essa parte do corpo não foi preservada.</div><div style="text-align: justify;"> A <i>Hallucigenia</i> foi descoberta pela primeira vez no Folhelho Burgess, sítio fossilífero nas Montanhas Rochosas Canadenses, e descrita em 1911 pelo paleontólogo americano Charles Walcott, originalmente como uma espécie do verme poliqueta <i>Canadia</i> (<i>Canadia sparsa</i>), que viveu no mesmo local. Em 1977, Simon Conway Morris reconheceu o animal como algo distinto, estabelecendo então um novo gênero. Como não havia um espécime com ambas as fileiras de pernas visíveis, Morris imaginou que a criatura se apoiava sobre os espinhos - surgiu a dúvida de como ela caminharia sobre "pernas" tão rígidas, mas esta era a melhor suposição até então - e interpretou suas verdadeiras pernas como uma série de tentáculos nas costas, que serviriam para agarrar partículas de alimento e levá-las até a boca. Outra hipótese apresentada na época era que a <i>Hallucigenia</i> seria, na verdade, parte de um animal maior, desconhecido, como já havia ocorrido no caso do <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/08/anomalocaris.html">Anomalocaris</a></i>. Somente em 1991 Lars Ramsköld e Hou Xianguang identificaram a <i>Hallucigenia</i> como um lobopódio e inverteram a criatura, reconhecendo os espinhos como estruturas meramente defensivas. Finalmente, em 2015, Martin Smith e Jean-Bernard Caron conseguiram distinguir os olhos e a boca no que antes pensava-se que era a cauda do animal, confirmando a suspeita de Ramsköld de que a mancha escura presente em muitos dos espécimes fossilizados não era a cabeça, mas sim as entranhas expelidas do corpo quando esses indivíduos morreram.</div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEurC18ZVMNAt_g9_OgEv5flAwv0QH-5ubR7Z6MGIAlN-X6Hf2PioAA9OUqqAlIMbIqJt4OSepVfTXV30Dka2Ae5ZtQecsRU38e5lQrreAX_yx6UM9tAPqGC6_UBmYnVsfaiYF1ieFUmubKfiaNFC0b_05sg_CRk_9yl2lzoxebmQRed5CdJ_3FFKTeA/s1024/Hallucigenia%20-%20Martin%20Smith.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="682" data-original-width="1024" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEurC18ZVMNAt_g9_OgEv5flAwv0QH-5ubR7Z6MGIAlN-X6Hf2PioAA9OUqqAlIMbIqJt4OSepVfTXV30Dka2Ae5ZtQecsRU38e5lQrreAX_yx6UM9tAPqGC6_UBmYnVsfaiYF1ieFUmubKfiaNFC0b_05sg_CRk_9yl2lzoxebmQRed5CdJ_3FFKTeA/s320/Hallucigenia%20-%20Martin%20Smith.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>A cabeça deste fóssil de </i>H. sparsa<i> está na extremidade à direita, enquanto a mancha escura à esquerda, por muito tempo confundida com a cabeça, é apenas um artefato de preservação de fluidos viscerais expelidos.</i><br />Crédito: Martin Smith, 2015 / Nature</td></tr></tbody></table><br /></div><div style="text-align: justify;"> 109 espécimes de <i>H. sparsa</i> já foram coletados na Camada dos Filópodes, no Folhelho Burgess. <i>Hallucigenia fortis </i>e <i>H. hongmeia</i> foram descritas em 1995 e 2012, respectivamente, a partir de fósseis dos folhelhos de Maotianshan, em Chengjiang, sudoeste da China. Espinhos isolados de halucigeniídeos, entretanto, distribuem-se amplamente em depósitos rochosos do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/05/periodo-cambriano.html">Cambriano</a>.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Superfilo: Ecdysozoa</div><div style="text-align: justify;">Clado: Panarthropoda</div><div style="text-align: justify;">Filo: †"Lobopodia"</div><div style="text-align: justify;">Família: †Hallucigeniidae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Hallucigenia</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Hallucigenia sparsa</i>, †<i>H. fortis</i> e †<i>H. hongmeia</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJJ-z1dqwBl0SW7THrLL3PtNpPDwC9KQ55G63t3RZGWb_8zoxDoK64xas92UOO0gnaDIpHlqXa3agmXSX_ye-ohzghX4d7byr9WdmIOaPCXujxwM09izfiKXrbgGU2YSs09k3GBVuLt3vjy2hAyyFFUdc7D4PDRuazgCd28x6NcIqSJscP0cpDJNX31w/s1000/Hallucigenia%20species%20-%20Gabriel%20Ugueto,%202021.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="678" data-original-width="1000" height="217" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJJ-z1dqwBl0SW7THrLL3PtNpPDwC9KQ55G63t3RZGWb_8zoxDoK64xas92UOO0gnaDIpHlqXa3agmXSX_ye-ohzghX4d7byr9WdmIOaPCXujxwM09izfiKXrbgGU2YSs09k3GBVuLt3vjy2hAyyFFUdc7D4PDRuazgCd28x6NcIqSJscP0cpDJNX31w/s320/Hallucigenia%20species%20-%20Gabriel%20Ugueto,%202021.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>As três espécies conhecidas de </i>Hallucigenia - H. sparsa<i> (topo), </i>H. hongmeia<i> (esquerda) e </i>H. fortis<i> (direita) -, com indicações dos locais onde viveram no mapa-múndi cambriano.</i><br />Crédito: Gabriel Ugueto, 2021</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBC3YHqRNrzQZJzkZbAM56TzUWDwtXvfPvpeI7xtKxxukaLQfqFanRnme-e_gsW_SMtfRjW6x2SsO8BmlmuYBkCKvzQEDaiLFVnz77P6XymLoJXOMSV054J3__aBKgq5B1zZ860sHs3U86PXUMRRGCMYTpadLfoZoKpBWUBGhy725Ucawi3z2NcZczdA/s800/Retro%20vs%20Modern%20Hallucigenia%20-%20Nix%20Illustration,%202022.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="600" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhBC3YHqRNrzQZJzkZbAM56TzUWDwtXvfPvpeI7xtKxxukaLQfqFanRnme-e_gsW_SMtfRjW6x2SsO8BmlmuYBkCKvzQEDaiLFVnz77P6XymLoJXOMSV054J3__aBKgq5B1zZ860sHs3U86PXUMRRGCMYTpadLfoZoKpBWUBGhy725Ucawi3z2NcZczdA/s320/Retro%20vs%20Modern%20Hallucigenia%20-%20Nix%20Illustration,%202022.jpg" width="240" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Sequência apresentando a evolução do entendimento científico sobre a </i>Hallucigenia<i> ao longo das últimas décadas.</i><br />Crédito: Nix Illustration, 2022</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://aventurasnahistoria.uol.com.br/noticias/reportagem/hallucigenia-curiosa-minhoca-pre-historica-que-sorri.phtml" target="_blank">Aventuras na História</a>, <a href="https://www.earth.com/earthpedia-articles/what-the-heck-is-hallucigenia/" target="_blank">Earth.com</a>, <a href="https://g1.globo.com/ciencia-e-saude/noticia/2014/08/cientistas-desvendam-misterio-da-estranha-minhoca-marciana.html" target="_blank">G1</a>, <a href="https://www.youtube.com/watch?v=9-Z9Ssgb0Kg&t=247s" target="_blank">Nature Video</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hallucigeniahttps://en.wikipedia.org/wiki/Hallucigenia" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com8tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-57314689290825265152022-09-10T16:30:00.003-04:002023-01-01T13:31:00.432-04:00Andrewsarchus, uma grande besta misteriosa<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4br0rmN0B0Nq3pRQGdsFoaKct_30Eh0ZPHRzbe0rN4YHS6ka1HxgDfooWqu1jEakaeTrA2NwSVqa3otd61pKo3xFI7eCBYdq31pleP2nPIAW0BiWLCYg0dNbhWpx1lL2lnBkVFPGb0l-UR1skPh9i0LS4j_Teb7uChZmZ2dpo0AV19IGtk066ghnSvA/s738/Andrewsarchus%20-%20Roman%20Uchytel,%202021.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="497" data-original-width="738" height="270" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4br0rmN0B0Nq3pRQGdsFoaKct_30Eh0ZPHRzbe0rN4YHS6ka1HxgDfooWqu1jEakaeTrA2NwSVqa3otd61pKo3xFI7eCBYdq31pleP2nPIAW0BiWLCYg0dNbhWpx1lL2lnBkVFPGb0l-UR1skPh9i0LS4j_Teb7uChZmZ2dpo0AV19IGtk066ghnSvA/w400-h270/Andrewsarchus%20-%20Roman%20Uchytel,%202021.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Roman Uchytel</td></tr></tbody></table><br /> O <i>Andrewsarchus</i> ("soberano de Andrews", do grego <i>archós</i>, "líder, comandante") é um mamífero artiodáctilo extinto que viveu em meados da época Eocena, de 43 a 41 milhões de anos atrás, no Leste Asiático, mais especificamente onde hoje é a Mongólia Interior, na China. Estima-se que media 3,2 m de comprimento, 1,4 m de altura e pesava em torno de 800 kg. Conhecido somente por meio de um crânio de grandes proporções, com um focinho alongado e dentes afiados, o <i>Andrewsarchus</i> sempre causou muitas dúvidas a respeito de sua natureza.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilYTWRormv-cPTucLTrTuF6Gd9Rw55pmpQKdsJAWzigkWINYMDr5CirOLM4QafpAf9Olrtuj95M6Pudhr2fYlK3pDirwW9gA_elIszs0uhNk0v9MVJyCA-g0rtfm99nPpsnkRVbWeSyl4aeF3VqDEmAOvefXspKdQvQZxqQkrjPAqJ2N5eev5XnSnD4g/s1000/Andrewsarchus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="562" data-original-width="1000" height="180" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilYTWRormv-cPTucLTrTuF6Gd9Rw55pmpQKdsJAWzigkWINYMDr5CirOLM4QafpAf9Olrtuj95M6Pudhr2fYlK3pDirwW9gA_elIszs0uhNk0v9MVJyCA-g0rtfm99nPpsnkRVbWeSyl4aeF3VqDEmAOvefXspKdQvQZxqQkrjPAqJ2N5eev5XnSnD4g/s320/Andrewsarchus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Roman Uchytel)</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Durante muito tempo foi classificado como um mesoniquídeo (Mesonychia), grupo extinto de mamíferos ungulados (com cascos) levemente semelhantes a lobos. Assim, costumava ser retratado com as características desses animais e, extrapolando seu tamanho a partir do mesoniquídeo <i>Mesonyx</i>, chegou a ser declarado o maior mamífero carnívoro terrestre já descoberto, com mais de 6 m de comprimento. Hoje, porém, o <i>Andrewsarchus</i> é considerado um cetancodontamorfo (Cetancodontamorpha) basal, ou seja, aparentado aos entelodontes (como o <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/12/entelodonte.html">Entelodon</a></i>), hipopótamos e, mais distantemente, aos cetáceos (baleias e golfinhos). Sua anatomia, portanto, devia ser mais próxima da dos entelodontes, com um corpo mais curto e os quartos dianteiros mais robustos para suportar a cabeça grande.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiE5m-ykoz-lBgMaP3XSw75wFPmetJ76mLL-jL3CVpx1wW9kpxB2EeWxJe3d0KBPup5WvBzRVbCaBw5Nq_DpIoKF4E4N633ilWuvO4_yqdiUNBZGwGBkMmNFKQ4g23avGn81K0PCazrXog1BRlx41rX8w5nX7t5XRJz7aBYthmvkSRYB9pg44M0NiUAYA/s800/Andrewsarchus%20-%20Jaime%20Chirinos.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="486" data-original-width="800" height="194" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiE5m-ykoz-lBgMaP3XSw75wFPmetJ76mLL-jL3CVpx1wW9kpxB2EeWxJe3d0KBPup5WvBzRVbCaBw5Nq_DpIoKF4E4N633ilWuvO4_yqdiUNBZGwGBkMmNFKQ4g23avGn81K0PCazrXog1BRlx41rX8w5nX7t5XRJz7aBYthmvkSRYB9pg44M0NiUAYA/s320/Andrewsarchus%20-%20Jaime%20Chirinos.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Andrewsarchus<i> representado como um grande predador de características lupinas.</i><br />Crédito: Jaime Chirinos / Science Photo Library</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Também não se sabe a dieta exata do <i>Andrewsarchus</i>. Embora seus arcos zigomáticos (ossos das bochechas) extremamente largos indiquem uma musculatura tremendamente forte na mandíbula, a maioria de seus dentes não são bem adaptados a nenhuma função específica. Como os entelodontes, contava com três incisivos, um canino, quatro pré-molares e três molares em cada lado da maxila superior. Os maiores são os caninos, que seriam úteis para perfurar e prender coisas. Os molares achatados podem ter sido usados para esmagar ossos, cascos de tartarugas e conchas de moluscos e crustáceos - sabe-se que o <i>Andrewsarchus</i> viveu em ambientes costeiros, mas, com um único exemplar conhecido até hoje, não se deve supor que ele fosse restrito a esse tipo de habitat. Pela semelhança da dentição e do formato do crânio com os entelodontes, é possível que ele tivesse, assim como estes, uma dieta onívora oportunista, que poderia incluir carcaças de animais e tubérculos vegetais (que seriam desenterrados com os dentes da frente).</div><div style="text-align: justify;"> Como muitos outros mamíferos, o desaparecimento do <i>Andrewsarchus</i> pode ter sido causado por uma combinação de mudanças climáticas e o surgimento de novas espécies. Com a elevação da Cordilheira do Himalaia, grande parte da Ásia tornou-se uma grande extensão de planícies mais áridas, o que levou a mudanças no tipo de possíveis presas disponíveis. Os entelodontes se dispersaram, e novos predadores, como o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/05/hienodonte.html">hienodonte</a> e o <i>Sarkastodon</i>, começaram a ocupar o topo da cadeia alimentar.<br /></div><div style="text-align: justify;"> O único crânio conhecido da espécie <i>Andrewsarchus mongoliensis</i> mede 83 cm de comprimento por 56 cm de largura. Ele foi descoberto nas camadas mais baixas da Formação Irdin Manha, na Mongólia Interior, em 1923, por Kan Chuen Pao, assistente paleontológico das Expedições Centro-Asiáticas do Museu Americano de História Natural. O nome do animal, escolhido por Henry Fairfield Osborn em 1924, foi dedicado ao líder das expedições, o explorador e naturalista Roy Chapman Andrews.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Mammalia</div><div style="text-align: justify;">Ordem: Artiodactyla</div><div style="text-align: justify;">Clado: Cetancodontamorpha</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Andrewsarchus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Andrewsarchus mongoliensis</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijjg--Q3ILmbHuMRKaYvwDaBpum5i8ZxQZuKx6mMmyJfzWDmLMb8upCyW4gqJvbt4rRLA5FqQSliBXuakfCTQqeE-_wDXkI3oUngVguZUyitzrZrFVVpw0KgDYMTg_0G6ADJlNDnOe4gmz7wjP7BqaedqeNFSSJpmhn3NCPXlBCsZFJZ6YOwJV6KjszA/s650/Andrewsarchus%20skull%20-%20AMNH.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="457" data-original-width="650" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijjg--Q3ILmbHuMRKaYvwDaBpum5i8ZxQZuKx6mMmyJfzWDmLMb8upCyW4gqJvbt4rRLA5FqQSliBXuakfCTQqeE-_wDXkI3oUngVguZUyitzrZrFVVpw0KgDYMTg_0G6ADJlNDnOe4gmz7wjP7BqaedqeNFSSJpmhn3NCPXlBCsZFJZ6YOwJV6KjszA/s320/Andrewsarchus%20skull%20-%20AMNH.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O crânio do </i>Andrewsarchus<i>, único elemento da espécie recuperado até hoje, encontra-se no Museu Americano de História Natural, em Nova York.</i><br />© AMNH / R. Mickens</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1DOJ6RVi_hfIB-7sDPOrc5snor5k3csQDNLhwsw50B22G19eCEULDhK9l2vEfDSBFIiQhQhSG3I6F3LVBDBz5vG5AeyxLQcSFh7U59GrkSqfLh2KQZptDe6sbp9SaKEzjr8Rp5R6DBeIC3YFTPzKzZQklJ2P-C7ND94LqRkG4tIniNNvfamZST7X8mw/s990/Andrewsarchus%20-%20Roman%20Yevseyev,%202015.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="610" data-original-width="990" height="197" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1DOJ6RVi_hfIB-7sDPOrc5snor5k3csQDNLhwsw50B22G19eCEULDhK9l2vEfDSBFIiQhQhSG3I6F3LVBDBz5vG5AeyxLQcSFh7U59GrkSqfLh2KQZptDe6sbp9SaKEzjr8Rp5R6DBeIC3YFTPzKzZQklJ2P-C7ND94LqRkG4tIniNNvfamZST7X8mw/s320/Andrewsarchus%20-%20Roman%20Yevseyev,%202015.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Roman Yevseyev, 2015</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.amnh.org/explore/news-blogs/on-exhibit-posts/andrewsarchus" target="_blank">American Museum of Natural History</a>, <a href="https://www.youtube.com/watch?v=9G4RBQIU6mc" target="_blank">Benjamin Burger</a>, <a href="https://dinoanimals.com/animals/andrewsarchus-a-mysterious-giant/" target="_blank">DinoAnimals.com</a>, <a href="https://prehistoric-fauna.com/Andrewsarchus" target="_blank">Prehistoric Fauna</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/a/andrewsarchus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="http://vitorsilvapaleoartista.blogspot.com/2019/07/andrewsarchus.html" target="_blank">Vitor Silva - Paleoartista</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Andrewsarchus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com11tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-20952951142006755782022-08-06T09:00:00.001-04:002022-08-06T13:40:42.484-04:00Hylonomus, o réptil mais antigo<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjt5_4XoIs3MZudsk2e0FU70QJihhCUKmV-uvrPXzCE8kect8HA-ZOjPQLMTAWHO9BAcIeVSdGWGsihGivh-3O_QjsILaN-2fcmRG2-VjhWXV6bBVLGwRBvRMf3DKMNQ6yr5mXpvr9x3vmQLvLo8KeGAF5U1XRFBlnBYxnKLNh-U4JWA1IVTLLon33D-g/s800/Hylonomus%20-%20John%20Sibbick.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="734" data-original-width="800" height="294" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjt5_4XoIs3MZudsk2e0FU70QJihhCUKmV-uvrPXzCE8kect8HA-ZOjPQLMTAWHO9BAcIeVSdGWGsihGivh-3O_QjsILaN-2fcmRG2-VjhWXV6bBVLGwRBvRMf3DKMNQ6yr5mXpvr9x3vmQLvLo8KeGAF5U1XRFBlnBYxnKLNh-U4JWA1IVTLLon33D-g/s320/Hylonomus%20-%20John%20Sibbick.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: John Sibbick / Science Photo Library</td></tr></tbody></table><br /> O <i>Hylonomus</i> ("habitante da floresta", do grego <i>hylo</i>, "floresta", e <i>nomos</i>, "habitante") é um pequeno réptil que viveu de 318 a 310 milhões de anos atrás, em meados do subperíodo Pensilvaniano do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/07/periodo-carbonifero.html">período Carbonífero</a>, no Canadá. Dos tetrápodes fósseis que podem ser seguramente identificados como répteis, é o mais antigo que se conhece. Pesava cerca de 450 g e media, na maioria dos casos, apenas 20 cm de comprimento, contando a cauda, mas podia chegar a 25 cm.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh29Ganmk6HWO5YcITRBUbRvrx_0lkOTLQdW7qcUPYud5d0O2y9UM341emTCQ3i8w4XY1qh_Uj3n9oXjFaYVxsBt6JtlvRJviijpeHiyjAiX4GpGIkPWHHqYHL6QJm7GPJwmZj-1iOHmdskgHt50-y8HSApT-INm4sIS_xXnnBi8-M9_3IDGK6iTQk7jg/s1000/Hylonomus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="1000" height="160" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh29Ganmk6HWO5YcITRBUbRvrx_0lkOTLQdW7qcUPYud5d0O2y9UM341emTCQ3i8w4XY1qh_Uj3n9oXjFaYVxsBt6JtlvRJviijpeHiyjAiX4GpGIkPWHHqYHL6QJm7GPJwmZj-1iOHmdskgHt50-y8HSApT-INm4sIS_xXnnBi8-M9_3IDGK6iTQk7jg/s320/Hylonomus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Apesar de ser o réptil mais antigo de que se tem vestígios, o <i>Hylonomus</i> não é o membro mais primitivo do grupo, por ser um eurréptil (Eureptilia), linhagem mais derivada que os extintos pararrépteis (Parareptilia). Sua aparência era muito similar à dos lagartos atuais, com seus quatro membros alastrados e a cauda comprida. Tinha também um crânio baixo e pequenos dentes afiados, os maiores à frente na boca, adaptados para capturar pequenos invertebrados, como diplópodes (piolhos-de-cobra) e insetos.<br /></div><div style="text-align: justify;"> O <i>Hylonomus</i> está entre os primeiros vertebrados a se aventurar no interior das florestas de licófitas do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/07/periodo-carbonifero.html">Carbonífero</a>, longe de rios ou pântanos, o que só foi possível com o desenvolvimento do ovo amniótico, que permitiu aos amniotas se reproduzir fora da água. Vários fósseis de <i>Hylonomus</i> foram encontrados dentro de troncos fossilizados de fetos arbóreos. Essas samambaias gigantes, ao tombarem, deixavam tocos que apodreciam e se tornavam ocos. Acredita-se que pequenos animais como o <i>Hylonomus</i> procuravam abrigo ou alimento dentro desses tocos, ou simplesmente caíam em seu interior, onde ficavam presos e acabavam morrendo.<br /></div><div style="text-align: justify;"> Esse réptil notável foi descoberto em 1859, pelo geólogo canadense John William Dawson, que o descreveu no ano seguinte. A única espécie do gênero é <i>Hylonomus lyelli</i>, que homenageia Charles Lyell, professor de Dawson. Os fósseis são provenientes da Formação Joggins, na Nova Escócia, Canadá. Pegadas fossilizadas encontradas na província canadense de Nova Brunswick também foram atribuídas à espécie, com uma idade estimada de 315 a 318 milhões de anos.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Reptilia</div><div style="text-align: justify;">Clado: Eureptilia</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Hylonomus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Hylonomus lyelli</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhd-8qfT1VN0iaYezuFo1h2HfdCEo5H6rdQ2Uq4g0kddvHZMxsQ4pOtz_aFaQXrTRYblvoBmqXSM6DyBrluYri7fU2NSyyGX6ib8MdKQHD0nbE_q20xw5ugxHQ1VoKheYhLNuvjUev-ndboxaiIoRqvOMICTKoRaQNIEFu_Nqmnj3nP4SAwE9oUA-bXSw/s800/Hylonomus%20-%20Nobu%20Tamura,%202007.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="338" data-original-width="800" height="135" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhd-8qfT1VN0iaYezuFo1h2HfdCEo5H6rdQ2Uq4g0kddvHZMxsQ4pOtz_aFaQXrTRYblvoBmqXSM6DyBrluYri7fU2NSyyGX6ib8MdKQHD0nbE_q20xw5ugxHQ1VoKheYhLNuvjUev-ndboxaiIoRqvOMICTKoRaQNIEFu_Nqmnj3nP4SAwE9oUA-bXSw/s320/Hylonomus%20-%20Nobu%20Tamura,%202007.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Nobu Tamura, 2007</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-bN1ovuna55_8vmqIsE5xXv6nnyN5ocMKmTwcz9tsoWdW7kqJNgjIfFtDvniAehpREEqrRVfGVwgHbb_HFsO9_6VL0HNRQMngp8uzG8zkudvkjmEs6P9_BMOP2N9sqDVIiJulXLka1kt5_a_PqQarhOTAuds5sAbxEhp2XNHdRZxrW1nGQ3xJJ80oRg/s1180/Hylonomus%20-%20James%20Robins.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="808" data-original-width="1180" height="219" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-bN1ovuna55_8vmqIsE5xXv6nnyN5ocMKmTwcz9tsoWdW7kqJNgjIfFtDvniAehpREEqrRVfGVwgHbb_HFsO9_6VL0HNRQMngp8uzG8zkudvkjmEs6P9_BMOP2N9sqDVIiJulXLka1kt5_a_PqQarhOTAuds5sAbxEhp2XNHdRZxrW1nGQ3xJJ80oRg/s320/Hylonomus%20-%20James%20Robins.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Pequenos répteis primitivos, muito provavelmente </i>Hylonomus<i>, deixaram pegadas na lama às margens de um antigo lago em Nova Brunswick, Canadá, em uma região a 500 km da costa - os primeiros vertebrados a desbravar o interior do continente.</i><br />Crédito: James Robins</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifSPowA6AE6H1xWpb7_P35mfKLTP9GRP05mdqqTiSXroOyIl7meTmFMYPVS7gaFV3SGiZhfN7f13gM-Q1La-fLrOC_f3kKyddoApGICA890xleAxR4ySJu4HvMnT1mgtdVqm5lEge9ouj176Upo_gGqSr5EoTgzjriCo3LEo990n0VifEG47svsE9-Sg/s650/New%20Brunswick%20tracks.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="488" data-original-width="650" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifSPowA6AE6H1xWpb7_P35mfKLTP9GRP05mdqqTiSXroOyIl7meTmFMYPVS7gaFV3SGiZhfN7f13gM-Q1La-fLrOC_f3kKyddoApGICA890xleAxR4ySJu4HvMnT1mgtdVqm5lEge9ouj176Upo_gGqSr5EoTgzjriCo3LEo990n0VifEG47svsE9-Sg/s320/New%20Brunswick%20tracks.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Laje de arenito de Nova Brunswick contendo diversas pegadas. As marcas de cinco dedos e impressões de escamas comprovam que elas foram produzidas por répteis, e não anfíbios (que possuem quatro dedos nas mãos).</i><br />Crédito: Howard Falcon-Lang </td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.cbc.ca/news/science/ancient-reptile-tracks-found-in-n-b-1.866804" target="_blank">CBC</a>, <a href="https://phys.org/news/2007-10-earliest-evidence-reptiles.html" target="_blank">Phys.org</a>, <a href="http://www.reptileevolution.com/hylonomus.htm" target="_blank">Reptile Evolution</a>, <a href="https://www.smithsonianmag.com/science-nature/tiny-animals-trapped-fossil-trees-reveal-how-fauna-moved-land-180972668/" target="_blank">Smithsonian Magazine</a>, <a href="https://www.thoughtco.com/prehistoric-reptile-pictures-and-profiles-4043327" target="_blank">ThoughtCo</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Hylonomus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com9tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-1254514593546409302022-07-20T15:30:00.050-04:002023-09-03T23:25:19.217-04:00Era Cenozoica: a era dos mamíferos<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_IVq3S8jxBRhmZtdXrq0YD4nP3eXIo6mgoKHcbUz9CGbEcMevGcU6b_UXyh4nkG1uf5-3qZKC1pM9y_SIitA58_JHuWKRwznoD_C54QxE_mL7uMwRiPSM_hPSMnr91OiUoCOmniZZsWAzwyatBr_JW6r4C1o6pskRZhCISIuB86FnWE5AJ1oIAxpZgA/s1820/Cenozoic%20Era%20Animals%20-%20Christian%20J%C3%A9gou.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="814" data-original-width="1820" height="179" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_IVq3S8jxBRhmZtdXrq0YD4nP3eXIo6mgoKHcbUz9CGbEcMevGcU6b_UXyh4nkG1uf5-3qZKC1pM9y_SIitA58_JHuWKRwznoD_C54QxE_mL7uMwRiPSM_hPSMnr91OiUoCOmniZZsWAzwyatBr_JW6r4C1o6pskRZhCISIuB86FnWE5AJ1oIAxpZgA/w400-h179/Cenozoic%20Era%20Animals%20-%20Christian%20J%C3%A9gou.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Alguns animais do Cenozoico, da esquerda para a direita: </i>Ptilodus<i>, do Paleoceno; </i>Chriacus<i>, </i>Coryphodon<i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/gastornis.html">Gastornis</a><i> e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2023/07/plesiadapis.html">Plesiadapis</a><i>, do Paleoceno-Eoceno; </i>Eobasileus<i>, </i>Hyracotherium<i> e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/08/andrewsarchus.html">Andrewsarchus</a><i>, do Eoceno; </i>Arsinoitherium<i>, do Eoceno-Oligoceno;</i> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/paraceraterio.html">Paraceratherium</a><i>, do Oligoceno; </i>Megacerops<i>, do Eoceno; </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/05/phorusrhacos.html">Phorusrhacos</a><i>, </i>Moropus<i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/02/amebelodon.htmlv">Amebelodon</a><i> e </i>Proconsul<i>, do Mioceno; além de</i><i> diversos outros primatas.</i><br />Crédito: Christian Jégou/Science Source Images</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>A era Cenozoica é a era geológica atual, a última do éon Fanerozoico. Ela representa os últimos 66 milhões de anos, sucedendo a <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">era Mesozoica</a> e seguindo até os dias de hoje. Divide-se em três períodos: <b>Paleógeno</b>, <b>Neógeno</b> e <b>Quaternário</b>, do mais antigo para o mais recente, os quais são subdivididos em sete épocas: Paleoceno, Eoceno, Oligoceno, Mioceno, Plioceno, Pleistoceno e Holoceno. Até 2004, era reconhecido o período Terciário, que correspondia, em linhas gerais, à junção do Paleógeno com o Neógeno.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRpxU_ydSYZa5Q0qjqrRzvqtYQOt6u68I96SZVxWRGeQ3xUKS4eXY3Y6p3d9tuXwRNsAA6jpjbke7MBeEecSdKVvbKiox-CvhPUKXPCySomoPwJmz5Xc5y-tf3pVBV-qZGKyb81mMm9jHJBFOWY6UPdFCj8f8yzRDzJpMSBTuPVbgGgtZHRH4KFTp-xg/s1200/Cenozoico.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="485" data-original-width="1200" height="161" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRpxU_ydSYZa5Q0qjqrRzvqtYQOt6u68I96SZVxWRGeQ3xUKS4eXY3Y6p3d9tuXwRNsAA6jpjbke7MBeEecSdKVvbKiox-CvhPUKXPCySomoPwJmz5Xc5y-tf3pVBV-qZGKyb81mMm9jHJBFOWY6UPdFCj8f8yzRDzJpMSBTuPVbgGgtZHRH4KFTp-xg/w400-h161/Cenozoico.png" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Tabela do tempo geológico em escala, com destaque para o Cenozoico.</i><br />© Mundo Pré-Histórico</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /><span><div><span><span><a name='more'></a></span> </span>O nome Cenozoico vem do grego <i>kainós</i>, "novo", e <i>zōḗ</i>, "vida", significando, portanto, "vida nova". Originalmente grafado <i>Kainozoic</i>, ele foi proposto em 1840, pelo geólogo britânico John Phillips.</div><span style="text-align: left;"></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span> Enquanto no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">Mesozoico</a> é usual ouvirmos falar de seus <i>períodos</i> (<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>), a utilização mais</span> comum das <i>épocas</i> do Cenozoico nos ajuda a melhor organizar os vários eventos relevantes que ocorreram durante esse intervalo relativamente curto. Não que este tenha sido um tempo anormalmente agitado na história da Terra, mas o conhecimento sobre essa era é muito mais detalhado, por estar registrado em rochas jovens e que ainda não sofreram tantas transformações. Rochas cenozoicas estão expostas extensivamente em todos os continentes, predominando as sedimentares em regiões de planícies - rochas estas que contêm fósseis e mais da metade das reservas de petróleo do mundo.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><h3 style="text-align: justify;">Clima, geologia e vida no Cenozoico</h3><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlxdYILW87hN6xslkHSIbzs6P-G14lB0NIaVkn_-DpR5rz6rCmUX8TFA1nRRApUNNOTSdz31qLcOZePqt16qKMIlSAsy6RKbUjh2VZjmAlk1D2oROW-_ZCzjXHJjspQL0VIxv6_QxevPke5sdZ7XhyeEcbsF0GPddCGoQFPllgNvyBs5UUJ--f-asD7Q/s1134/Rainforest%20in%20the%20Eocene%20-%20Ra%C3%BAl%20Mart%C3%ADn,%202009.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="555" data-original-width="1134" height="157" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlxdYILW87hN6xslkHSIbzs6P-G14lB0NIaVkn_-DpR5rz6rCmUX8TFA1nRRApUNNOTSdz31qLcOZePqt16qKMIlSAsy6RKbUjh2VZjmAlk1D2oROW-_ZCzjXHJjspQL0VIxv6_QxevPke5sdZ7XhyeEcbsF0GPddCGoQFPllgNvyBs5UUJ--f-asD7Q/s320/Rainforest%20in%20the%20Eocene%20-%20Ra%C3%BAl%20Mart%C3%ADn,%202009.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O clima quente do Eoceno e a presença de uma série de lagos na região de Messel, Alemanha, há 47 milhões de anos, suportavam florestas subtropicais exuberantes e uma incrível diversidade de formas de vida.</i><br />© Raúl Martín, 2009</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Durante os primeiros 10 milhões de anos dessa era, o clima continuou quente e úmido, como no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>, culminando no Máximo Térmico do Paleoceno-Eoceno, um evento de brusca mudança climática. A partir de então, iniciou-se uma tendência global de esfriamento e ressecamento, que levou às glaciações do Pleistoceno. Geologicamente, o Cenozoico é a era em que os continentes assumiram sua configuração atual, após a ruptura, durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">Mesozoico</a>, das grandes massas terrestres Laurásia e Gonduana. Várias das cadeias montanhosas de hoje foram produzidas durante o Cenozoico, devido a choques entre as placas tectônicas, e as novas formas de relevo esculpiram paisagens que levaram ao desenvolvimento da flora e fauna modernas.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>A era Cenozoica começou com o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/06/extincao-dos-dinossauros-extincao-k-pg.html">evento de extinção em massa do Cretáceo-Paleógeno</a>, há 66 milhões de anos, quando muitas espécies, incluindo os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> não avianos, desapareceram. A extinção de vários grupos de animais abriu caminho para os mamíferos e as aves se diversificarem significativamente. Como os maiores animais terrestres desde então foram os mamíferos, e por eles terem dominado ambos os hemisférios do planeta, o Cenozoico é conhecido como a "era dos mamíferos". Mas não podemos esquecer que a diversidade da vida nessa era vai muito além deles, incluindo também insetos, plantas angiospermas, peixes e aves, entre outros.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiY6FvurQ1wiU7_7qXPyuDksYkXMXbaWCT-M8rM4T7mz2-Eq9kYmu_bHjlM6k6hArGO0DBNF6ZRNSdRHGPYWgs89k44KwEt_cE_OVlCABoxpo_sJD4jAVlqDGVuqshPEHx-_pnMUqRBPbh9m-6ntJ0X1s_3QOMJtwDx4qWFgk7R1iNzFmiYUsQ1DCjcCQ=s1024" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="205" data-original-width="1024" height="80" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiY6FvurQ1wiU7_7qXPyuDksYkXMXbaWCT-M8rM4T7mz2-Eq9kYmu_bHjlM6k6hArGO0DBNF6ZRNSdRHGPYWgs89k44KwEt_cE_OVlCABoxpo_sJD4jAVlqDGVuqshPEHx-_pnMUqRBPbh9m-6ntJ0X1s_3QOMJtwDx4qWFgk7R1iNzFmiYUsQ1DCjcCQ=w400-h80" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Alguns animais cenozoicos icônicos, da esquerda para a direita: </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/10/thylacosmilus.html">Thylacosmilus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/12/rinoceronte-de-chifre-grande.html">Elasmotherium</a><i>, </i>Deinotherium<i>, </i>Prolibytherium<i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2013/11/especies-de-mamute.html">Mammuthus primigenius</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/07/megaloceros.html">Megaloceros</a><i>, </i>Arsinoitherium<i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2012/11/pelagornis.html">Pelagornis</a><i>, </i>Doedicurus<i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/08/megaterio.html">Megatherium</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/06/titanoboa.html">Titanoboa</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/paraceraterio.html">Paraceratherium</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/12/calicoterio.html">Chalicotherium</a><i>, </i>Daeodon<i> e ser humano - sim, estamos inclusos nessa.<br /></i>Crédito: Mario Lanzas, 2020</td></tr></tbody></table><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> A grande pluralidade que caracteriza a flora atual é atribuída à notável expansão e radiação evolutiva das plantas com flores, as angiospermas. Conforme aumentou o gradiente térmico do planeta, isto é, a diferença de temperatura entre as latitudes, a vegetação tomou um caráter cada vez mais regional. Plantas decíduas, por exemplo, passaram a predominar nas regiões mais frias, enquanto as variedades perenes prevaleceram nos trópicos e subtrópicos. Nas planícies onde as florestas declinaram, as gramíneas se propagaram pela primeira vez.</span></div><div style="text-align: justify;"><br /><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilpIBlJCbIhWNDAnR6Udzhq8refn8NRoOcQ_g8V5nrgCFNhunFrTHcwOAVKFsubMUP6XNZiRaQpUZ4diqlMmuM0tssGwhP99NuDeNc8zVUtcA0doihSC0KWXnjBFgYAOWASSduH0aAaZR62EpJtiGK-ICEq7-d5soZY0Vnw9VgmIy8ntUYzu4x-a60jg/s1000/Pleistocene%20tundra%20-%20Beth%20Zaiken,%202016.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="384" data-original-width="1000" height="154" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilpIBlJCbIhWNDAnR6Udzhq8refn8NRoOcQ_g8V5nrgCFNhunFrTHcwOAVKFsubMUP6XNZiRaQpUZ4diqlMmuM0tssGwhP99NuDeNc8zVUtcA0doihSC0KWXnjBFgYAOWASSduH0aAaZR62EpJtiGK-ICEq7-d5soZY0Vnw9VgmIy8ntUYzu4x-a60jg/w400-h154/Pleistocene%20tundra%20-%20Beth%20Zaiken,%202016.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Na região de Nova York, no início do Pleistoceno, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2013/11/especies-de-mamute.html">mamutes-lanosos</a> (</i>Mammuthus primigenius<i>), renas (</i>Rangifer tarandus<i>), bois-almiscarados-gigantes (</i>Praeovibos priscus<i>), raposas-do-ártico (</i>Vulpes lagopus<i>) e lêmingues-de-colarinho (gênero </i>Dicrostonyx<i>) vagam por uma tundra glacial coberta por gramíneas, musgos e salgueiros arbustivos e pontuada por pedaços de rochas deixados por geleiras.</i><br />© Beth Zaiken, 2016</td></tr></tbody></table></span></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> Todas essas transformações geológicas, climáticas e ecológicas têm repercussões diretas sobre nós, pois foram elas que moldaram o mundo que conhecemos hoje e abriram caminho para a evolução humana. Os primeiros hominídeos originaram-se somente </span>no quarto final da era. Por fim, muito recentemente em termos geológicos, há pouco mais de 2 milhões de anos, surgiu o gênero humano, responsável por novas alterações ambientais profundas que seguem até atualmente, com impactos severos sobre todas as demais formas de vida.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilP5lxUCrxlUzNdnEAT3B6XSqZR0kdUsiXYZBBh6MM0TQ-3IEZazkx15x1ShAFLxasqInLn0vpSDHcq2PuQoI6Ye99l8OdkHP16Q-v0KmUY6EQkabS-jqwOxy30mzNDkv5avqvcBi2OObVOetmwCBswwb_nx_r1dtVCPmt6MJWXvvPrx9HuXtt29bKOA/s1000/Paleol%C3%ADtico.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="667" data-original-width="1000" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilP5lxUCrxlUzNdnEAT3B6XSqZR0kdUsiXYZBBh6MM0TQ-3IEZazkx15x1ShAFLxasqInLn0vpSDHcq2PuQoI6Ye99l8OdkHP16Q-v0KmUY6EQkabS-jqwOxy30mzNDkv5avqvcBi2OObVOetmwCBswwb_nx_r1dtVCPmt6MJWXvvPrx9HuXtt29bKOA/s320/Paleol%C3%ADtico.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Tribo de seres humanos do Paleolítico (período da história humana situado, em grande parte, durante o Pleistoceno). Eles eram nômades caçadores-coletores, formaram os primeiros núcleos familiares e desenvolveram os primeiros artefatos em pedra lascada.</i><br />Crédito: (autor desconhecido)</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="1000" height="128" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6EoxPkGebS_rztMV_5Vj04oOWckxM8E6ouMgPt6Pi7WIVE-660QI_UToCTqqSjxUlrwMVkcj1Nb4svXXdYD2rU4AwEmNsasY59_Bh0noEBPaNZhJFt3ypjoczVT7ue_TG2uP2oQ75lPt3dHMYAWi6mp9JVYJyEPvrF17Th8qgDcS58KM_8nsSluk4sA/s320/Era%20anterior%20-%20Mesozoico.png" width="320" /></a></div></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiy9MwU4O9aZeDSekrgNCUVDqDLZa410Mcr5fcF_oB-BOgawYb3f2tbLPO79ap8tnmUWseAAMCdrYq6K9bUC9vNa95-H6PRTuRCjHZTTLC8gV9hsoqYL9ChHDmzgD3GU3tjn_zWtpGVSCud3VJEpcKZP0YuTl8xqH9JLnzp_ak22Up3HF7c0_WFF9xYzQ/s1000/Mais%20detalhes%20-%20Per%C3%ADodo%20Pale%C3%B3geno.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="1000" height="128" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiy9MwU4O9aZeDSekrgNCUVDqDLZa410Mcr5fcF_oB-BOgawYb3f2tbLPO79ap8tnmUWseAAMCdrYq6K9bUC9vNa95-H6PRTuRCjHZTTLC8gV9hsoqYL9ChHDmzgD3GU3tjn_zWtpGVSCud3VJEpcKZP0YuTl8xqH9JLnzp_ak22Up3HF7c0_WFF9xYzQ/s320/Mais%20detalhes%20-%20Per%C3%ADodo%20Pale%C3%B3geno.png" width="320" /></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.britannica.com/science/Cenozoic-Era" target="_blank">Encyclopedia Britannica</a>, <a href="https://www.livescience.com/40352-cenozoic-era.html" target="_blank">Live Science</a>, <a href="https://www.todamateria.com.br/era-cenozoica/" target="_blank">Toda Matéria</a>, <a href="https://ucmp.berkeley.edu/cenozoic/cenozoic.php" target="_blank">University of California Museum of Paleontology</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cenozoic" target="_blank">Wikipedia</a>.</div></div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com10tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-38634660585992413082022-04-17T22:00:00.004-04:002022-08-05T11:31:21.218-04:00Edafossauro, um dos primeiros grandes herbívoros do planeta<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjr-MUr38E_RLkiievk8U78gV93XeP6rxjWNIXTq2JL22Jw8p3wGq0DiLz05eoMKrgCGh4RQAsY1qJMnf9Ez8fXBr-97nJtOHTjEca7lHG_cYMmZEGZMwkfHqBduuM-S8rELOp76aqiI5kL/s1000/Edaphosaurus+pogonias+-+Dmitry+Bogdanov%252C+2007.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="669" data-original-width="1000" height="268" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjr-MUr38E_RLkiievk8U78gV93XeP6rxjWNIXTq2JL22Jw8p3wGq0DiLz05eoMKrgCGh4RQAsY1qJMnf9Ez8fXBr-97nJtOHTjEca7lHG_cYMmZEGZMwkfHqBduuM-S8rELOp76aqiI5kL/w400-h268/Edaphosaurus+pogonias+-+Dmitry+Bogdanov%252C+2007.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Edaphosaurus pogonias <i>e o pequeno anfíbio </i>Platyhystrix<i>, que, apesar de também possuir vela, não é um animal relacionado.</i><br />Crédito: Dmitry Bogdanov, 2007</td></tr></tbody></table><br /> O edafossauro é um gênero de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/sinapsidas-synapsida.html">sinápsido</a> primitivo que viveu na América do Norte e oeste da Europa entre 303,4 e 272,5 milhões de anos atrás, do final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/07/periodo-carbonifero.html">período Carbonífero</a> (idade Gjeliana da época Pensilvaniana) até meados do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/12/periodo-permiano.html">Permiano</a> (idade Roadiana da época Guadalupiana). Seu tamanho variava de 50 cm a 3,5 m de comprimento, dependendo da espécie (a maior era <i>Edaphosaurus cruciger</i>), e chegava a mais de 300 kg. Foi um dos primeiros tetrápodes herbívoros de grande porte (tetrápodes são os vertebrados com quatro membros). Especializado em se alimentar de vegetação baixa, acredita-se que evoluiu de ancestrais menores e insetívoros, a exemplo do <i>Ianthasaurus</i>.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjd7rYtvle3zxw1ZXsQNo9FxLYJhS1G1gmD_SN2kwlBrz0LyDKlP3DXprcLoOgQMTCJ92ltFGxhi-X4Fjlzqye3gkEi5_4gCi03goWPcfeK1XsH2u5LoX52tIIpno-JogT4xImgUZfs3dC0vf9AqpmEu4siGWYRVCc2hxKr07RzVXPJ59c-yIY1paUw2w/s1000/Edaphosaurus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="562" data-original-width="1000" height="180" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjd7rYtvle3zxw1ZXsQNo9FxLYJhS1G1gmD_SN2kwlBrz0LyDKlP3DXprcLoOgQMTCJ92ltFGxhi-X4Fjlzqye3gkEi5_4gCi03goWPcfeK1XsH2u5LoX52tIIpno-JogT4xImgUZfs3dC0vf9AqpmEu4siGWYRVCc2hxKr07RzVXPJ59c-yIY1paUw2w/s320/Edaphosaurus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Matt Celeskey, 2018)<br /></td></tr></tbody></table><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>O nome do animal, junção do grego <i>edaphos</i> ("chão" ou "pavimento") e <i>sauros</i> ("lagarto"), significa "lagarto com pavimento" e refere-se às placas dentárias que ele possuía no fundo da boca. Pequenos dentes em forma de pino formavam aglomerados em cada lado de ambas as maxilas e eram usados para esmagar a matéria vegetal. Já os dentes das arcadas dentárias possuíam pontas serrilhadas, próprios para cortar folhagens. Sua mandíbula profunda e forte devia ancorar músculos poderosos, que a movimentavam para frente e para trás, permitindo, assim, processar as plantas mais duras e fibrosas. A cabeça do edafossauro era curta e larga, com um perfil triangular, notavelmente pequena em relação ao corpo - porém adequada a suas preferências alimentares. Condizentemente, as vértebras cervicais eram reduzidas em comprimento, mas as dorsais eram massivas. Suas costelas formavam uma caixa torácica ampla, sua cauda era alta, e os membros, curtos e robustos. Como a maioria dos animais herbívoros, o edafossauro provavelmente tinha um grande intestino e contava com bactérias simbióticas que ajudariam a digerir celulose e outros materiais vegetais indigestos.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg4EHGQ64iRYo-nvJmQK2A4KqJLPM3rbUK_ahK1ABE41ClcpzwLWO58xVv3hi020j4RNkqCA1g2hZr-VHL8eAtMidG-1unyn74wa2PCUKu2h1GH7NQ0fQi8uK4_8hcsAxks6bXlRQnRqrCbHMAwNGe7MyDhJzPkgkA6Qa_YfusKsoDU0Yff-p-bVXPzIw=s1000" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="707" data-original-width="1000" height="226" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg4EHGQ64iRYo-nvJmQK2A4KqJLPM3rbUK_ahK1ABE41ClcpzwLWO58xVv3hi020j4RNkqCA1g2hZr-VHL8eAtMidG-1unyn74wa2PCUKu2h1GH7NQ0fQi8uK4_8hcsAxks6bXlRQnRqrCbHMAwNGe7MyDhJzPkgkA6Qa_YfusKsoDU0Yff-p-bVXPzIw=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Detalhe dos dentes do edafossauro: as placas dentárias cobriam parte do céu da boca e as laterais internas da mandíbula, enquanto os dentes serrilhados margeavam os lábios.</i><br />Crédito: Matt Celeskey, 2018</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>A característica mais proeminente da criatura, no entanto, ainda é a vela em suas costas, que percorria toda a extensão do pescoço até o quadril e era formada por longas espinhas neurais, conectadas, em vida, por tecidos. Essas extensões das vértebras possuíam projeções ósseas (processos) laterais. A função mais provável da vela era exibição, seja para diferenciar os indivíduos de diferentes espécies (cada qual com seu formato ou padrão de cores), para distinguir um edafossauro de outros gêneros de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/sinapsidas-synapsida.html">sinápsidos</a> (como o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/04/ofiacodonte.html">ofiacodonte</a>, o secodontossauro e o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/dimetrodonte.html">dimetrodonte</a>, estes dois últimos também possuindo vela dorsal) ou para atrair parceiros. A coloração da estrutura poderia, inclusive, se tornar mais intensa em determinados períodos, como na época de reprodução. Ela também poderia servir para regular a temperatura do corpo, considerando o animal como pecilotérmico (de "sangue frio").</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Neste caso, quando o edafossauro precisava se aquecer, ele se posicionaria de lado para o sol, para que o sangue que circulava pela vela absorvesse calor mais rapidamente; quando a temperatura corporal estava adequada, ele voltaria somente a fina borda da vela para o sol; e, quando precisava se arrefecer, permaneceria na sombra e bombearia sangue para a vela, a fim de irradiar o calor excedente - as barras transversais das espinhas neurais gerariam turbulência no fluxo de ar, acentuando o efeito de resfriamento. Contudo, um estudo da microestrutura óssea das espinhas lançou dúvidas sobre essa ideia. Outras hipóteses consideram a vela como uma distração para predadores, desviando a atenção de áreas mais críticas como a cabeça e o pescoço, ou ainda como uma estrutura para reserva de gordura e cálcio, embora pareça ter sido frágil demais para isso. Em última análise, seu papel preciso ainda é motivo de debate, e ela pode ter servido a mais do que um único propósito.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiv2rjFZN0tMNXYFxw8tO4CkwwhgjPaeMLbiKZwO-K0rc5y134qA8769uavtjqnIrPzt89v7l5bkuel8SK2oU9qB2hbsKmnrXGiqpwd1l39eyh6tQYeFtTYApkn8dJ2iba5OduRxcIHTkI6rIztcysRpC-Lu8LUGIXApsHKQxh0w9Fg09w7FX6olpaH3g=s1000" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="563" data-original-width="1000" height="180" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiv2rjFZN0tMNXYFxw8tO4CkwwhgjPaeMLbiKZwO-K0rc5y134qA8769uavtjqnIrPzt89v7l5bkuel8SK2oU9qB2hbsKmnrXGiqpwd1l39eyh6tQYeFtTYApkn8dJ2iba5OduRxcIHTkI6rIztcysRpC-Lu8LUGIXApsHKQxh0w9Fg09w7FX6olpaH3g=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Uma série de outros </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/sinapsidas-synapsida.html" style="font-style: italic;">sinápsidos</a><i> da mesma época também desenvolveram velas dorsais, incluindo o grande carnívoro </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/dimetrodonte.html" style="font-style: italic;">dimetrodonte</a><i>, aqui mostrado atacando um edafossauro. Apesar da semelhança, a vela do animal herbívoro possui espinhas mais baixas e sólidas, com os típicos processos laterais.</i><br />© James Kuether, 2016</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> O paleontólogo americano Edward Drinker Cope descreveu o edafossauro pela primeira vez em 1882, baseado em um crânio esmagado e o lado esquerdo de uma mandíbula, encontrados nos Leitos Vermelhos (Red Beds) do Texas, EUA. Ele notou, em particular, o denso corpo de dentes em ambas as maxilas, ao qual se referiu como "pavimento dentário". A espécie recebeu o nome <i>Edaphosaurus pogonias</i> (o epíteto específico significa "barbado" em grego, devido ao queixo curvado para baixo). Cope não fazia ideia da grande vela do animal, uma característica até então só conhecida no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/dimetrodonte.html">dimetrodonte</a>. Em 1886, ele criou o gênero <i>Naosaurus</i> ("lagarto navio") para restos de um esqueleto muito semelhante ao do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/dimetrodonte.html">dimetrodonte</a>, mas que possuía processos transversais nas espinhas que ele comparou com as vergas do mastro de um veleiro - chegou até a especular que o animal usava a vela para velejar pelos lagos permianos. Após a inclusão de três espécies nesse novo gênero, em 1907 foi sugerido que o crânio de edafossauro completava os esqueletos de naossauros, mas isso só foi confirmado com a identificação da espécie <i>Edaphosaurus novomexicanus</i>, em 1913, a partir de um exemplar razoavelmente completo.</span></div><div style="text-align: justify;"><span><span> </span>Fósseis de edafossauro foram encontrados nos estados americanos do Texas, Oklahoma, Ohio, Novo México e Virgínia Ocidental. Outros fragmentos atribuídos ao gênero vieram da Saxônia, leste da Alemanha.</span> O grande número de espécimes conhecidos torna o edafossauro um dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/sinapsidas-synapsida.html">sinápsidos</a> primitivos herbívoros mais bem representados. Cinco espécies já foram identificadas, todas diferenciadas pela altura da vela, curvatura das espinhas neurais e forma das barras transversais. Elas demonstram uma tendência de diminuição no número de processos laterais nas espinhas ao longo do tempo, acompanhada de um aumento em tamanho e elaboração dessas estruturas.</div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span><b>Classificação científica:</b></span></div><div style="text-align: justify;"><span>Reino: Animalia</span></div><div style="text-align: justify;"><span>Filo: Chordata</span></div><div style="text-align: justify;">Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/sinapsidas-synapsida.html">Synapsida</a></div><div style="text-align: justify;">Clado: Sphenacomorpha</div><div style="text-align: justify;">Família: †Edaphosauridae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Edaphosaurus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Edaphosaurus pogonias</i>, †<i>E. cruciger</i>, †<i>E. novomexicanus</i>, †<i>E. boanerges</i> e †<i>E. colohistion</i></div><div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaLHof117ewEw5hFtAx1K6ja-Ye3NbGWZp5N8seE191v3qzy0_S_uR2wQVcVOmZnrIE9iLqLd1D1Y-ZdZHgC1y97c_gTucb76BvyEx_X7w5RfDz6zexoKJY28ALcAuBeVlL2pQ8Vl1SIGzrgBYvbaPhIEaGHXUrrs8pG-WhPe4ttYg_qTAGYfZcaZYTA/s1000/Edaphosaurus%20at%20Field%20Museum%20-%20Jonathan%20Chen,%202019.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="667" data-original-width="1000" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjaLHof117ewEw5hFtAx1K6ja-Ye3NbGWZp5N8seE191v3qzy0_S_uR2wQVcVOmZnrIE9iLqLd1D1Y-ZdZHgC1y97c_gTucb76BvyEx_X7w5RfDz6zexoKJY28ALcAuBeVlL2pQ8Vl1SIGzrgBYvbaPhIEaGHXUrrs8pG-WhPe4ttYg_qTAGYfZcaZYTA/s320/Edaphosaurus%20at%20Field%20Museum%20-%20Jonathan%20Chen,%202019.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Esqueleto de </i>Edaphosaurus pogonias<i> no Museu Field de História Natural, em Chicago, Illinois, EUA.</i><br />Crédito: Jonathan Chen, 2019</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiL6H0REpBRjSeY8k3CbcsMI_LF38CQi9DkfWWmG-Kec5CkBGGocGmOhH9prQMwh6ZJfRnzbm6SOfO1V6oiAHaUEX430xFQpD0WfIj67slS2nLEDdznwJlvWxoTcSnLxEnGs7-jm-BfvF-o_lSnMe6HMc6zikd1W5Mh486shF65zlmxSYmC-eBoghybyA/s800/Edaphosaurus%20boanerges%20-%20Dmitry%20Bogdanov.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="571" data-original-width="800" height="228" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiL6H0REpBRjSeY8k3CbcsMI_LF38CQi9DkfWWmG-Kec5CkBGGocGmOhH9prQMwh6ZJfRnzbm6SOfO1V6oiAHaUEX430xFQpD0WfIj67slS2nLEDdznwJlvWxoTcSnLxEnGs7-jm-BfvF-o_lSnMe6HMc6zikd1W5Mh486shF65zlmxSYmC-eBoghybyA/s320/Edaphosaurus%20boanerges%20-%20Dmitry%20Bogdanov.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Edaphosaurus boanerges<br />Crédito: Dmitry Bogdanov</td></tr></tbody></table><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.britannica.com/animal/Edaphosaurus" target="_blank">Encyclopedia Britannica</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/e/edaphosaurus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="https://www.thoughtco.com/overview-of-edaphosaurus-1093490" target="_blank">ThoughtCo</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Edaphosaurus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com20tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-40509888678408532712022-02-06T23:00:00.003-04:002022-12-17T14:57:45.998-04:00Baurutitan, um pequeno titã brasileiro<div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg_nSORlHwyMht-zx_NChQok-4AGJv6EvbwHEN98V-R4cCoHh5q8SH5aCwJpG3zqkB3A-qTq6A08SP-suJfg14QXvIH5rAvGzlrSljaiMyaWmakLU33ILAfB0t7ebKOQ_1hQS2hYi2smnLk05r_5COhx_P_VQ8b3DpDYAxbrmXt95sei1AVw6AaJcxyjw=s850" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="567" data-original-width="850" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEg_nSORlHwyMht-zx_NChQok-4AGJv6EvbwHEN98V-R4cCoHh5q8SH5aCwJpG3zqkB3A-qTq6A08SP-suJfg14QXvIH5rAvGzlrSljaiMyaWmakLU33ILAfB0t7ebKOQ_1hQS2hYi2smnLk05r_5COhx_P_VQ8b3DpDYAxbrmXt95sei1AVw6AaJcxyjw=w400-h266" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Felipe Alves Elias, 2010</td></tr></tbody></table><br /> </span>O <i>Baurutitan</i> ("titã de Bauru") é um <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópode</a> que viveu no sudeste do Brasil durante a idade Maastrichtiana do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior, de aproximadamente 72 a 66 milhões de anos atrás. Estima-se que atingia 12 a 14 m de comprimento, 3,5 m de altura no dorso e 10 t, um porte pequeno se comparado a alguns de seus parentes. Seu nome alude à estrutura geológica onde foi descoberto, o Grupo Bauru, e aos titãs da mitologia grega.<br /><span><span><a name='more'></a></span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjNj5oY7R3iw4ZdP5DYC7dhAeRtWcotO-4cRqVRBN0Ek_X1S3TR5XXJXjWeynJ_Nb1Lb74c6gJ2taAzaloa0Nkp3H1O6hI46HukPDII3c_rBsSq9JUKd6g9BVI921Dm3PsJcrE_Oiq4UUJVh_ZaNIr612wzgHV3DeHNxI4SH5MRpH0OTW55UzV2jUrPHQ=s1000" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="562" data-original-width="1000" height="180" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjNj5oY7R3iw4ZdP5DYC7dhAeRtWcotO-4cRqVRBN0Ek_X1S3TR5XXJXjWeynJ_Nb1Lb74c6gJ2taAzaloa0Nkp3H1O6hI46HukPDII3c_rBsSq9JUKd6g9BVI921Dm3PsJcrE_Oiq4UUJVh_ZaNIr612wzgHV3DeHNxI4SH5MRpH0OTW55UzV2jUrPHQ=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Felipe Alves Elias, 2011)</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> Foi o quarto <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópode</a> brasileiro identificado, depois do antarctossauro, do <i>Gondwanatitan</i> e do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/09/amazonsauro.html">amazonsauro</a>. O <i>Baurutitan</i> é</span> classificado como um titanossauro litostrotiano (clado Lithostrotia) e distingue-se de espécies aparentadas por suas vértebras caudais particulares, estas possuindo projeções laterais (os chamados processos laterais transversos) mais robustas na região mais próxima da bacia - possível sinal de uma musculatura mais forte. Na verdade, a espécie é conhecida apenas por uma série articulada de 19 vértebras, composta pela última sacral e 18 caudais. Como os demais membros de seu grupo, era herbívoro e provavelmente vivia em bandos, vagando pela paisagem semiárida da região durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>. Conviveu com o trigonossauro, titanossauro semelhante (e ainda menor) do qual difere em aspectos da cauda, que no <i>Baurutitan</i> era mais curta e fina.<br /><span> Os fósseis do <i>Baurutitan</i> foram</span> descobertos em 1957, por Llewellyn Ivor Price, um dos primeiros paleontólogos brasileiros, em uma localidade conhecida como Pedreira Caieira, na fazenda São Luís, distrito de Peirópolis, em Uberaba, Minas Gerais. As rochas da região pertencem à Formação Marília do Grupo Bauru. A série de 19 vértebras bem preservadas, então nomeada como "Série C", foi reconhecida como pertencente a um titanossauro, mas em seguida armazenada, juntamente com diversos outros materiais encontrados (incluindo os fósseis do trigonossauro), na coleção do Museu de Ciências da Terra (MCT) do antigo Departamento Nacional de Produção Mineral (DNPM), no Rio de Janeiro - RJ. Não foi até 2005 que a espécie <i>Baurutitan britoi</i> foi oficialmente publicada e batizada, por Alexander Kellner, Marcelo Trotta e Diógenes de Almeida Campos. O nome específico homenageia Ignácio Aureliano Machado Brito, importante paleontólogo que orientou diversos estudantes, incluindo Kellner e Campos.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Clado: Sauropsida</div><div style="text-align: justify;">Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">Dinosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Clado: Saurischia</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Sauropodomorpha</div><div style="text-align: justify;">Clado: †<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">Sauropoda</a></div><div style="text-align: justify;">Clado: †Macronaria</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Titanosauria</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Lithostrotia</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Baurutitan</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Baurutitan britoi</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhgsq__JBHVIO-59fmgrg7HdMHyxS66l7RuZv1kTvhaP083cMgTerkQIekWgjMIYJRE522QMuxMa5EN6PnAFcu-a7Ncw7WE7RhONCE6Zn2lVcPwvX2y6cOwUSIf4BYLOXUsKKBmiF1K-kMf4hQ9PA0KjUAN3o9Kn4ctCcHqEzsqW0T4saX4g5qvGMbSIw=s1000" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="443" data-original-width="1000" height="142" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhgsq__JBHVIO-59fmgrg7HdMHyxS66l7RuZv1kTvhaP083cMgTerkQIekWgjMIYJRE522QMuxMa5EN6PnAFcu-a7Ncw7WE7RhONCE6Zn2lVcPwvX2y6cOwUSIf4BYLOXUsKKBmiF1K-kMf4hQ9PA0KjUAN3o9Kn4ctCcHqEzsqW0T4saX4g5qvGMbSIw=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Reconstrução esquelética do </i>Baurutitan<i>, com os elementos conhecidos (em branco) e inferidos a partir de espécies próximas (em cinza).</i><br />Crédito: Felipe Alves Elias, 2011</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjcxb-PsBKssHOmIJcYOetrUW6BHPodfHgNpMgFhKOWWJiheVaL6atabNWSkfhAansWY6nv7z3sCorm5eDO_sI2Pv7EXJGgDYsKTBuTKDEAbVkBGeOX3kiHMxv5S-YYP3QuGW-Ov3bCtQlgcoN3mDQlAE8up0ZkQH-X9s5w6eXuK70s12IQ9IUMihCo8A=s900" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjcxb-PsBKssHOmIJcYOetrUW6BHPodfHgNpMgFhKOWWJiheVaL6atabNWSkfhAansWY6nv7z3sCorm5eDO_sI2Pv7EXJGgDYsKTBuTKDEAbVkBGeOX3kiHMxv5S-YYP3QuGW-Ov3bCtQlgcoN3mDQlAE8up0ZkQH-X9s5w6eXuK70s12IQ9IUMihCo8A=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: (autor desconhecido)<br /></td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhZX7qMGZmDy6epILHVLLBNvjyw1Q1GN62S6CuBXe5N1KdmS_V9DnXfd9f5CtuOFmOAr-7atCruLAul-2RuOJQnnWXj0gPYfXoGaboIzqPOMaPEZbg2AJB-nUC-VRkzq0vEsPNw3rJ9kTvUAtRfw9tXEphw7zG19GFGRoT3v86HdycwzOqylkv_Ph0zmw=s520" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="425" data-original-width="520" height="262" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhZX7qMGZmDy6epILHVLLBNvjyw1Q1GN62S6CuBXe5N1KdmS_V9DnXfd9f5CtuOFmOAr-7atCruLAul-2RuOJQnnWXj0gPYfXoGaboIzqPOMaPEZbg2AJB-nUC-VRkzq0vEsPNw3rJ9kTvUAtRfw9tXEphw7zG19GFGRoT3v86HdycwzOqylkv_Ph0zmw=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Vértebras caudais de número 1 a 7 em vista lateral direita. Barra de escala = 10 cm.</i><br />Crédito: Kellner <i>et al.</i>, 2005</td></tr></tbody></table><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="http://chc.org.br/conheca-os-novos-dinossauros-brasileiros/" target="_blank">Ciência Hoje das Crianças</a>, <a href="https://www.researchgate.net/publication/237828086_Description_of_a_titanosaurid_caudal_series_from_the_Bauru_Group_Late_Cretaceous_of_Brazil" style="font-style: italic;" target="_blank">Description of a titanosaurid caudal series from the Bauru Group, Late Cretaceous of Brazil</a> (Kellner <i>et al.</i>, 2005), <a href="https://www1.folha.uol.com.br/fsp/ciencia/fe1204200601.htm" target="_blank">Folha de S.Paulo</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Baurutitan" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com9tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-82118333082016015492022-01-18T10:00:00.001-04:002022-07-24T22:55:52.529-04:00Eudimorfodonte, um antigo pterossauro com dentes diferenciados<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhfGNk184i4Xp8VL1CZc9_XCZbm710E2A4VQ3QVJD7qSCe3SxoypIZsTyALbu-foFhvIl7JDfMdmwAeqjZIXyPj7blVch6SzFG38kcxeTzFcZDNZPQH0ir5tRGoKsfO9SMHts3ML9WKinWrU9ERwEihO90sEts4-_U5flAF7I7jucwUgtjJnmh6Dmcp6w=s1000" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="750" data-original-width="1000" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhfGNk184i4Xp8VL1CZc9_XCZbm710E2A4VQ3QVJD7qSCe3SxoypIZsTyALbu-foFhvIl7JDfMdmwAeqjZIXyPj7blVch6SzFG38kcxeTzFcZDNZPQH0ir5tRGoKsfO9SMHts3ML9WKinWrU9ERwEihO90sEts4-_U5flAF7I7jucwUgtjJnmh6Dmcp6w=w400-h300" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Daniel Eskridge, 2021</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> O eudimorfodonte é um gênero de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauro</a> que viveu no sul da Europa, em ambientes próximos a lagoas, no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a>, de 210 a 203 milhões de anos atrás (final da idade Noriana e início da Reciana), o que o torna um dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauros</a> mais antigos que se conhecem. De tamanho pequeno, tinha cerca de 1 m de envergadura e não pesava mais que 10 kg. Seu nome significa, em grego, "verdadeiros dentes de duas formas", em alusão ao <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/02/dimorphodon.html">dimorfodonte</a>, descoberto muito antes. Enquanto este possuía dentes apenas de tamanhos variados, os dentes do eudimorfodonte exibem uma complexa diferenciação, distinguindo-o da maioria dos outros <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauros</a>, que tinham dentes simples ou nem tinham nenhum.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi54_gZ2eKciAlbdiRbIoAT2zjKRnEv8BYgeFsRMksmxD1xJp6RoGS6F-BVk0t3DvMa_YCZUXTF5GGfAMUlR6CyFVJASmH8-rt3ftOsbC_nmB0kyM3QRHeUxKcRaYoxeoOJo49oBAPaRPuTFlaIFhWDbC5H8I6B-5KDsFp3ZfzE22qNmjTU8oQQfNoWqw=s880" imageanchor="1" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="575" data-original-width="880" height="209" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi54_gZ2eKciAlbdiRbIoAT2zjKRnEv8BYgeFsRMksmxD1xJp6RoGS6F-BVk0t3DvMa_YCZUXTF5GGfAMUlR6CyFVJASmH8-rt3ftOsbC_nmB0kyM3QRHeUxKcRaYoxeoOJo49oBAPaRPuTFlaIFhWDbC5H8I6B-5KDsFp3ZfzE22qNmjTU8oQQfNoWqw=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico</td></tr></tbody></table><br /> O plano corporal do eudimorfodonte apresenta uma constituição típica de muitos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauros</a> antigos, como uma longa cauda óssea, cabeça grande, pescoço reduzido e ossos relativamente curtos nas mãos.</span> Apesar disso, ainda é difícil posicioná-lo na árvore evolutiva dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauros</a>, pela falta de vestígios que liguem esses répteis a suas formas ancestrais. Outros traços primitivos do eudimorfodonte são a retenção de dentes no osso pterigoide (no céu da boca) e a flexibilidade da cauda, desfalcada das longas extensões vertebrais que enrijeciam esse órgão em espécies do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a>.<span> </span>A ponta da cauda pode ter suportado uma espécie de grimpa em forma de losango, como no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/rhamphorhynchus.html">ranforrinco</a>, que ajudaria a controlar os movimentos do corpo durante o voo.</div><div style="text-align: justify;"><span><span> Seu crânio era alongado e triangular. </span>O eudimorfodonte possuía um grande número de dentes, totalizando 114, densamente aglomerados em maxilas de apenas 6 cm de comprimento. Aqueles mais à frente eram maiores e tinham formato de presas; em seguida, abruptamente davam lugar a uma série de pequenos dentes com várias cúspides. No meio da fileira de dentes menores, na maxila superior, destacavam-se outros dois de tamanho avantajado. Essa morfologia sugere uma dieta piscívora, o que foi confirmado por conteúdos estomacais preservados contendo restos do peixe <i>Parapholidophorus</i>. Quando a mandíbula fechava, os dentes superiores e inferiores entravam em contato direto, especialmente os do fundo - o grau de oclusão dentária do eudimorfodonte é o maior entre os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauros</a>. Os padrões de desgaste dos dentes mostram que ele podia mastigar o alimento até certo ponto e que também se alimentava de invertebrados com conchas duras.</span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiVgwwyQCsBmJ4dGFsgOBGAaF4fGEPb0TStLfXnNfp9XpnjGjWziHDbfipLbq5dtdb94jAHirvc09_onSAL0UpgWeEzWqmFr6gvJ6Ebs52lZ-ZNru3cmC5nshBmY_ENcCntdnQAXv2DcmQSTl9GwFkkJvIVsmvBLIxmV9fkJ4KGD61oJxMQ7CAaV_C8gg=s900" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="640" data-original-width="900" height="228" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiVgwwyQCsBmJ4dGFsgOBGAaF4fGEPb0TStLfXnNfp9XpnjGjWziHDbfipLbq5dtdb94jAHirvc09_onSAL0UpgWeEzWqmFr6gvJ6Ebs52lZ-ZNru3cmC5nshBmY_ENcCntdnQAXv2DcmQSTl9GwFkkJvIVsmvBLIxmV9fkJ4KGD61oJxMQ7CAaV_C8gg=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Reconstruções esquelética, muscular e completa da cabeça de um eudimorfodonte. Seus dentes diferenciados serviam a funções distintas entre si e eram perfeitos para agarrar e esmagar peixes.</i><br />Crédito: Gabriel Ugueto, 2019</td></tr></tbody></table><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> O eudimorfodonte é conhecido por vários esqueletos, incluindo espécimes jovens, provenientes das formações Calcare di Zorzino e Argillite di Riva di Solto, na Itália. Foi descoberto em 1973, por Mario Pandolfi, na cidade de Cene, e descrito no mesmo ano pelo paleontólogo Rocco Zambelli. Atualmente o gênero inclui uma única espécie válida, <i>Eudimorphodon ranzii</i>, cujo epíteto específico homenageia o professor e biólogo Silvio Ranzi. Duas outras foram nomeadas no passado, mas posteriormente alocadas em seus próprios gêneros (<i>Carniadactylus</i> e <i>Arcticodactylus</i>). Em 1986, fragmentos de maxilas contendo dentes com múltiplas cúspides, semelhantes aos do eudimorfodonte, foram encontrados no oeste do Texas, EUA, porém não é possível ter certeza se eles pertencem ao gênero.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span><b>Classificação científica:</b></span></div><div style="text-align: justify;"><span>Reino: Animalia</span></div><div style="text-align: justify;"><span>Filo: Chordata</span></div><div style="text-align: justify;"><span>Clado: Sauropsida</span></div><div style="text-align: justify;"><span>Ordem: †<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">Pterosauria</a></span></div><div style="text-align: justify;"><span>Família: †Eudimorphodontidae</span></div><div style="text-align: justify;"><span>Subfamília: †Eudimorphodontinae</span></div><div style="text-align: justify;"><span>Gênero: †<i>Eudimorphodon</i></span></div><div style="text-align: justify;"><span>Espécie: †<i>Eudimorphodon ranzii</i></span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhTLlRQhvMnbHUn_al7PFMNY1WRVC3r-5xh3OGJrGE5obAVgtP8anTW-Nicok6c2FrPDq05s6AiL55iaRlJlVpv5h8GRFR1cbhDbcgrzz7Q6Wxk-J52Fid2AzLCG1XvJwE9fLm9_9uro1DQq6WFzBvLguNRt5OSI2SR8H1cYsdEliuKm2kxbFuWDTsskA=s1000" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="714" data-original-width="1000" height="228" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhTLlRQhvMnbHUn_al7PFMNY1WRVC3r-5xh3OGJrGE5obAVgtP8anTW-Nicok6c2FrPDq05s6AiL55iaRlJlVpv5h8GRFR1cbhDbcgrzz7Q6Wxk-J52Fid2AzLCG1XvJwE9fLm9_9uro1DQq6WFzBvLguNRt5OSI2SR8H1cYsdEliuKm2kxbFuWDTsskA=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Holótipo de </i>Eudimorphodon ranzii<i> no Museu Cívico de Ciências Naturais Enrico Caffi, em Bérgamo, Itália.</i><br />Crédito: Ghedoghedo, 2011</td></tr></tbody></table></span></div><div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgtFjAxct2vs6ServekB65sY50uD4aDqWLa_qJY7TdGgpovyeraxP3LJ68PWRMkU9wL6Op8CjGB7yGRi5mks7CcmYGNRddGPdj7nULityk9anIWEBR-li1EdZBWFMhhtsEy_QRbUELDMqGTP200D8wE9YqCp92RuGM-JlWyQ6bdA4edwV9QVyW_lqGSUg=s1000" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="545" data-original-width="1000" height="174" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgtFjAxct2vs6ServekB65sY50uD4aDqWLa_qJY7TdGgpovyeraxP3LJ68PWRMkU9wL6Op8CjGB7yGRi5mks7CcmYGNRddGPdj7nULityk9anIWEBR-li1EdZBWFMhhtsEy_QRbUELDMqGTP200D8wE9YqCp92RuGM-JlWyQ6bdA4edwV9QVyW_lqGSUg=s320" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Museu Americano de História Natural</td></tr></tbody></table><i><br /></i></span></div><div style="text-align: justify;"><span>Fontes: <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/e/eudimorphodon.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="https://www.pteros.com/pterosaurs/eudimorphodon.html" target="_blank">Pteros</a>, <a href="https://www.thoughtco.com/eudimorphodon-1091585" target="_blank">ThoughtCo</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eudimorphodon" target="_blank">Wikipedia</a>.</span></div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com10tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-25402310514111251582021-12-12T16:00:00.005-04:002022-12-17T22:11:12.585-04:00Dinossauros do outro lado da galáxia!<div style="text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhoKARwRR09hi6ijBngL7MWNjrV8br6NMBypf4NYmi5LDwqeoPXcMTYfw1L3JorqpdtJfQ4ilAqeL4sNxBp6mpwiq1MpkHQ_9uAZoqvswP3RcDtdNrH65iQ2mSevzL8ecEeOpVeC2GGAunU/s1000/Space+Dino+-+Vinicius+Gut.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="750" data-original-width="1000" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhoKARwRR09hi6ijBngL7MWNjrV8br6NMBypf4NYmi5LDwqeoPXcMTYfw1L3JorqpdtJfQ4ilAqeL4sNxBp6mpwiq1MpkHQ_9uAZoqvswP3RcDtdNrH65iQ2mSevzL8ecEeOpVeC2GGAunU/w400-h300/Space+Dino+-+Vinicius+Gut.png" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Vinicius Gut</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div> Os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> viveram do outro lado da galáxia. Sim, é isso mesmo que você leu! Mas não se trata de nenhuma espécie alienígena, muito menos de uma história de ficção científica. É apenas uma constatação muito curiosa feita pela astrofísica Dra. Jessie Christiansen, pesquisadora da NASA, que teve a ideia de combinar as escalas de tempo geológica e astronômica. A explicação é bem simples.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span> Assim como a Terra orbita o Sol, nossa estrela também gira em torno do centro da Via Láctea, levando consigo todo o Sistema Solar. Segundo os cientistas, um ciclo completo desse fenômeno dura aproximadamente 200 a 225 milhões de anos. Isso significa que a última vez que o Sistema Solar esteve na mesma posição de hoje dentro de nossa galáxia ocorreu quando os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> haviam acabado de surgir,</span> no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">período Triássico</a>. A <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">era dos dinossauros</a> durou outros 150 milhões de anos, portanto a maior parte das espécies pisou no planeta quando este se localizava em uma posição bem diferente na Via Láctea. Levou quase meia volta galáctica para que eles dominassem o mundo, o que aconteceu no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">período Jurássico</a> e, principalmente, no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>. Dessa maneira, alguns <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> bem emblemáticos, como o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/espinossauro.html">espinossauro</a> e o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/01/iguanodonte.html">iguanodonte</a>, viveram, de fato, do outro lado da galáxia!</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhVnSFw9jLB2KbByaAbAKjHwdx112DB-fkunoqYyRGeYk0gtlkg6aZ9POfHRQLtR_rn7VDa4Aup2X-j5bolqtfkBNG_mEkIaO2cDiIRyd2okBzAMaRhweMXqsMWJF9dQi0P1tx5iJVgH3qBbq0zOpOMRm-s5tc6XqxMfxLP3meokScYF9VaSDdpeADh1g=s2200" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1760" data-original-width="2200" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhVnSFw9jLB2KbByaAbAKjHwdx112DB-fkunoqYyRGeYk0gtlkg6aZ9POfHRQLtR_rn7VDa4Aup2X-j5bolqtfkBNG_mEkIaO2cDiIRyd2okBzAMaRhweMXqsMWJF9dQi0P1tx5iJVgH3qBbq0zOpOMRm-s5tc6XqxMfxLP3meokScYF9VaSDdpeADh1g=w400-h320" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Plotagem de alguns <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> em torno da Via Láctea, de acordo com a posição da Terra e do Sistema Solar na época em que viveram. </i><i>A figura humana indica nossa localização atual. A partir dela, em sentido horário, temos: </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/04/plateossauro.html">Plateosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/dilofossauro.html">Dilophosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2015/11/megalossauro.html">Megalosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/apatossauro.html">Apatosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/estegossauro.html">Stegosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/01/iguanodonte.html">Iguanodon</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/espinossauro.html">Spinosaurus</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/05/estiracossauro.html">Styracosaurus</a><i> e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/tiranossauro.html">Tyrannosaurus</a><i>, além das aves (que não deixam de ser <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a>!) </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/gastornis.html">Gastornis</a><i>, </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/09/inkayacu.html">Inkayacu</a><i> e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2012/11/pelagornis.html">Pelagornis</a><i>.</i><br />© Mundo Pré-Histórico, 2021<br />Crédito da imagem de fundo: NASA / JPL-Caltech / ESO / R. Hurt</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Vale notar, porém, que o movimento do Sol em torno do centro da Via Láctea não é perfeitamente circular. Os sistemas planetários se movem em órbitas diferentes e em velocidades diferentes - quanto mais afastada, mais lenta é a estrela. Além disso, a própria galáxia está se movendo pelo Universo, na direção da nossa vizinha Andrômeda. Isso faz com que o movimento do Sol mais se pareça com uma espiral do que com um círculo. Ele não retorna, então, <i>exatamente</i> ao mesmo ponto, mas, grosso modo, pode-se dizer que sim, pois sempre mantém uma distância parecida do centro da Via Láctea.</div><div style="text-align: justify;"><span> Para os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a>, provavelmente a maior consequência desse fenômeno é que eles não viam o mesmo céu noturno que nós vemos - a posição das estrelas (vistas daqui) era bem diferente há dezenas de milhões de anos. Para nós, esse entendimento nos oferece uma perspectiva totalmente nova a respeito da evolução do Universo e da vida na Terra. Com toda certeza, nosso planeta será completamente diferente em seu próximo aniversário galáctico.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div>Fontes: <a href="https://revistagalileu.globo.com/Ciencia/noticia/2019/11/os-dinossauros-viveram-do-outro-lado-da-lactea-este-video-explica.html" target="_blank">Revista Galileu</a> e <a href="https://super.abril.com.br/ciencia/dinossauros-viveram-do-outro-lado-da-galaxia/" target="_blank">Superinteressante</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com9tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-33244649365617634852021-10-14T17:00:00.007-04:002023-01-01T13:33:19.986-04:00Arctodus, o urso-de-cara-curta<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizvP_2wlVD_OckkrZcW2zjjypmpeKSjMia85YdX93aYUN6_cq8fNDKikgHgrfWAypNy0oo9c_JDLlS98XXRHpld8k0W2TDXL-_H1iapQib0PzesB2WZZZiqLjwZuFwHf2JwacrhPrSoCHn/s900/Short-faced+bear+-+Daniel+Eskridge%252C+2012.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="675" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizvP_2wlVD_OckkrZcW2zjjypmpeKSjMia85YdX93aYUN6_cq8fNDKikgHgrfWAypNy0oo9c_JDLlS98XXRHpld8k0W2TDXL-_H1iapQib0PzesB2WZZZiqLjwZuFwHf2JwacrhPrSoCHn/w300-h400/Short-faced+bear+-+Daniel+Eskridge%252C+2012.jpg" width="300" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Arctodus simus<br />Crédito: Daniel Eskridge, 2019</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>O urso-de-cara-curta ou urso-de-cara-achatada (<i>Arctodus</i> sp., do grego "dente de urso") é um gênero extinto de urso que viveu na América do Norte durante a época Pleistocena, entre 2,5 milhões e 11,4 mil anos atrás. Era o membro mais comum da subfamília Tremarctinae no continente. Duas espécies são reconhecidas: o urso-de-cara-curta-menor (<i>Arctodus pristinus</i>) e o urso-de-cara-curta-gigante (<i>Arctodus simus</i>), este último considerado um dos maiores mamíferos carnívoros terrestres que já existiram e o maior da América do Norte, perdendo apenas para seu parente sul-americano <i>Arctotherium</i>.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"> Como seu nome indica, o urso-de-cara-curta aparenta ter um focinho desproporcionalmente curto se comparado com seus semelhantes. Na verdade, isso é uma mera ilusão causada pelo focinho mais profundo; sua face não era mais curta que a dos ursos modernos. Essa característica é compartilhada também com o único tremarctíneo ainda vivo, o urso-de-óculos (<i>Tremarctos ornatus</i>). Os tremarctíneos surgiram na América do Norte no começo do Mioceno, na forma do <i>Plionarctos</i>, gênero considerado ancestral do <i>Arctodus</i>.</div><div style="text-align: justify;"> Por volta de 2,5 milhões de anos atrás, surgiu o urso-de-cara-curta-menor (<i>A. pristinus</i>), que habitou da região de Nova Jérsei até o estado mexicano de Aguascalientes, passando pelo Texas e com grande concentração de fósseis na Flórida. Estima-se que chegava a 540 kg e 2,5 a 3 m de altura sobre duas patas. Viveu até aproximadamente 500 mil anos atrás. Ele pode ser o ancestral direto do urso-de-cara-curta-gigante (<i>A. simus</i>), que apareceu em torno de 1,6 milhão de anos atrás e tornou-se amplamente difundido há cerca de 800 mil anos. Este espalhou-se para o norte, da Flórida ao Alasca. Pesava, em média, 900 kg (porém os maiores indivíduos podiam passar de 1.200 kg) e media entre 1,5 e 1,8 m de altura nos ombros quando em quatro patas. Em pé, sua estatura atingia de 3,4 a 3,7 m, os braços esticados podendo alcançar um patamar de 4,6 m.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4wK4DqjrlIEMIbnWiYGPkky5UL9mjoOZSBtcVjYDHWaX_V_G8JjiYyAsGdQQYOkCDdDaK2afisyb_lt7mAlLgBpWGoo5xgx_oBBBDdnhbwnFOAWoUQ9rV8wAeY3QpM02obV1BhvzzzPvtcqY3Ml9FkWUskcAn9WOmEI9T0EKKWJMH6HNG-pTrtRLjgg/s1000/Arctodus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="656" data-original-width="1000" height="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4wK4DqjrlIEMIbnWiYGPkky5UL9mjoOZSBtcVjYDHWaX_V_G8JjiYyAsGdQQYOkCDdDaK2afisyb_lt7mAlLgBpWGoo5xgx_oBBBDdnhbwnFOAWoUQ9rV8wAeY3QpM02obV1BhvzzzPvtcqY3Ml9FkWUskcAn9WOmEI9T0EKKWJMH6HNG-pTrtRLjgg/s320/Arctodus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Há uma grande variação de tamanho entre os indivíduos adultos de ambas as espécies, o que sugere que, como os ursos de hoje, o urso-de-cara-curta apresentava dimorfismo sexual, com as fêmeas menores que os machos, além de tender a ser maior nas populações mais ao norte. Os machos de <i>A. pristinus</i> coincidiam em tamanho com as fêmeas de <i>A. simus</i>. O aumento de tamanho na linhagem do <i>Arctodus</i> pode estar relacionado à competição com outros predadores da época.</div><div style="text-align: justify;"><span> Embora já tenha-se sugerido que ele fosse um hipercarnívoro, as características de seu crânio e dentes condizem mais com as de um onívoro oportunista, como a maioria dos ursos modernos. Naturalmente, sua dieta devia variar ao longo de sua distribuição geográfica, sendo as populações das regiões mais frias, ao norte, mais dependentes de carne para sobreviver, devido à escassez de vegetais (em uma dieta estritamente carnívora, um adulto necessitaria ingerir 16 kg de carne por dia).</span></div><div style="text-align: justify;"><span><span> </span>Dotado de membros alongados, o urso-de-cara-curta poderia desenvolver velocidades de até 50 a 70 km/h para perseguir uma presa, mas não conseguiria manter esse ritmo por muito tempo. Sua grande massa e marcha plantígrada (isto é, que apoia completamente as plantas dos pés no chão) seriam impedimentos, além de seu corpo não ser articulado de maneira a permitir mudanças bruscas de direção. Assim, mal adaptado para ser um predador ativo, o <i>Arctodus</i> estava mais para um cleptoparasita, ou seja, usava seu enorme tamanho para intimidar predadores menores (lobos-terríveis, tigres-dentes-de-sabre, guepardos-americanos, leões-americanos), afugentá-los e roubar suas caças. O olfato bem desenvolvido lhe permitia detectar carcaças a quilômetros de distância.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZZ2VlKB3hB-Gqu2ufUV8iBaX5eAw73Pw_0z-4ga9fqrLi0aR4tR_nMvdeeT4z2-QKQIzR3ak6lAxP9t_WoRBuTasLnr0lmCA7PlfJAchdEScSEtOJKbzzYR8AHZy8ykUVGFZ2iHVd9_yx/s900/Arctodus+and+dire+wolves+-+David+March+Douglas%252C+2013.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="615" data-original-width="900" height="219" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZZ2VlKB3hB-Gqu2ufUV8iBaX5eAw73Pw_0z-4ga9fqrLi0aR4tR_nMvdeeT4z2-QKQIzR3ak6lAxP9t_WoRBuTasLnr0lmCA7PlfJAchdEScSEtOJKbzzYR8AHZy8ykUVGFZ2iHVd9_yx/s320/Arctodus+and+dire+wolves+-+David+March+Douglas%252C+2013.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Urso-de-cara-curta repele uma alcateia de lobos-terríveis.</i><br />© David March Douglas, 2013</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"> Levando em consideração que o urso-de-cara-curta dependia de grandes mamíferos como fonte de sustento, além dos predadores capazes de abatê-los, sua extinção pode estar relacionada ao desaparecimento de outras espécies da megafauna, ao final do Pleistoceno. Nesse cenário, o urso-pardo (<i>Ursus arctos</i>), por exemplo, que já vagava pela América do Norte, conseguiu se adaptar melhor.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>O gênero <i>Arctodus</i> foi cunhado em 1854, pelo paleontólogo americano Joseph Leidy, quando este descreveu a espécie <i>A. pristinus</i>, que significa "primitivo" em latim. O primeiro achado ocorreu na Carolina do Sul, EUA. Já os primeiros fósseis de <i>A. simus</i> foram encontrados na caverna Potter Creek, em Shasta, na Califórnia. Esta espécie foi nomeada em 1879, por Edward D. Cope. Na caverna Sheriden, em Wyandot, Ohio (EUA), restos de urso-de-cara-curta-gigante foram recuperados juntamente com artefatos paleoindígenas e vestígios de outros animais: cateto-de-cabeça-chata (<i>Platygonus compressus</i>), alce-veado (<i>Cervalces scotti</i>) e castor-gigante (<i>Castoroides ohioensis</i>).</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Mammalia</div><div style="text-align: justify;">Ordem: Carnivora</div><div style="text-align: justify;">Família: Ursidae</div><div style="text-align: justify;">Subfamília: Tremarctinae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Arctodus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Arctodus pristinus</i> e †<i>A. simus</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhyxzDA5OIGnsvW7BjQL6IJukKh07sU8pUJU62-D1L2xQvk6wZK9bJjtcW_QYuent140bVrYeWexymeE8CqI6dANz-QWUaIDBAbQagMLi3Ldy79XXGNk-oQKbr8ZPGdKUdKWORbfTJqkZvF/s1000/Arctodus+simus+at+the+Field+Museum+-+John+Weinstein.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="664" data-original-width="1000" height="212" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhyxzDA5OIGnsvW7BjQL6IJukKh07sU8pUJU62-D1L2xQvk6wZK9bJjtcW_QYuent140bVrYeWexymeE8CqI6dANz-QWUaIDBAbQagMLi3Ldy79XXGNk-oQKbr8ZPGdKUdKWORbfTJqkZvF/s320/Arctodus+simus+at+the+Field+Museum+-+John+Weinstein.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Esqueleto fossilizado de urso-de-cara-curta-gigante montado no Museu Field de História Natural, em Chicago, EUA. Ao fundo, é possível ver o esqueleto de um <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/02/mastodonte.html">mastodonte</a>, animal com o qual conviveu.</i><br />Crédito: John Weinstein, 2006 / Field Museum Library / Getty Images</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXUzkFte20wBhOe8NGBCYjlb1mJZ5v1NotqIBYeMCZcxs1zV2E5en4a_GoZNI_sD34LaZXWxsNyf9mhzBJUiAsax9iYjzQieTDKfS6tRWCGxqzlnDZERlEZug05OsYzNKPLrbUR1tjFIVL/s738/Arctodus+simus+-+Roman+Uchytel.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="498" data-original-width="738" height="216" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXUzkFte20wBhOe8NGBCYjlb1mJZ5v1NotqIBYeMCZcxs1zV2E5en4a_GoZNI_sD34LaZXWxsNyf9mhzBJUiAsax9iYjzQieTDKfS6tRWCGxqzlnDZERlEZug05OsYzNKPLrbUR1tjFIVL/s320/Arctodus+simus+-+Roman+Uchytel.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Arctodus simus<br />© Roman Uchytel</td></tr></tbody></table><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02724630903416027" target="_blank"><i>Demythologizing </i>Arctodus simus<i>, the 'short-faced' long-legged and predaceous bear that never was</i></a> (Figueirido <i>et al.</i>, 2010), <a href="https://www.floridamuseum.ufl.edu/florida-vertebrate-fossils/species/arctodus-pristinus/" target="_blank">Florida Museum</a>, <a href="https://www.youtube.com/watch?v=KtsOhmBb92E" target="_blank">PBS Eons</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/a/arctodus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Short-faced_bear" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com23tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-4772210347212442252021-07-15T00:00:00.028-04:002022-08-07T23:40:10.018-04:00Cothurnocystis, um bicho sem pé nem cabeça<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQr8NyjVHE1JhyphenhyphenNmGJ7xB2PL8Vm_fip525QxhFzO4Jg1TVH_Z7M1TOS4iehe8RxcNlakdy8r1a8tza60MR0PEbA8dFG-V4ejV6Q-mqsbLMpzLBGFWlX-kr6Ioe4yhc_SKRSzSKr_JvHcJt/s800/Cothurnocystis+-+Nix+Illustration%252C+2016.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="557" data-original-width="800" height="279" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiQr8NyjVHE1JhyphenhyphenNmGJ7xB2PL8Vm_fip525QxhFzO4Jg1TVH_Z7M1TOS4iehe8RxcNlakdy8r1a8tza60MR0PEbA8dFG-V4ejV6Q-mqsbLMpzLBGFWlX-kr6Ioe4yhc_SKRSzSKr_JvHcJt/w400-h279/Cothurnocystis+-+Nix+Illustration%252C+2016.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Nix Illustration, 2016</td></tr></tbody></table><i><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><span> </span>Cothurnocystis</i> é um gênero enigmático de equinodermo (o grupo das estrelas-do-mar e ouriços-do-mar) que viveu durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/08/periodo-ordoviciano.html">período Ordoviciano</a>, entre 479 e 446 milhões de anos atrás, nos mares do Hemisfério Norte. Media apenas 5 cm de comprimento e habitava o leito oceânico. Seu nome vem do grego <i>kóthornos</i>, através do latim <i>cothurnus</i>, que quer dizer coturno, tipo de bota usada pelos antigos gregos e romanos, e <i>cystis</i>, "cisto" ou "vesícula" em latim. Significa, portanto, "vesícula em forma de coturno".</div><div style="text-align: justify;"><span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguEpOPDxDjb8qa3Pk9DVxLD2Vx_8-2V4NI4-Q9aWAJKwYpKon5JShWGinRihS6xG_YLyF1q3wakCGYUl98YX-DHFP-kRgOgcLZqIF1lJINiCFeGBSOH0gHq2TJmVVJTrn4yG7WF_JTK-RU/s705/Cothurnocystis.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="406" data-original-width="705" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguEpOPDxDjb8qa3Pk9DVxLD2Vx_8-2V4NI4-Q9aWAJKwYpKon5JShWGinRihS6xG_YLyF1q3wakCGYUl98YX-DHFP-kRgOgcLZqIF1lJINiCFeGBSOH0gHq2TJmVVJTrn4yG7WF_JTK-RU/s320/Cothurnocystis.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico</td></tr></tbody></table></span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> Essa pequena criatura tinha um corpo achatado e assimétrico, com formato de bota, como já indica o nome. A "bota", chamada de cálice ou teca, possui um fino apêndice em forma de haste, que pode ser análogo a uma cauda ou um braço, possivelmente usado para ajudar o animal a se arrastar pela lama do fundo do oceano. O conjunto do cálice era suportado por um esqueleto composto por 14 placas de calcita, três delas sendo processos (protuberâncias) semelhantes a espinhos, situados nas posições dos "dedos" e do "colarinho" da "bota". A localização da boca e do ânus do <i>Cothurnocystis</i> é matéria de divergência entre os pesquisadores, variando conforme a interpretação dos fósseis: um desses órgãos ficava na base da haste, e o outro, na região que seria a "boca" da "bota"</span>. A face superior do <i>Cothurnocystis</i> era coberta por um fino integumento, rasgado por uma série de aberturas no trecho entre a base da haste e o espinho da "ponta do pé". Essas aberturas seriam como fendas branquiais, que, além de capturar oxigênio, filtravam partículas de alimento da água que entrava pela boca.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjno_dm3rrkumsAuP4PTLbsjUiarGFUpeNvMl15CrKqW9bhSTVmDPesgFLkUWIAW4PCytFXMYZrJtLzhdnm2ZNm36CqhEyBve47YHpvAvrLyPuv58gXVSCtCkYsoeyaofLMF_6NjCcx1kPi/s231/Cothurnocystis+fossil.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="231" data-original-width="222" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjno_dm3rrkumsAuP4PTLbsjUiarGFUpeNvMl15CrKqW9bhSTVmDPesgFLkUWIAW4PCytFXMYZrJtLzhdnm2ZNm36CqhEyBve47YHpvAvrLyPuv58gXVSCtCkYsoeyaofLMF_6NjCcx1kPi/s0/Cothurnocystis+fossil.png" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fóssil de </i>Cothurnocystis<i> com seu nítido contorno em forma de bota, definido pelas placas calcíticas. Na imagem, as fendas branquiais acompanham a margem esquerda do esqueleto.<br />Barra de escala = 1 cm.</i><br />Crédito: Lefebvre <i>et al.</i>, 2013</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> A classificação dos estilóforos (classe Stylophora), grupo do qual o <i>Cothurnocystis</i> é um representante proeminente, tem sido bastante complicada. Esses animais hoje são considerados relacionados aos equinodermos (filo Echinodermata), uma vez que suas conchas internas (chamadas testas) possuem estrutura e composição similares. Alguns cientistas veem uma notocorda (estrutura precursora da coluna vertebral) muito simples na cauda do <i>Cothurnocystis</i> e chegaram a sugerir que os estilóforos seriam um grupo de cordados primitivos - cordados são os animais que possuem notocorda em algum estágio de sua vida. No entanto, esses organismos carecem tanto de simetria radial, típica da maioria dos equinodermos, quanto da simetria bilateral dos cordados.<br /></span></div><div style="text-align: justify;"> Fósseis de <i>Cothurnocystis</i> foram encontrados no estado americano de Nevada, na Escócia, na Tchéquia, na França e no Marrocos. A primeira espécie do gênero, <i>Cothurnocystis elizae</i>, descrita por Francis Arthur Bather em 1913, foi batizada em homenagem a Elizabeth Gray, coletora que encontrou os primeiros fósseis do animal, em rochas do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/08/periodo-ordoviciano.html">Ordoviciano</a> Superior da Escócia. <i>C. elizae</i> também foi recuperado de rochas do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/08/periodo-ordoviciano.html">Ordoviciano</a> Inferior do Marrocos. Nesta mesma época viveram as espécies <i>Cothurnocystis americana</i>, de Nevada, EUA, descrita em 1963, e <i>Cothurnocystis fellinensis</i>, da França, descrita em 1969. <i>Cothurnocystis curvata</i>, nomeada em referência ao formato curvo de seu cálice, foi descoberta na Escócia e viveu no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/08/periodo-ordoviciano.html">Ordoviciano</a> Superior.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Echinodermata</div><div style="text-align: justify;">Subfilo: †Homalozoa</div><div style="text-align: justify;">Classe: †Stylophora</div><div style="text-align: justify;">Ordem: †Cornuta</div><div style="text-align: justify;">Família: †Cothurnocystidae</div><div style="text-align: justify;">Subfamília: †Cothurnocystinae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Cothurnocystis</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Cothurnocystis elizae</i>, †<i>C. curvata</i>, †<i>C. americana</i>, †<i>C. fellinensis</i> e †<i>C. bifida</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZrBMz6YKCv3iynCxOPZ9jbgiyo8IcV_GOOjl-javDokaGQvwWwNxG1QHROG3iOCu7pCmfvNvcl0LyPily44183ixJYTSXWyJFy6ci0NuAKmDJDxVMwdwuGHzwLJ_Dud314KbCOoEbobxL/s900/Cothurnocystis+-+Franz+Anthony.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZrBMz6YKCv3iynCxOPZ9jbgiyo8IcV_GOOjl-javDokaGQvwWwNxG1QHROG3iOCu7pCmfvNvcl0LyPily44183ixJYTSXWyJFy6ci0NuAKmDJDxVMwdwuGHzwLJ_Dud314KbCOoEbobxL/s320/Cothurnocystis+-+Franz+Anthony.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Franz Anthony</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEimadSbMPScl-7DdOcnEcHXmgBgH8ZbR1y02kVIKmbW_l_O2SPzshLkzKzLzLhxiEe3lWLEhO67EzmANB3gGliT1PjRdguRD0Sa9KtXpy3h252IMqt5_zP1GZJVDdbRVq2QP-bNeLvDNqDv/s400/Cothurnocystis+elizae.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="400" data-original-width="399" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEimadSbMPScl-7DdOcnEcHXmgBgH8ZbR1y02kVIKmbW_l_O2SPzshLkzKzLzLhxiEe3lWLEhO67EzmANB3gGliT1PjRdguRD0Sa9KtXpy3h252IMqt5_zP1GZJVDdbRVq2QP-bNeLvDNqDv/s320/Cothurnocystis+elizae.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fóssil de </i>Cothurnocystis elizae<i> encontrado no Marrocos.</i></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <i>Enciclopédia dos dinossauros e da vida pré-histórica</i> (São Paulo: Abril, 2008), <a href="http://www.fossilmall.com/fossils/16186/cothurnocystis-elizae-carpoid-fossil.htm" target="_blank">Fossil Mall</a>, <a href="http://www.lifebeforethedinosaurs.com/2011/07/cothurnocystis.html" target="_blank">Life Before the Dinosaurs</a>, <a href="https://www.mindat.org/taxon-P31164.html" target="_blank">Mindat.org</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cothurnocystis" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com28tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-37100083252676763452021-05-30T22:00:00.023-04:002022-12-17T14:57:21.068-04:00Sauropelta, um dinossauro com pescoço espinhoso<div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5fjY5wK3-2XuLLyHO0sL0gUubQ9fVklhOq9y7yamc496cqs90zpHlnKOXfYTLOBfDiYwCV2H98KbmwJslpRKyeE85cBV1bzjjaIXFNTSSX4FhBN9v5-x_chOOZfCN2zZ78ALb_W6ZwtqV/s900/Sauropelta+-+Mohamad+Haghani%252C+2012.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="553" data-original-width="900" height="246" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5fjY5wK3-2XuLLyHO0sL0gUubQ9fVklhOq9y7yamc496cqs90zpHlnKOXfYTLOBfDiYwCV2H98KbmwJslpRKyeE85cBV1bzjjaIXFNTSSX4FhBN9v5-x_chOOZfCN2zZ78ALb_W6ZwtqV/w400-h246/Sauropelta+-+Mohamad+Haghani%252C+2012.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mohamad Haghani, 2012</td></tr></tbody></table><br /> </span>O sauropelta ("escudo de lagarto", do grego <i>sauros</i>, "lagarto", e <i>pelte</i>, "escudo") é um <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauro</a> que viveu nas amplas planícies inundáveis do oeste da América do Norte entre 115 e 108,5 milhões de anos atrás, durante as idades Aptiana e Albiana do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior. É um dos nodossaurídeos mais antigos que se conhecem e também um dos mais bem compreendidos. Alimentava-se de samambaias, coníferas e cicadófitas baixas nas florestas de coníferas que cobriam a região. Atarracado e pesado, esse herbívoro blindado media entre 5,2 e 7,6 m de comprimento e pesava cerca de 2 toneladas.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgd8GArq3X77Ayyr5jgQ2rQrdrUk5QZ_HF84xe-UaSl1DwpHknMxXfTZ89UPbKMex12eYJENJ31v53NBqaeYxJnv4r7sMjc4Y3aEd7cBBSvo4-r413UITjVPad2UkY2ZOIBrcIjPW2kZtsD/s900/Sauropelta.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="505" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgd8GArq3X77Ayyr5jgQ2rQrdrUk5QZ_HF84xe-UaSl1DwpHknMxXfTZ89UPbKMex12eYJENJ31v53NBqaeYxJnv4r7sMjc4Y3aEd7cBBSvo4-r413UITjVPad2UkY2ZOIBrcIjPW2kZtsD/s320/Sauropelta.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Gregory S. Paul)</td></tr></tbody></table><span></span><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Seu corpo era largo, com caixa torácica e pelve amplas. Patas, membros, ombros e quadris eram reforçados para suportar o peso da armadura óssea em seu dorso. Os membros dianteiros eram mais curtos que os traseiros, o que resultava em um dorso arqueado, com o ponto mais alto sobre os quadris. O sauropelta possuía uma cauda distintamente longa, que compunha metade de seu comprimento total, era sustentada por mais de cinquenta vértebras e enrijecida por tendões ossificados.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>A couraça era formada por massas ósseas encravadas na pele (osteodermes), que revestiam todo o seu dorso. Duas linhas paralelas de protuberâncias abobadadas corriam pela parte de cima do pescoço; as costas e a cauda eram cobertas por pequenos nódulos (ossículos), que separavam escamas maiores e cônicas arranjadas em sequências transversais. Sobre o quadril, ossículos e placas abobadadas se interligavam firmemente para formar uma estrutura chamada escudo sacral, também encontrada no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2013/09/polacanto_22.html">polacanto</a> e no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/09/antarctopelta.html">antarctopelta</a>. Placas triangulares e planas estendiam-se pelas laterais da cauda. Espinhos grandes e pontudos flanqueavam o pescoço em duas fileiras (a superior era voltada para cima, e a inferior apontava para os lados). Eles aumentavam em tamanho em direção aos ombros e, então, diminuíam drasticamente até atingirem a cintura. Devido a seu tamanho expressivo, esses espinhos provavelmente também tinham um papel visual, chamando a atenção de parceiros da espécie ou intimidando os predadores - que incluíam o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/08/deinonychus.html">deinonico</a> e o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/03/acrocantossauro.html">acrocantossauro</a>.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtj1r5AXO0RSMItqYdyIzphD7A8CHeLsF0NSSFnpqH9rzHPyTT4gfkOivIwUmdNcDG7e6_ZV5dAnKmD9YVcSL8dQnfHYW3h47uzZdq-jWAslBHauw4DNXSUUSgdZvOveQjYdfkX4GgDb5M/s900/Sauropelta+armor+AMNH.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="493" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtj1r5AXO0RSMItqYdyIzphD7A8CHeLsF0NSSFnpqH9rzHPyTT4gfkOivIwUmdNcDG7e6_ZV5dAnKmD9YVcSL8dQnfHYW3h47uzZdq-jWAslBHauw4DNXSUUSgdZvOveQjYdfkX4GgDb5M/s320/Sauropelta+armor+AMNH.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Um dos esqueletos mais bem preservados de um nodossaurídeo, a armadura óssea e cauda de um sauropelta, está exposto no Museu Americano de História Natural, em Nova York.</i><br />Crédito: Ryan Somma</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Sua cabeça triangular tinha o topo achatado (diferentemente de outros nodossaurídeos), espesso e coberto de placas ósseas justamente fundidas. Dentes em forma de folha, adaptados para triturar material vegetal, alinhavam-se em ambas as maxilas. Não se conhece a extremidade anterior do crânio, mas provavelmente o sauropelta também tinha um bico córneo afiado e estreito, usado para selecionar a vegetação mais macia e cortá-la. Ele compartilhava os recursos alimentares da região com diversos outros dinossauros herbívoros, como o tenontossauro, o zefirossauro e alguns titanossauros.</div><div style="text-align: justify;"> No início dos anos 1930, o paleontólogo Barnum Brown coletou o holótipo do sauropelta na Formação Cloverly, em Big Horn County, Montana, EUA. Ele também encontrou dois outros espécimes, sendo um deles um dos mais bem preservados esqueletos de nodossaurídeos, o qual conserva grande parte dos ossos da armadura em sua posição natural. Nos anos 1960, expedições lideradas pelo paleontólogo John Ostrom recuperaram outros espécimes incompletos, também na Formação Cloverly. Ostrom cunhou o gênero <i>Sauropelta</i> em 1970, para incluir todos esses materiais. Brown não chegara a descrever os fósseis que encontrou, mas em suas palestras usava informalmente o nome "<i>Peltosaurus</i>" para se referir a eles. Contudo, "<i>Peltosaurus</i>" já batizava um gênero extinto de lagarto e, portanto, não pôde ser registrado para o dinossauro.<br /></div><div style="text-align: justify;"><span> Em 1984, Kenneth Carpenter reexaminou um conjunto de pegadas fossilizadas que haviam sido encontradas em 1932, por Charles Mortram Sternberg, na Colúmbia Britânica (Canadá), e concluiu que elas provavelmente haviam sido produzidas por sauropeltas. Em 1989, milhares de novas pegadas foram descobertas em uma mina de carvão em Grande Cache, na província canadense de Alberta, onde alguns sítios fornecem as únicas evidências no mundo de que <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">anquilossauros</a> andavam em bando.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata<br />Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">Dinosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Ordem: †Ornithischia</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Thyreophora</div><div style="text-align: justify;">Subordem: †<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/anquilossauros-ankylosauria.html">Ankylosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Família: †Nodosauridae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Sauropelta</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Sauropelta edwardsorum</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWsfeYrPjYZFOOQOgGlUIFFkG5h8i8nAqHG1_zwJEQ5PU_dwVOLUd7V8FUOgxWugqk53ZEB7Dw2O8zl8CElh78uxPnnQiPFZS8dRO6kJUCDWFGzSQPE9yBpYr_0KqGd2ma0iwiR-2OXvSN/s900/Sauropelta+-+Robert+Fabiani%252C+2018.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="435" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWsfeYrPjYZFOOQOgGlUIFFkG5h8i8nAqHG1_zwJEQ5PU_dwVOLUd7V8FUOgxWugqk53ZEB7Dw2O8zl8CElh78uxPnnQiPFZS8dRO6kJUCDWFGzSQPE9yBpYr_0KqGd2ma0iwiR-2OXvSN/s320/Sauropelta+-+Robert+Fabiani%252C+2018.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Robert Fabiani, 2018</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOOx5lvwYvkXmHGxImQVyVBFDWxQCmIKQZWM1psMxdR7MWVMpJZoGnOAD6GRms6AOmecZHcGgvCGoYc4E6JKG0kxLhjniOKS6ksjWGfEeTaFsxHwHqNuObXAyk6oLlDbSh2rvrtgEmDQBY/s1024/Tetrapodosaurus+footprints.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1024" data-original-width="768" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOOx5lvwYvkXmHGxImQVyVBFDWxQCmIKQZWM1psMxdR7MWVMpJZoGnOAD6GRms6AOmecZHcGgvCGoYc4E6JKG0kxLhjniOKS6ksjWGfEeTaFsxHwHqNuObXAyk6oLlDbSh2rvrtgEmDQBY/s320/Tetrapodosaurus+footprints.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Molde de um bloco de arenito contendo marcas de pegadas da icnoespécie </i>Tetrapodosaurus borealis<i>, que pode corresponder ao sauropelta. Essas pegadas, que preservam até impressões da pele do animal, foram descobertas em 1994, próximo a Dunvegan, Alberta, no Canadá, e encontram-se armazenadas no Museu Real Tyrrell, em Drumheller.</i></td></tr></tbody></table><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://a-dinosaur-a-day.com/post/182750343770/sauropelta-edwardsorum" target="_blank">A Dinosaur A Day</a>, <a href="https://www.dkfindout.com/uk/dinosaurs-and-prehistoric-life/dinosaurs/sauropelta/" target="_blank">DK Find Out</a>, <a href="https://hermis.alberta.ca/ARHP/Details.aspx?DeptID=1&ObjectID=4665-1333" target="_blank">HeRMIS Alberta</a>, <a href="https://www.mentalfloss.com/article/58868/10-sturdy-facts-about-sauropelta" target="_blank">Mental Floss</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/s/sauropelta.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Sauropelta" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com26tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-45414246380702049172021-03-20T07:00:00.009-04:002022-12-17T22:12:21.549-04:00Nundasuchus, um predador parecido com crocodilo<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhuwP9Iva45R9erwELLTyg4muMwWvyfOeOMaqag-hMShG9-QZI17aonGHobyEW2LZt7nG_bszMJLYxUhG6Vqr3jtMtVRWzIYj2q3N6y37ntiFgQIqEW7gsE_D0OMRNFozVSHnDZaGaVhmEY/s900/Nundasuchus+attacking+Sangusaurus+-+Marlene+Hill+Donnelly%252C+2016.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="636" data-original-width="900" height="283" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhuwP9Iva45R9erwELLTyg4muMwWvyfOeOMaqag-hMShG9-QZI17aonGHobyEW2LZt7nG_bszMJLYxUhG6Vqr3jtMtVRWzIYj2q3N6y37ntiFgQIqEW7gsE_D0OMRNFozVSHnDZaGaVhmEY/w400-h283/Nundasuchus+attacking+Sangusaurus+-+Marlene+Hill+Donnelly%252C+2016.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Nundasuchus<i> ataca um dicinodonte </i>Sangusaurus<i>.</i><br />© Marlene Hill Donnelly, 2016</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> <span> </span>O <i>Nundasuchus</i> ("crocodilo predador" - <i>nunda</i> significa "predador" na língua suaíli, e <i>soukhos</i>, "crocodilo" em grego) é um gênero extinto de réptil pseudossúquio, grupo de arcossauros que inclui também os crocodilomorfos. Ele viveu no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a> Médio da Tanzânia, no leste da África, de aproximadamente 247 a 242 milhões de anos atrás (idade Anisiana). Era um animal terrestre, provavelmente carnívoro, e media de 2,7 a 3 m de comprimento.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjmh-nqJ6CHrJTN61Kv5SevdzXQZZk2bHl8-PNhwBt-hrFHBxpHQ5ahJA0JwtAIsxjdPPMCMGR_Abc0lLrWKC6FReZOtgp6IjAaKUVmRZsDUMNRSGLuPHSNSGh0uSo08vTyZaZH1yT201V/s900/Nundasuchus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="505" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjmh-nqJ6CHrJTN61Kv5SevdzXQZZk2bHl8-PNhwBt-hrFHBxpHQ5ahJA0JwtAIsxjdPPMCMGR_Abc0lLrWKC6FReZOtgp6IjAaKUVmRZsDUMNRSGLuPHSNSGh0uSo08vTyZaZH1yT201V/s320/Nundasuchus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Nesbitt <i>et al.</i>, 2014)</td></tr></tbody></table><br /></div><div style="text-align: justify;"> Tinha uma mandíbula longa e baixa, dentes afiados e serrilhados em forma de faca e várias fileiras de pequenos dentes arredondados ao longo do céu da boca. Finos osteodermes (placas ósseas) percorriam seu dorso justapostos em linhas sinuosas e assimétricas. Os osteodermes tinham um formato de folha ou coração, com bordas arredondadas, e eram levemente ornamentados com uma fina crista longitudinal. Como um pseudossúquio, o <i>Nundasuchus</i> é um parente mais próximo dos crocodilos modernos que dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a>, ainda que não faça parte do mesmo grupo. No entanto, tinha uma postura ereta, com as pernas situadas diretamente abaixo do corpo pesado - o que tornava a locomoção muito mais eficiente -, como em vários outros pseudossúquios basais. Sua classificação em relação a outras espécies ainda é um pouco controversa, devido à mistura de características mais basais, "primitivas", e derivadas.<br /></div><div style="text-align: justify;"> O <i>Nundasuchus</i> viveu em uma época de prosperidade para os arcossauros predadores e, como animais similares, provavelmente atacava por emboscada herbívoros relativamente lentos, como dicinodontes (grupo de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/sinapsidas-synapsida.html">sinápsidos</a> terápsidos, a exemplo do <i>Kannemeyeria</i> e do <i>Sangusaurus</i>) e rincossauros (répteis arcossauromorfos, parentes distantes), além de arcossauros ancestrais dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a>. Também conviveu com o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/cinognato.html">cinógnato</a>.<br /></div><div style="text-align: justify;"> O único exemplar de <i>Nundasuchus</i> conhecido foi descoberto na Formação Manda, no sudoeste da Tanzânia, em 2007, pelo paleontólogo americano Sterling Nesbitt. O fóssil consiste em um esqueleto relativamente completo, que inclui vértebras, elementos dos membros, osteodermes e fragmentos do crânio. A espécie foi nomeada <i>Nundasuchus songeaensis</i> ("crocodilo predador de Songea", a capital da região de Ruvuma) em 2014. O achado representa um dos arcossauros mais completos do início do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a> Médio do sul da Pangeia e faz parte de um grupo inicial e diverso de arcossauriformes não conhecido anteriormente. Ao seu lado foram encontrados também fósseis de outros arcossauros e de rincossauros.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Reptilia</div><div style="text-align: justify;">Clado: Archosauria</div><div style="text-align: justify;">Clado: Pseudosuchia</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Nundasuchus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Nundasuchus songeaensis</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiW-TNr9hYREDKb_JWsM9_d1cnAvsHFtGXGh2QSlTVGk-DZrYu4Q74jlQXZQq2BQYjtDQ8_A3Oa7AhgeSxzSmVcsXn4Q8XAcsT76Elq-_eGWYlMdCHTwMTbYIGb2fipO5TH1u0PHNClE7Od/s900/Nundasuchus+songeaensis+skeletal+elements.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="460" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiW-TNr9hYREDKb_JWsM9_d1cnAvsHFtGXGh2QSlTVGk-DZrYu4Q74jlQXZQq2BQYjtDQ8_A3Oa7AhgeSxzSmVcsXn4Q8XAcsT76Elq-_eGWYlMdCHTwMTbYIGb2fipO5TH1u0PHNClE7Od/s320/Nundasuchus+songeaensis+skeletal+elements.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Elementos conhecidos do esqueleto do </i>Nundasuchus<i>. Barra de escala = 50 cm.</i><br />Crédito: Nesbitt <i>et al.</i>, 2014</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCGC7Szh6wS5odoygC3KQpzzmP5iahkVSeH2Cs78KLc1iydz4U0Q7kGYOIkAIXvElYkp2DyJXghypuQMOwy2tccx7vjzwq0C82ZE8xqXueEKyc3gXx8kRW_CxGzo-UJqjaHfcHENa3pub8/s580/Nundasuchus+e+dicinodonte.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="450" data-original-width="580" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCGC7Szh6wS5odoygC3KQpzzmP5iahkVSeH2Cs78KLc1iydz4U0Q7kGYOIkAIXvElYkp2DyJXghypuQMOwy2tccx7vjzwq0C82ZE8xqXueEKyc3gXx8kRW_CxGzo-UJqjaHfcHENa3pub8/s320/Nundasuchus+e+dicinodonte.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O </i>Nundasuchus<i> ganhou popularidade ao aparecer em jogos da franquia </i>Jurassic World<i>, embora com algumas imprecisões. Na imagem, ele ataca um dicinodonte.</i><br />Crédito: (autor não identificado), 2014</td></tr></tbody></table><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://blog.everythingdinosaur.co.uk/blog/_archives/2015/01/27/a-new-predatory-archosaur-from-the-middle-triassic-of-southern-tanzania.html" target="_blank">Everything Dinosaur</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/n/nundasuchus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="http://www.sci-news.com/paleontology/science-nundasuchus-songeaensis-new-triassic-reptile-tanzania-02419.html" target="_blank">Sci-News.com</a>, <a href="https://vtnews.vt.edu/articles/2015/01/012015-science-nundasuchus.html" target="_blank">Virginia Tech Daily</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Nundasuchus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com84tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-51430598363028493322021-03-06T23:00:00.008-04:002022-12-17T22:12:50.683-04:00Plesiossauros (Plesiosauria)<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXhmXm7zQGuBth27ZbHAL9R9_kVgbz7qxWF6_3JKT7c6pNMS-fJkRegkiZqQl6BgNDQUS-jUaDIhL3Gc15I1gJQ6bqniZHCXst-3qOsDOcdFr0I_b4obz_dssG1YLbISPtkMdNacbzFrnS/s900/Liopleurodon+-+Jaime+Chirinos%252C+Science+Photo+Library.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="487" data-original-width="900" height="216" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXhmXm7zQGuBth27ZbHAL9R9_kVgbz7qxWF6_3JKT7c6pNMS-fJkRegkiZqQl6BgNDQUS-jUaDIhL3Gc15I1gJQ6bqniZHCXst-3qOsDOcdFr0I_b4obz_dssG1YLbISPtkMdNacbzFrnS/w400-h216/Liopleurodon+-+Jaime+Chirinos%252C+Science+Photo+Library.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O plesiossauro </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2012/01/liopleurodonte_22.html">Liopleurodon ferox</a><i> ataca um plesiossauro menor.</i><br />Crédito: Jaime Chirinos, 2017 / Science Photo Library</td></tr></tbody></table><br /> </span>Os plesiossauros (ordem Plesiosauria) são um grupo extinto de répteis marinhos do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">Mesozoico</a> que pertencem à superordem Sauropterygia. Eles apareceram no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a>, há aproximadamente 203 milhões de anos, tornaram-se especialmente comuns durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> e prosperaram até o final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>, cerca de 66 milhões de anos atrás. Tiveram uma distribuição oceânica global e variavam de 1,5 a 15 m de comprimento. Alguns deles eram predados por tubarões, mosassauros ou até mesmo plesiossauros maiores; outros, em contrapartida, estão entre os maiores predadores marinhos que já existiram, rivalizando com ictiossauros, mosassauros, tubarões e baleias.<span><a name='more'></a></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span> Esses répteis marinhos t</span>inham um corpo largo e achatado, uma cauda curta e olhos grandes e relativamente planos, adaptados para o mergulho. Seus membros evoluíram em quatro nadadeiras quase idênticas, que se alongaram pelo aumento do número de falanges (chegando a 18 desses ossos em um único dedo), tornando-se tão longas quanto o tamanho do próprio corpo. As nadadeiras eram rígidas, achatadas e levemente convexas na parte superior, como um aerofólio. Fortes músculos as impulsionavam, ligados aos amplos ossos da cintura escapular (ombros) e da cintura pélvica (bacia). Estas, por sua vez, eram conectadas por um conjunto de costelas abdominais (a gastrália) que imobilizavam todo o tronco.</span></div><div style="text-align: justify;"><br /><span style="font-family: inherit;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9ZRDnMUUtKKE_YcMHbBHbwbjBITClGcXftQPWe_KyB-2kxKNx4VbhRafIg3q_THZ95C6XxhUlOBoRZSGVUoza2j0OpCiaOucaDX5THcpUZ9ZGYH66ssl81iPw8hT22Pf_qR8_cOtZe3MO/s900/Kronosaurus+-+Harvard+Museum.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9ZRDnMUUtKKE_YcMHbBHbwbjBITClGcXftQPWe_KyB-2kxKNx4VbhRafIg3q_THZ95C6XxhUlOBoRZSGVUoza2j0OpCiaOucaDX5THcpUZ9ZGYH66ssl81iPw8hT22Pf_qR8_cOtZe3MO/s320/Kronosaurus+-+Harvard+Museum.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Esqueleto de </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/10/cronossauro.html">Kronosaurus</a><i> com mais de 12 m, descoberto em rochas australianas do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>. Repare nos membros altamente modificados e na armadura óssea de seu abdômen.</i><br />Crédito: Museu de História Natural de Harvard</td></tr></tbody></table><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span> Os plesiossauros </span></span>respiravam ar puro e eram vivíparos (desenvolviam seus filhotes dentro do ventre); há indícios de que eram também endotérmicos (isto é, animais de "sangue quente"). Eles davam à luz um único filhote por vez, que já nascia bem grande e provavelmente recebia os cuidados de sua mãe, como nas baleias modernas. Assim, pode-se deduzir também que o comportamento social entre os plesiossauros era um tanto complexo. O tamanho relativo de seus cérebros é típico dos répteis em geral; visão e olfato eram os sentidos mais importantes.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1erYlk8aiXxCslMkmF0MgyR43RcLyyncMYUtv_lBVQvq_82otIjFBGL3irIvGbaVYpeptqm8REdf7eoVhyphenhyphenum5sjL617_B7t_t1dL72JQe4L4zzgOaT3DL1YFbAkM3awsw8vea9pt7efqu/s900/Polycotylus+latippinis+birth+-+Stephanie+Abramowicz.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="822" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1erYlk8aiXxCslMkmF0MgyR43RcLyyncMYUtv_lBVQvq_82otIjFBGL3irIvGbaVYpeptqm8REdf7eoVhyphenhyphenum5sjL617_B7t_t1dL72JQe4L4zzgOaT3DL1YFbAkM3awsw8vea9pt7efqu/s320/Polycotylus+latippinis+birth+-+Stephanie+Abramowicz.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Uma mãe </i>Polycotylus <i>dá à luz seu filhote.</i><br />Crédito: Stephanie Abramowicz / Museu de História Natural de Los Angeles</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span> </span>O arranjo de suas nadadeiras é incomum entre os animais aquáticos, já que todas elas eram usadas para propelir o animal através da água. Eram movidas verticalmente, como asas, mas alguns pesquisadores acreditam que o padrão de movimento podia ser ajustado conforme a necessidade: as nadadeiras dianteiras e traseiras deviam se alternar levemente quando o animal nadava com calma, a fim de economizar energia, e ser empregadas simultaneamente quando precisasse de um rápido impulso. Impressões de pele fossilizadas revelam que a pele dos plesiossauros era lisa, sem escamas aparentes, mas com pequenas pregas, de modo a reduzir o arrasto produzido pela água, e que a cauda, ao menos em algumas espécies, portava uma barbatana. Provavelmente, a cauda apenas ajudava a controlar a direção do nado. Calcula-se que a velocidade máxima atingida por um plesiossauro endotérmico seria de 5,4 km/h, muito abaixo da velocidade dos cetáceos atuais.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1axdMOe8Ai1_KuJX16BFOaECcFZV4cU5vqwkIMsrNYooX9CWb9Gsylw31yIUtb4I5pHIW5rGsOmHePepkDn7fzDMJPVY_3LtKn52a0IU0REx6Tc_i84E2BU0tZv26To9O9ylYKBeWRQyM/s600/Macroplata+-+Andrey+Atuchin.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="321" data-original-width="600" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1axdMOe8Ai1_KuJX16BFOaECcFZV4cU5vqwkIMsrNYooX9CWb9Gsylw31yIUtb4I5pHIW5rGsOmHePepkDn7fzDMJPVY_3LtKn52a0IU0REx6Tc_i84E2BU0tZv26To9O9ylYKBeWRQyM/s320/Macroplata+-+Andrey+Atuchin.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Macroplata<i> nadando com movimento alternado das nadadeiras.</i><br />Crédito: Andrey Atuchin, 2015</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span><div style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span> Até onde se sabe, todos eram carnívoros. A</span> forma e o número de dentes eram muito variáveis entre os plesiossauros. Alguns tinham centenas de dentes em forma de agulha, porém a maioria das espécies possuía algumas dezenas de dentes maiores e cônicos. Eles tinham esmalte com estrias verticais e eram desprovidos de uma borda afiada. Em algumas espécies, os dentes da frente eram notavelmente maiores, para segurar as presas. </span><span style="font-family: inherit;">Muitos plesiossauros também foram descobertos com </span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2013/08/voce-sabia-que-alguns-dinossauros.html" style="font-family: inherit;">gastrólitos</a><span style="font-family: inherit;">, pedras ingeridas e armazenadas no estômago, geralmente dezenas ou até centenas de unidades em um único indivíduo. O propósito dessas pedras seria ajudar a esmagar a comida ou controlar a flutuabilidade do animal, ou mesmo ambos.</span></div><div style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="font-family: inherit;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivMxfUMVURUrgC_O3v6ilM3qPgtGwec3i8HfVLp-F5lo1qH2hB-R6Oh6h8_m3aIsbLahE5Mqh1ZXnlUCoEWkJEkM_rqGwtIWUfg6PuTDB0Jbd3uOsRq-w0i5PyO8gmYp0mDHEb83q8L4_Q/s676/Albertonectes+gastroliths.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="492" data-original-width="676" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivMxfUMVURUrgC_O3v6ilM3qPgtGwec3i8HfVLp-F5lo1qH2hB-R6Oh6h8_m3aIsbLahE5Mqh1ZXnlUCoEWkJEkM_rqGwtIWUfg6PuTDB0Jbd3uOsRq-w0i5PyO8gmYp0mDHEb83q8L4_Q/s320/Albertonectes+gastroliths.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2013/08/voce-sabia-que-alguns-dinossauros.html">Gastrólitos</a> preservados em meio às costelas da região do intestino de um </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2012/02/elasmossauro.html">Elasmosaurus</a><i>.</i><br />Crédito: Museu Real Tyrrell</td></tr></tbody></table></div><div style="font-family: inherit;"><br /></div></span></div><h3 style="text-align: justify;">Duas formas básicas</h3><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"> Enquanto a estrutura do tronco variava pouco entre as espécies de plesiossauros, havia grandes diferenças em relação ao pescoço e à cabeça. Esses animais podem ser divididos, grosso modo, em dois tipos morfológicos: os <b>plesiossauromorfos</b>, de pescoço comprido e cabeça pequena, e os <b>pliossauromorfos</b>, de pescoço curto e cabeça grande. </span>Estes termos são puramente descritivos, não significando necessariamente uma relação mais próxima de parentesco entre as espécies de cada tipo.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMN8A6IJLN5ze0K_5nBPhCTPBwCHXTFZt4jH5jTHodCrbXSBo1EiGRoSMWwnusxaYye6UppCrOslYGeQoSV41TJzeiPGRjLr2Zv0u7G1jWXupNn6N2Q6iZ4T32X4fqdp-X24NnCZim0-Pn/s580/Plesiosaur+body+plans+-+Springer+Images.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="580" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMN8A6IJLN5ze0K_5nBPhCTPBwCHXTFZt4jH5jTHodCrbXSBo1EiGRoSMWwnusxaYye6UppCrOslYGeQoSV41TJzeiPGRjLr2Zv0u7G1jWXupNn6N2Q6iZ4T32X4fqdp-X24NnCZim0-Pn/s320/Plesiosaur+body+plans+-+Springer+Images.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Representações esqueléticas dos dois principais planos corporais entre os plesiossauros: o dos plesiossauromorfos (A) e o dos pliossauromorfos (B).</i><br />Crédito: Springer Images</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> No entanto, a</span>s duas características morfológicas foram tradicionalmente usadas para criar uma estrita divisão da ordem Plesiosauria em duas subordens: <b>Plesiosauroidea</b> seria composta pelos plesiossauros de pescoço comprido, e os <b>Pliosauroidea</b> seriam os plesiossauros de pescoço curto. Pesquisas modernas, porém, indicam que vários grupos de plesiossauros de pescoço comprido possuíam algumas espécies com pescoço curto, e vice-versa. Por isso, os caminhos evolutivos dos plesiossauros ainda são um tanto controversos. Diversas análises cladísticas não resultaram em um consenso sobre as relações exatas entre os seus principais clados.</div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span> </span>Os plesiossauromorfos (os plesiossauros de pescoço comprido) eram nadadores relativamente lentos, embora mais manobráveis, que predavam pequenos animais marinhos. Exemplos incluem as famílias Cryptoclididae, Elasmosauridae e Plesiosauridae.</span> Acredita-se que o longo pescoço dessas criaturas lhes possibilitava surpreender cardumes de peixes, a cabeça se aproximando antes que o animal pudesse ser visto ou que as perturbações na água produzidas pelo corpo pudessem alertar as presas. Utilizavam seus grandes olhos, ligeiramente direcionados para cima, para identificar o alimento, talvez também auxiliados pelo olfato. Outros sugerem que eles aravam o fundo do mar com a boca, utilizando os dentes para filtrar da areia pequenos organismos. Suas mandíbulas eram fortes o bastante para quebrar conchas de moluscos cefalópodes - espécimes fósseis já foram encontrados com conchas de cefalópodes ainda no estômago.</div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span> </span>A variação no comprimento do pescoço entre os plesiossauromorfos não era causada só pelo alongamento das vértebras (como ocorre nas girafas, por exemplo, que têm a mesma quantidade de vértebras cervicais que a gente, sete), mas por um número muito maior delas.</span></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg641X8pe0jn7uWIn-C96QgBql6UuATM6_QE5g2TAAktTXLlG19g8nS22BpZw7RE1JysJUACQQhQg74H0HJiDP4uuA3eaZAwPfoD72969QkPdWIw1TFRp2cMUv6a-96d_8J9GAOqPXqmCmE/s900/Albertonectes.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="675" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg641X8pe0jn7uWIn-C96QgBql6UuATM6_QE5g2TAAktTXLlG19g8nS22BpZw7RE1JysJUACQQhQg74H0HJiDP4uuA3eaZAwPfoD72969QkPdWIw1TFRp2cMUv6a-96d_8J9GAOqPXqmCmE/s320/Albertonectes.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Albertonectes <i>é o elasmossaurídeo com o maior pescoço conhecido, composto por 76 vértebras!</i><br />Crédito: (autor desconhecido)</td></tr></tbody></table><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><div><span style="font-family: inherit;"> Por outro lado, os pliossauromorfos (aqueles de pescoço curto), que compreendem as famílias Pliosauridae e Rhomaleosauridae, eram ágeis superpredadores, os maiores em suas respectivas cadeias alimentares. Tinham cabeças enormes, parecidas com a de um crocodilo, e dentes grandes, adequados para apanhar e dilacerar até animais mais volumosos. O formato de seus corpos lhes conferia velocidade ao nadar, e eles também caçavam visualmente. Emboscavam e perseguiam presas de tamanhos variados, incluindo peixes, tartarugas, crocodilos, tubarões, ictiossauros e outros plesiossauros.</span></div><div><br /><span style="font-family: inherit;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_fI6kkkHhghffPjjwFFtESf-k-a-5RSZnbiu6hGXPfuuBPmmkZ748f76KC-A-BfBI1x_KDkQbFAsVkfML3MWvbSuBs3Tv2yAOeAkfOWVg60PGhlD5zU9Q7kHmEBNiwFWptOmELvREVm3y/s800/Simolestes+-+Nobu+Tamura%252C+2015.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="600" data-original-width="800" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_fI6kkkHhghffPjjwFFtESf-k-a-5RSZnbiu6hGXPfuuBPmmkZ748f76KC-A-BfBI1x_KDkQbFAsVkfML3MWvbSuBs3Tv2yAOeAkfOWVg60PGhlD5zU9Q7kHmEBNiwFWptOmELvREVm3y/s320/Simolestes+-+Nobu+Tamura%252C+2015.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Simolestes<i>, um pliossaurídeo do final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> da Europa e Ásia.</i><br />Crédito: Nobu Tamura, 2015</td></tr></tbody></table></span></div><div><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div></span></div><div style="text-align: justify;"><h3><span style="font-family: inherit;">
Evolução</span></h3>
<span style="font-family: inherit;"><br />
<span> </span>Os plesiossauros têm sua origem entre os sauropterígios (Sauropterygia), um grupo de répteis que, no início do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a>, retornaram à vida nos mares. Os sauropterígios dividiram-se em notossauros (Nothosauroidea), que mantiveram juntas funcionais nos cotovelos e joelhos; e pistossauros (Pistosauroidea), que tornaram-se mais adaptados ao estilo de vida aquático. A coluna vertebral dos pistossauros enrijeceu-se e sua principal fonte de propulsão passou a ser os membros (em detrimento da cauda), que se transformaram em nadadeiras. Eles desenvolveram a capacidade de manter sua temperatura corporal elevada (endotermia) e passaram a conservar seus embriões dentro do corpo da mãe (viviparidade).<br />
<span> </span>Os pistossauros mais antigos ainda eram principalmente animais costeiros. Suas cinturas escapulares permaneciam fracas, suas pelves não suportavam fortes impulsos e as nadadeiras eram rombudas. Entretanto, durante a idade Reciana, no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/07/periodo-triassico.html">Triássico</a> Superior, surgiu um grupo mais avançado: os <b>plesiossauros (Plesiosauria)</b>. Estes possuíam ombros reforçados, bacias mais achatadas e nadadeiras mais pontiagudas. Outras adaptações que lhes permitiram colonizar o mar aberto incluíam articulações rígidas nos membros, um maior número de falanges nos pés e mãos, uma conexão lateral mais próxima entre as falanges e uma cauda mais curta.<br />
<span> </span>O grupo se diversificou e, a partir da idade Hetangiana, no início do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a>, percebe-se uma rica radiação de plesiossauros. Surgiram os <b>romaleossaurídeos (Rhomaleosauridae)</b>, uma divisão possivelmente muito basal com diversas espécies. Estes tinham um pescoço relativamente curto e cabeça grande, a maioria chegando a 5 m de comprimento total.<br />
<br />
</span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><tbody>
<tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHA5kBjRuGbG3xDFMRYPmMxkchFIOnH3ZPaWygkR6eimkLGsk2Oba1ryhRfQ6mLxdZqVTqEBRw3iCOjzdVy0TUJZZwOfQuxrRh8EXcV_gMcaOXYx3WMlp6z5399jmlc-bUVp-xyzMCkEH5/s1600/Rhomaleosaurus+-+Jaime+Chirinos.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><span style="font-family: inherit;"><img border="0" data-original-height="592" data-original-width="900" height="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHA5kBjRuGbG3xDFMRYPmMxkchFIOnH3ZPaWygkR6eimkLGsk2Oba1ryhRfQ6mLxdZqVTqEBRw3iCOjzdVy0TUJZZwOfQuxrRh8EXcV_gMcaOXYx3WMlp6z5399jmlc-bUVp-xyzMCkEH5/s320/Rhomaleosaurus+-+Jaime+Chirinos.jpg" width="320" /></span></a></td></tr>
<tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-family: inherit; font-size: small;"><i>Com um comprimento de até 7 m, </i>Rhomaleosaurus<i> foi um dos primeiros grandes répteis predadores dos mares do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">Mesozoico</a>.</i><br />Crédito: Jaime Chirinos</span></td></tr>
</tbody></table>
<span style="font-family: inherit;"><br />
<span> </span>Na idade Toarciana do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a>, em torno de 180 milhões de anos atrás, outros grupos, entre eles os <b>plesiossaurídeos (Plesiosauridae)</b>, se tornaram mais numerosos e algumas espécies desenvolveram pescoços mais longos, resultanto em criaturas de até 10 m de comprimento.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgz-XZBYaQgVkEeOwYqbJoLjJ-wEp7Os5EZ-jvbicpvzQ9HWNJJ1dNHJAzvau2HgMpO79vuNvStdcjz9GctNglRi7Y4pDZp91E2oLhI0TCC7eoQfSl10vJrvQ9DgomluqFCFv6WmkWxNvxC/s900/Plesiosaurus+-+Mark+Turner.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="618" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgz-XZBYaQgVkEeOwYqbJoLjJ-wEp7Os5EZ-jvbicpvzQ9HWNJJ1dNHJAzvau2HgMpO79vuNvStdcjz9GctNglRi7Y4pDZp91E2oLhI0TCC7eoQfSl10vJrvQ9DgomluqFCFv6WmkWxNvxC/s320/Plesiosaurus+-+Mark+Turner.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O plesiossaurídeo </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/04/plesiossauro.html">Plesiosaurus</a><i> é um membro típico e relativamente "primitivo" do grupo dos plesiossauros.</i><br />Crédito: Mark Turner</td></tr></tbody></table><span style="font-family: inherit;"><br />
<span> </span>No <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> Médio, enormes <b>pliossaurídeos (Pliosauridae)</b> evoluíram. Eram caracterizados por uma grande cabeça em um pescoço curto, como <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2012/01/liopleurodonte_22.html">Liopleurodon</a></i> e <i>Simolestes</i>. Seus crânios sozinhos podiam alcançar até 3 m de comprimento, totalizando corpos com até 17 m e 10 t. Contavam com dentes cônicos e eram os carnívoros marinhos dominantes de seu tempo. Concomitantemente, há 160 milhões de anos, estavam presentes os <b>criptoclidídeos (Cryptoclididae)</b>, família de espécies menores, com pescoço alongado e cabeça pequena. Os romaleossaurídeos desapareceram nessa época, e os plesiossaurídeos logo depois, no fim do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a>. Os criptoclidídeos viveram na Europa, América Central e do Sul até meados do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGU2gS32sPaY9CUDgsTCrmylz0jzKutBkvaA7T1rPKQrrw81ckjsmfKAM_2RmZAD8qTd3jobK4Hf9httAaoQVViFiRTOcjxJzN8z6aUx0-iyMlvyn8FvEvb8pyvOngoDaqGtsmBk7zBbZg/s900/Pliosaurus+and+Cryptoclidus+-+Robert+Nicholls%252C+2009.jpeg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="440" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGU2gS32sPaY9CUDgsTCrmylz0jzKutBkvaA7T1rPKQrrw81ckjsmfKAM_2RmZAD8qTd3jobK4Hf9httAaoQVViFiRTOcjxJzN8z6aUx0-iyMlvyn8FvEvb8pyvOngoDaqGtsmBk7zBbZg/s320/Pliosaurus+and+Cryptoclidus+-+Robert+Nicholls%252C+2009.jpeg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>O pliossaurídeo </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/05/pliossauro-o-tiranossauro-dos-mares.html">Pliosaurus</a><i> ataca o criptoclidídeo </i>Cryptoclidus<i>, no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a>. Além dos leviatãs, também são mostrados quatro peixes </i>Pachycormus<i>, um cardume de moluscos </i>Belemnoteuthis<i> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/ammonoidea.html">amonites</a> </i>Pectinatites<i>.</i><br />Crédito: Robert Nicholls, 2009</td></tr></tbody></table><span style="font-family: inherit;"><br />
<b><span> </span>Leptocleidídeos (Leptocleididae)</b> viveram do início ao final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior, na Europa, América do Norte, Austrália e África do Sul. Eram animais pequenos, em média de 3 m de comprimento, tinham cabeças triangulares e, apesar de seus pescoços mais curtos, podem ser mais aparentados aos plesiossaurídeos que aos pliossaurídeos. Mais tarde no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior, apareceram os <b>elasmossaurídeos (Elasmosauridae)</b>, que estão entre os maiores plesiossauros, com comprimentos de até 15 m devido a pescoços extremamente longos. Nessa época, os pliossaurídeos ainda eram representados por predadores como <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/10/cronossauro.html">Kronosaurus</a></i>.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJTQ45UBWUAbviwnqYCJ9iUbgwGTTWWcHNZegFJkULEGDzc_e_wKyb1HGGlYOQiISrMzwI0NYxkUuLZZtKoP6ib5U8f6FVR4H0AMQEDZxkfqyqKpzcaIQGkq2TKUGEbqzbNGuuSNOM54M5/s900/Leptocleidus+and+Lepidotes+-+Dmitry+Bogdanov.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="600" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJTQ45UBWUAbviwnqYCJ9iUbgwGTTWWcHNZegFJkULEGDzc_e_wKyb1HGGlYOQiISrMzwI0NYxkUuLZZtKoP6ib5U8f6FVR4H0AMQEDZxkfqyqKpzcaIQGkq2TKUGEbqzbNGuuSNOM54M5/s320/Leptocleidus+and+Lepidotes+-+Dmitry+Bogdanov.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Leptocleidus<i> nada acompanhado dos peixes </i>Lepidotes<i>. Este leptocleidídeo preferia as águas doces ou salobras das desembocaduras dos rios, onde podia se esquivar de seus parentes plesiossauros maiores e mais vorazes.</i><br />Crédito: Dmitry Bogdanov, 2009</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtnU5RMuRQP6PxvEzS9jDAsXPNwnXB2ma2WT_wWQPYyFDa8y3j6fOcOJRLg8uNHEJNGUwIrkNBYgVYQu_bVEc2iAlNGYSM8HDI2O8zMGjTDA-ayP3rqzkxaTJhsN3hO-1_-SV9jZb8_f_5/s900/Styxosaurus+-+Daniel+Eskridge.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="563" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtnU5RMuRQP6PxvEzS9jDAsXPNwnXB2ma2WT_wWQPYyFDa8y3j6fOcOJRLg8uNHEJNGUwIrkNBYgVYQu_bVEc2iAlNGYSM8HDI2O8zMGjTDA-ayP3rqzkxaTJhsN3hO-1_-SV9jZb8_f_5/s320/Styxosaurus+-+Daniel+Eskridge.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Styxosaurus<i>, um elasmossaurídeo de 12 m de comprimento, dos quais quase metade corresponde ao pescoço.</i><br />Crédito: Daniel Eskridge, 2015</td></tr></tbody></table><span style="font-family: inherit;"><br />
<span> </span>No começo do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior, quando os ictiossauros (outro grupo de répteis marinhos) se extinguiram, uma família de plesiossauros possivelmente evoluiu para preencher seu lugar nos oceanos de todo o mundo, os <b>policotilídeos (Polycotylidae)</b>, que tinham pescoço curto e uma cabeça alongada muito peculiar, com focinho estreito.</span></div><div style="text-align: justify;"><br /><span style="font-family: inherit;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHwe_LDxgc7KdBg5CL2B8VdRBR3TKDMn5ORsKB1K1Ode3o2Z8su7PqrysbSIGHyG5PEA9B0rZwWNvCsI_jWy_GTs5KXG9L5bMBuxy27SoH9Rh8cgTwYmpb2COKlMgHTMhvXZaEXcXPI3sZ/s900/Trinacromerum+-+James+Kuether.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="506" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjHwe_LDxgc7KdBg5CL2B8VdRBR3TKDMn5ORsKB1K1Ode3o2Z8su7PqrysbSIGHyG5PEA9B0rZwWNvCsI_jWy_GTs5KXG9L5bMBuxy27SoH9Rh8cgTwYmpb2COKlMgHTMhvXZaEXcXPI3sZ/s320/Trinacromerum+-+James+Kuether.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Dois policotilídeos </i>Trinacromerum<i> perseguindo um grupo de belemnites, no Mar Interior Ocidental, na América do Norte do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior. Abaixo deles passa o mosassaurídeo </i>Clidastes<i>; ao fundo se vê a silhueta de um </i>Styxosaurus<i> (à esquerda) e um peixe </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/11/xiphactinus.html">Xiphactinus</a><i> (à direita).</i><br />Crédito: James Kuether, 2019</td></tr></tbody></table><br />
<span> </span>Durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior, os pliossaurídeos se extinguiram, mas os elasmossaurídeos ainda contavam com várias espécies distribuídas globalmente. No fim do período, contudo, há aproximadamente 66 milhões de anos, todos os plesiossauros desapareceram em meio ao <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/06/extincao-dos-dinossauros-extincao-k-pg.html">evento de extinção do Cretáceo-Paleógeno</a>.<br />
<br />
</span><h3><span style="font-family: inherit;">Plesiossauros através dos séculos</span></h3>
<span style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: inherit;"><span> </span>Os plesiossauros estão entre os primeiros répteis fossilizados reconhecidos pela Ciência, antes mesmo dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a>. O primeiro gênero descrito foi o epônimo <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/04/plesiossauro.html">Plesiosaurus</a></i>, em 1821, na Inglaterra. O nome escolhido significa "próximo aos lagartos", para indicar que o animal era mais parecido com um réptil comum do que o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2015/03/ictiossauro.html" style="font-style: italic;">Ichthyosaurus</a> ("lagarto peixe"), encontrado nas mesmas rochas alguns anos antes.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span> </span>Ainda no início do século XIX, os cientistas perceberam o quão distintos eram esses répteis e os atribuíram a uma ordem separada, Plesiosauria, em 1835. Também estiveram entre os primeiros animais representados em reconstruções artísticas de nosso antigo mundo. Eram vistos como verdadeiros monstros marinhos de uma época "antediluviana", despertando grande interesse do público leigo na Inglaterra da Era Vitoriana.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGS__NSATs-hb0JSHw1aef3ADPTPorBsxDI0L61cP01znIsrDRhX9fkATBkDBn_gSstPHv3yO20nEABI90qWVUhKPhW-q3Rqc8MfSI1sE_53DGTVPBmJcnlaeovjmKKwYhroeVH2cZFOxc/s737/Plesiosaurs+and+ichthyosaurs+-+John+Martin%252C+1840.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="498" data-original-width="737" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGS__NSATs-hb0JSHw1aef3ADPTPorBsxDI0L61cP01znIsrDRhX9fkATBkDBn_gSstPHv3yO20nEABI90qWVUhKPhW-q3Rqc8MfSI1sE_53DGTVPBmJcnlaeovjmKKwYhroeVH2cZFOxc/s320/Plesiosaurs+and+ichthyosaurs+-+John+Martin%252C+1840.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/04/plesiossauro.html">Plesiosaurus</a><i> enfrentam ictiossauros (</i>Temnodontosaurus<i>) como demônios em meio às trevas. Imagem capa do "Livro dos Grandes Dragões do Mar" (</i>The Book of the Great Sea-Dragons<i>, 1840), de Thomas Hawkins. Através de sua visão peculiar, o autor tornou os plesiossauros mais bem conhecidos pelo grande público do século XIX.</i><br />Crédito: John Martin, 1840</td></tr></tbody></table><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"> Durante a primeira metade do século XIX, o número de descobertas de plesiossauros foi constantemente aumentando, especialmente na região de Lyme Regis, no sul da Inglaterra. O paleontólogo e biólogo Sir Richard Owen, sozinho, nomeou quase uma centena de espécies. A maioria delas, porém, baseava-se em ossos isolados e sem um diagnóstico adequado, que permitisse distingui-las de outras espécies descritas antes. Muitas, subsequentemente, foram invalidadas. Particularmente problemático foi o gênero <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/04/plesiossauro.html">Plesiosaurus</a></i>, que tornou-se o que é chamado de "táxon cesto de lixo", englobando a maioria das novas espécies que não se encaixavam em nenhuma outra classificação - hoje o gênero contém uma única espécie reconhecida, <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/04/plesiossauro.html">Plesiosaurus dolichodeirus</a></i>. Em 1841, Owen batizou o <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/05/pliossauro-o-tiranossauro-dos-mares.html">Pliosaurus</a></i>, nome que significa "mais lagarto", referindo-se ao seu suposto parentesco ainda mais próximo desses répteis.</div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span><span> Naquela época, a anatomia desses animais aquáticos não era bem compreendida. O</span></span></span><span style="font-family: inherit;">s primeiros pesquisadores acreditavam que o longo pescoço dos plesiossauromorfos era bastante flexível, capaz de se retorcer, tanto que essas criaturas chegaram a ser descritas como serpentes embutidas no corpo de uma tartaruga. Entretanto, os estudos modernos demonstram que, na realidade, seus pescoços eram relativamente rijos, restritos pela mobilidade entre as vértebras cervicais. Sua flexibilidade parece variar entre uma espécie e outra, possivelmente refletindo seus hábitos alimentares. Algumas podiam curvar o pescoço quase completamente na horizontal, mas seus movimentos para cima e para baixo eram fortemente limitados; outras tinham um pouco mais de liberdade em mover seus pescoços no plano vertical. Nenhuma delas, porém, poderia manter o pescoço erguido para fora da água ou curvá-lo sinuosamente como visto em diversas ilustrações antigas.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJmxWHSzTHAk3pKNemw5AoTwnGz23vurFqXsOZQzN93pXaRY_HIpu5pCqKMim_cY1vA3V-0bP0wCmXzLK8dmOXKsyP0nWLJEirOhBf6OWrgCsWMX7gq-6kkzwWmDemy731YsOCWXPI2PAs/s880/The+snake-necked+Elasmosaurus+-+Charles+R.+Knight%252C+1897.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="619" data-original-width="880" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJmxWHSzTHAk3pKNemw5AoTwnGz23vurFqXsOZQzN93pXaRY_HIpu5pCqKMim_cY1vA3V-0bP0wCmXzLK8dmOXKsyP0nWLJEirOhBf6OWrgCsWMX7gq-6kkzwWmDemy731YsOCWXPI2PAs/s320/The+snake-necked+Elasmosaurus+-+Charles+R.+Knight%252C+1897.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Reconstituição de </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2012/02/elasmossauro.html">Elasmosaurus</a><i> com pescoço serpeante, uma configuração anatomicamente impossível.</i><br />Crédito: Charles R. Knight, 1897</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"> Como os répteis em geral são ovíparos, até o final do século XX via-se como possível que os plesiossauros pudessem rastejar até as praias para botar ovos, como tartarugas. Todavia, seus membros não tinham mais articulações funcionais, o que faria esses animais encalhar em terra. A hipótese da viviparidade já existia há décadas, mas somente em 2011 provou-se que os plesiossauros davam à luz suas crias, com um fóssil de <i>Polycotylus latipinnis</i> grávido. A fêmea de 5 m de comprimento tinha em seu ventre um bebê de 1,5 m.</span></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"></div></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6l83s482xHRqkKCJ4_X55wHskrsjroCludMVVSlpt7KYzVUOcuqXF602JkpCKcYo2kjRR-M_IVkTPGcb6SQyA9QwNgxRHLj8EdUYoJ2Aln6XxxV8HkPtT_bCnT-MRgbcHn5o7yXZajUxk/s768/Pregnant+Polycotylus.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="432" data-original-width="768" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6l83s482xHRqkKCJ4_X55wHskrsjroCludMVVSlpt7KYzVUOcuqXF602JkpCKcYo2kjRR-M_IVkTPGcb6SQyA9QwNgxRHLj8EdUYoJ2Aln6XxxV8HkPtT_bCnT-MRgbcHn5o7yXZajUxk/s320/Pregnant+Polycotylus.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Esqueleto reconstruído de uma fêmea </i>Polycotylus<i> prenha. Os elementos do embrião são o conjunto localizado na parte central inferior da imagem, entre a pelve e a nadadeira dianteira direita.</i><br />Crédito: O'Keefe & Chiappe, 2011</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><span><div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0wkltoI7V94NnogOLSwN3736-U-By3RKiPcMOyblAGvkt-6fYh4j8Vw2A18zfQtp3gq3ed1Rq1jGBLX1LJ0bB5AJ0RVFc3snwfsZhiFYlkT8FX-gj69t8MpXhEUC2SZoUip93jfxU3wmL/s1000/Plesiosaurus+-+Zdenek+Burian%252C+1962.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1000" data-original-width="777" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0wkltoI7V94NnogOLSwN3736-U-By3RKiPcMOyblAGvkt-6fYh4j8Vw2A18zfQtp3gq3ed1Rq1jGBLX1LJ0bB5AJ0RVFc3snwfsZhiFYlkT8FX-gj69t8MpXhEUC2SZoUip93jfxU3wmL/s320/Plesiosaurus+-+Zdenek+Burian%252C+1962.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Antiga ilustração de um grupo de </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/04/plesiossauro.html">Plesiosaurus</a> <i>se arrastando como focas em uma costa rochosa, situação que, na verdade, os colocaria em um sério risco.</i><br />Crédito: Zdeněk Burian, 1962</td></tr></tbody></table></div></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span><br /></span></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span> </span>Na década de 1990, a quantidade de novas espécies de plesiossauros descritas subiu consideravelmente, como resultado de uma pesquisa de campo muito mais intensa ao redor do mundo. Além das regiões mais tradicionais, como Inglaterra e Alemanha, que ainda se mostram produtivas, novos sítios paleontológicos na Nova Zelândia, Argentina, Chile, Noruega, Japão, China e Marrocos têm revelado várias novidades, que contribuem para melhorar nosso entendimento sobre a anatomia, as relações e o modo de vida desses animais</span>.</div><div style="text-align: justify;"><span><br /><span style="font-family: inherit;">
Fontes: <a href="https://www.blogs.unicamp.br/colecionadores/category/repteis-marinhos/plesiosauria/" target="_blank">Colecionadores de Ossos</a>, <a href="http://markwitton-com.blogspot.com/2017/02/plesiosaur-palaeoart-thoughts-for.html" target="_blank">Mark Witton.com Blog</a>, <a href="https://www.nature.com/news/2011/110811/full/news.2011.478.html" target="_blank">Nature</a>, <a href="https://plesiosauria.com/an-old-debate-settled-plesiosaurs-gave-birth-to-live-young/" target="_blank">Plesiosaur Directory</a>, <a href="https://blogs.scientificamerican.com/tetrapod-zoology/plesiosaur-peril-the-lifestyles-and-behaviours-of-ancient-marine-reptiles/" target="_blank">Scientific American</a>¹, <a href="https://blogs.scientificamerican.com/laelaps/up-to-the-neck-in-plesiosaurs/" target="_blank">Scientific American</a>², <a href="https://travisparkpalaeo.com/2013/07/01/river-monsters-cretaceous-style-a-freshwater-plesiosaurian-from-victoria/" target="_blank">Travis Park</a>, </span><a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Plesiosauria" style="font-family: inherit;" target="_blank">Wikipedia</a> e <a href="https://www.wired.com/2011/08/polycotylus-the-good-mother-plesiosaur/" target="_blank">Wired</a>.</span></div>
Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com33tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-25252989420423558782021-02-14T23:30:00.006-04:002022-12-26T14:12:59.148-04:00Compsógnato, um pequeno e delicado dinossauro<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8WESLDdgQ0bKo8wf3q9L0RvA72_9BnRcnfwWXeRpVuGwYMTlqfPeM9DD8Kbb9M-T_l3xuKxXaE5IN8g-khznUBYY2kpIezD56NUZnWoJyuX0pBNX-kCXKlqMviLr2tArtuGITXuASPgGE/s856/Compsognathus+-+Sergey+Krasovskiy.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="856" data-original-width="600" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8WESLDdgQ0bKo8wf3q9L0RvA72_9BnRcnfwWXeRpVuGwYMTlqfPeM9DD8Kbb9M-T_l3xuKxXaE5IN8g-khznUBYY2kpIezD56NUZnWoJyuX0pBNX-kCXKlqMviLr2tArtuGITXuASPgGE/w280-h400/Compsognathus+-+Sergey+Krasovskiy.jpg" width="280" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Sergey Krasovskiy</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>O compsógnato ("mandíbula elegante", do grego <i>kompsós</i>, "elegante", e <i>gnathos</i>, "mandíbula") é um pequeno <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópode</a> que viveu na Europa entre 150 e 145 milhões de anos atrás, durante a idade Titoniana, no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">período Jurássico</a>. Esse carnívoro bípede media até 1,25 m de comprimento e pesava em torno de 3,5 kg, tendo sido apontado, por décadas, como o menor <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> - hoje temos notícia de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> não avianos ainda menores, como microrraptor, <i>Parvicursor</i> e <i>Epidexipteryx</i>. Também é uma das poucas espécies de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> cuja dieta é conhecida diretamente por meio de fósseis: os dois exemplares conhecidos de compsógnato registram conteúdos estomacais com ossos de lagartos.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj43XY1D82h2ZxnNBf3jXOaawzPjt6bC4rcnOIjAexbibbO8-mxCVOQ7W4V8cdRVSd2y1cJM61F_Xf2w8Gtj0OEeoYi-Wg6aE_x8IIXCwZOEOCI3n9SP7HmdiAl9W9gQ7BOAkpVA0uC5bd4/s900/Compsognathus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj43XY1D82h2ZxnNBf3jXOaawzPjt6bC4rcnOIjAexbibbO8-mxCVOQ7W4V8cdRVSd2y1cJM61F_Xf2w8Gtj0OEeoYi-Wg6aE_x8IIXCwZOEOCI3n9SP7HmdiAl9W9gQ7BOAkpVA0uC5bd4/s320/Compsognathus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Scott Hartman)</td></tr></tbody></table><br /></div><div style="text-align: justify;"> Tinha pernas compridas e fortes, que indicam agilidade, e uma longa cauda com quase metade de seu tamanho total, que equilibrava o corpo esguio. Os braços curtos terminavam em mãos com dois dedos com garras, além de um terceiro dedo menor, talvez não funcional (reconstruções antigas identificavam apenas dois dedos). O delicado crânio era estreito e alongado, com um focinho afunilado e olhos proporcionalmente grandes. Estes sugerem que era um predador orientado pela visão, capaz de reagir mais rapidamente aos movimentos da presa. Seus dentes pequenos e afiados - os da frente retos, pontudos e lisos, e os de trás mais estreitos, recurvados e serrilhados - são adaptados para capturar pequenos vertebrados, como répteis e mamíferos, os quais engolia inteiros. O compsógnato, em especial os indivíduos mais jovens, possivelmente também se alimentava de outros animais menores, como insetos. Alguns de seus parentes, como o <i>Sinosauropteryx</i> e o <i>Sinocalliopteryx</i>, foram preservados com vestígios de penas primitivas cobrindo o corpo, o que também poderia se aplicar ao compsógnato. Essas penas seriam estruturas finas e macias, que não se conservaram mesmo nas excelentes condições dos fósseis da espécie.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhuYqkDL_dzy33ZJzk9V3UZClvRbREf-C9LLBpGbS2nhd7gkgEqlGB955SuZ1ZiNRg8Ae21bOFtvpb6hdG1PeK_pfxC-Ix0yiJbKsd1LCB4W8XmsGN0VE-1wI_iLy7BSoA-B6Xs1GUH0EHR/s500/Compsognathus.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="329" data-original-width="500" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhuYqkDL_dzy33ZJzk9V3UZClvRbREf-C9LLBpGbS2nhd7gkgEqlGB955SuZ1ZiNRg8Ae21bOFtvpb6hdG1PeK_pfxC-Ix0yiJbKsd1LCB4W8XmsGN0VE-1wI_iLy7BSoA-B6Xs1GUH0EHR/s320/Compsognathus.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Compsógnato coberto por "protopenas" engole sua refeição inteira.</i><br />Crédito: (autor desconhecido)</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> No final do </span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a><span>, a Europa era um arquipélago tropical e relativamente seco, composto por pequenas ilhas em meio a um mar raso, o Mar de Tétis. O compsógnato tinha como contemporâneos o </span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/arqueopterix.html">arqueópterix</a>, o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/rhamphorhynchus.html">ranforrinco</a> e o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/07/pterodactilo.html">pterodáctilo</a>, que deviam habitar as regiões costeiras e próximas a lagoas. Como não foram encontrados restos de animais maiores nesse habitat, ausência que seria devida à baixa disponibilidade de alimento e espaço, é provável que o compsógnato, apesar de sua pequenez, fosse o maior predador local.</div><div style="text-align: justify;"> Ele é conhecido por dois esqueletos quase completos, o primeiro encontrado na região da Baviera, na Alemanha, nos anos 1850, e que devia ser de um indivíduo jovem, com 89 cm de comprimento. Parte da coleção particular do coletor de fósseis Joseph Oberndorfer, o espécime foi estudado pelo paleontólogo Johann A. Wagner, que publicou uma breve descrição sobre o animal em 1859, na qual cunhava o nome <i>Compsognathus longipes</i> (o epíteto específico significa "pé longo" em latim). Wagner o identificou apenas como um tipo de lagarto, mas, sem saber, este era o primeiro <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.htmlv">dinossauro</a> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópode</a> conhecido por um esqueleto razoavelmente completo. Em 1868 e 1870, o biólogo evolucionista Thomas Huxley escreveu que o compsógnato era o parente mais próximo conhecido (até então) do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/arqueopterix.html">arqueópterix</a>, encontrado nas mesmas rochas e considerado, naqueles tempos, a mais antiga ave. Ele concluiu, assim, que as aves deviam ter evoluído dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> - o que seria corroborado por inúmeras descobertas posteriores -, estabelecendo o compsógnato como um dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> mais amplamente prestigiados. Um espécime maior (originalmente considerado uma segunda espécie) foi encontrado próximo a Nice, na França, em 1971, e, após uma descrição minuciosa de John Ostrom em 1978, o animal tornou-se um dos pequenos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">terópodes</a> mais bem detalhados.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">Dinosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Clado: Saurischia</div><div style="text-align: justify;">Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2017/03/teropodes-theropoda.html">Theropoda</a></div><div style="text-align: justify;">Família: †Compsognathidae</div><div style="text-align: justify;">Subfamília: †Compsognathinae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Compsognathus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Compsognathus longipes</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgasTV7viMXwE9eYb9axLV2OIpuXTaG23hu_fzUkrlTN28Y1THBRjLLthUGFHwPF2UOgXI2wiqnbyqHGDtbRh1_CQssBd62cZ2T7pQQsBfqK4QWqWSIECjagUikxf15MqUlnXGp7HTV0Uvr/s928/Compsognathus+longipes+cast.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="928" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgasTV7viMXwE9eYb9axLV2OIpuXTaG23hu_fzUkrlTN28Y1THBRjLLthUGFHwPF2UOgXI2wiqnbyqHGDtbRh1_CQssBd62cZ2T7pQQsBfqK4QWqWSIECjagUikxf15MqUlnXGp7HTV0Uvr/s320/Compsognathus+longipes+cast.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Réplica do fóssil original (holótipo) do compsógnato, no Museu de História Natural da Universidade de Oxford, Reino Unido. O lagarto preservado em seu trato digestivo foi tradicionalmente atribuído ao gênero </i>Bavarisaurus<i>, mas identificado como uma nova espécie em 2017, batizada de </i>Schoenesmahl dyspepsia<i> - nome que significa, em alemão e grego, "boa refeição difícil de digerir".</i></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.jstor.org/stable/4524640?seq=1" target="_blank"><i>A reconsideration of </i>Compsognathus<i> from the Upper Tithonian of Canjuers, Southeastern France</i></a> (PEYER, 2006), <a href="https://www.bbcearth.com/walking-with-dinosaurs/modal/compsognathus/" target="_blank">BBC Earth</a>, <a href="http://www.dinosaur-world.com/feathered_dinosaurs/compsognathus_longipes.htm" target="_blank">Dinosaur World</a>, <a href="http://prehistoricbeastoftheweek.blogspot.com/2018/01/compsognathus-beast-of-week.html" target="_blank">Prehistoric Beast of the Week</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/c/compsognathus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="https://www.thehindu.com/sci-tech/science/research-finds-lizard-inside-fossilised-dinosaur-to-be-a-new-species/article22375921.ece" target="_blank">The Hindu</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Compsognathus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com44tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-23938410640721630792021-01-27T13:00:00.003-04:002022-08-07T23:56:00.444-04:00Mesossauro, o réptil que voltou pra água<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiT5TDPXRT0mHOBtlBu3KJnQPMyQMBYAnFW52AXVso4hq163ZC_Yii9bm5nTBw4YmYW7pQtsR0A_yzWWhrRTgqlQgTleVCboJ8f1ah4cyGqsLRHZ7TrFPHiQZ1DI51HcjTDViAJyBguckeM/s900/Mesosaurus+-+James+Kuether.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="563" data-original-width="900" height="250" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiT5TDPXRT0mHOBtlBu3KJnQPMyQMBYAnFW52AXVso4hq163ZC_Yii9bm5nTBw4YmYW7pQtsR0A_yzWWhrRTgqlQgTleVCboJ8f1ah4cyGqsLRHZ7TrFPHiQZ1DI51HcjTDViAJyBguckeM/w400-h250/Mesosaurus+-+James+Kuether.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© James Kuether</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span> O mesossauro (do latim "lagarto intermediário") é um pararréptil que viveu entre 299 e 280 milhões de anos atrás (época Cisuraliana), no início do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/12/periodo-permiano.html">período Permiano</a>, em um mar continental relativamente raso que cobria parte da América do Sul e do sul da África. Media em torno de 1 m de comprimento e tinha várias adaptações para um estilo de vida completamente aquático. <span>Foi um dos primeiros répteis conhecidos que retornaram para a água depois que tetrápodes primitivos vieram a terra no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2015/12/periodo-devoniano.html">Devoniano</a>. Não confundir com o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2015/07/mosassauro.html">mosassauro</a>.</span></div><div style="text-align: justify;"><span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGv3iNeE-Gs35KRiXUgenimslN3ocR0WP9eLmqw5BvqaSQDDY9tw9k0QzZ0rkGsJc5sE07jXS0SZMlw1KQj2u5o4SP68m-U2CtgRxnFJDcrQJULe2E8v1kE_k7VKkJl8SX7kI1O3yg3xvZ/s520/Mesosaurus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="292" data-original-width="520" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGv3iNeE-Gs35KRiXUgenimslN3ocR0WP9eLmqw5BvqaSQDDY9tw9k0QzZ0rkGsJc5sE07jXS0SZMlw1KQj2u5o4SP68m-U2CtgRxnFJDcrQJULe2E8v1kE_k7VKkJl8SX7kI1O3yg3xvZ/s320/Mesosaurus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Nobu Tamura)</td></tr></tbody></table></span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> O mesossauro p</span>ossuía um corpo hidrodinâmico, pés palmados e uma longa cauda, que pode ter sustentado uma barbatana. Ele provavelmente propelia-se pela água com as pernas compridas e a cauda flexível. Seu corpo, também arqueável, podia mover-se facilmente para os lados, no entanto as costelas espessas o impediam de se torcer. Não era um nadador ágil, movia-se vagarosamente pelas águas mais profundas do chamado Mar Whitehill-Irati. Os únicos outros tetrápodes conhecidos com quem dividia espaço eram outros mesossaurídeos (<i>Stereosternum</i> e <i>Brazilosaurus</i>), estes, porém, habitando águas mais rasas.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>A cabeça do mesossauro era pequena, mas com um focinho comprido portando longos dentes inclinados para fora (especialmente aqueles da frente), que agiam como uma peneira para capturar pequenos animais, como crustáceos. As narinas localizavam-se no topo, permitindo que o animal respirasse com apenas a parte de cima da cabeça fora d'água, como os jacarés e crocodilos. O engrossamento (paquiostose) e a compacidade (osteosclerose) vistos nos ossos do mesossauro ajudavam-no a mergulhar e atingir o fundo com maior facilidade. Os adultos também podem ter sido capazes de se mover em terra por breves momentos, mas, com cotovelos e tornozelos de movimentos limitados, teriam que se arrastar pelo solo, como uma tartaruga-marinha na praia.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Embriões de mesossauro em estágio avançado de desenvolvimento, do tipo amniótico (envoltos por membrana amniótica), foram descobertos no Brasil e no Uruguai. Estes fósseis são o registro mais antigo de fetos amnióticos, ainda que seja inferido que essa estratégia de reprodução fosse utilizada pelos amniotas desde seu surgimento, no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/07/periodo-carbonifero.html">Carbonífero</a>. Os embriões de mesossauro não eram envolvidos por uma casca calcificada, sugerindo que as glândulas do oviduto do animal - e provavelmente de todos os amniotas do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2014/05/era-paleozoica.html">Paleozoico</a> - não eram capazes de secretar carbonato de cálcio. Isso explicaria a escassez de ovos preservados no registro fóssil daquela era. Um espécime fossilizado compreende um adulto de tamanho médio com um pequeno indivíduo em sua caixa torácica, interpretado como um feto dentro do útero, o que indica que o mesossauro, como vários outros répteis marinhos, gestava seus filhotes no ventre da mãe.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWFQKY-50FzsbMO4DUJJGOKmCUQHZD2tvIZgN47VcXyryZ5Bfh4whBUCfJd5cagQGmWaLAAWY4-jNMgTDLZPUP123AKHsfkjiwtIc22ZFqq8Tfy28lB6C0uAPirSRi38SsH_k8jGA8GEMl/s690/Mesosaur+embryo+from+the+Early+Permian+Mangrullo+Formation+of+Uruguay+%2528FC-DPV+2504%2529.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="690" data-original-width="690" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWFQKY-50FzsbMO4DUJJGOKmCUQHZD2tvIZgN47VcXyryZ5Bfh4whBUCfJd5cagQGmWaLAAWY4-jNMgTDLZPUP123AKHsfkjiwtIc22ZFqq8Tfy28lB6C0uAPirSRi38SsH_k8jGA8GEMl/s320/Mesosaur+embryo+from+the+Early+Permian+Mangrullo+Formation+of+Uruguay+%2528FC-DPV+2504%2529.png" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fóssil de embrião de mesossauro enrolado dentro de uma membrana amniótica de formato elipsoide (sem casca preservada), encontrado na Formação Mangrullo, no Uruguai. A - imagem do espécime; B - desenho interpretativo; C - desenho interpretativo com cores representando o crânio (vermelho), vértebras (amarelo), costelas (azul), elementos dos membros (rosa) e gastrália (verde); D - reconstrução artística do embrião dentro do ovo. Barra de escala = 5 mm.</i><br />Crédito: PIÑEIRO <i>et al.</i>, 2012</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><div> O primeiro fóssil desse animal foi localizado em 1864, na África do Sul, pelo paleontólogo francês Paul Gervais. Vestígios já foram encontrados na Formação Whitehill, situada entre a Namíbia e a África do Sul, no Uruguai (Formação Mangrullo) e no Brasil (Formação Irati), nos estados de São Paulo, Paraná, Santa Catarina e Rio Grande do Sul. Essa distribuição dos fósseis em duas regiões largamente separadas pelo Oceano Atlântico foi uma das evidências que levaram Alfred Wegener a postular, em 1915, a teoria da deriva continental. Sendo um animal costeiro, seria fisiologicamente impossível para o mesossauro atravessar o oceano, o que significa que a África e a América do Sul um dia estiveram unidas.</div></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Reptilia</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Parareptilia</div><div style="text-align: justify;">Ordem: †Mesosauria</div><div style="text-align: justify;">Família: †Mesosauridae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Mesosaurus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Mesosaurus tenuidens</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0wRGwr5WKDMs45EvFghtmq9O-1Fllfr8OZe1-hRN6_zmW4G9coJs5YpIIgVe1YFxz2nUvC5u1tvec3wKyMxpo0_J7CFNMr8-QYczyKuRP1sFtANbRiEAp5MLpNK90-F4mwH-dfbrRXBg0/s900/Mesosaurus+brasiliensis+fossil.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="549" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh0wRGwr5WKDMs45EvFghtmq9O-1Fllfr8OZe1-hRN6_zmW4G9coJs5YpIIgVe1YFxz2nUvC5u1tvec3wKyMxpo0_J7CFNMr8-QYczyKuRP1sFtANbRiEAp5MLpNK90-F4mwH-dfbrRXBg0/s320/Mesosaurus+brasiliensis+fossil.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fóssil de </i>Mesosaurus brasiliensis<i>, espécie hoje considerada sinônima de </i>M. tenuidens<i>, da Bacia do Paraná, Brasil.</i><br />Foto: Karl Volkman, 2009</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_xpXc9hvH1e6QgYoA817BHLZD-t6Md-2VxXYgNC9AbKhF-aoEMkKzBaFvFbVEUA63xuMd4cJPlPmM4qLgcaJOTgHThaGPToNljFJ-rmHg-gLYHDH2aFXTCp2dCEjAYt_mXcS3Nkg6UMXJ/s900/Mesosaurus+chase+after+an+ammonite.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="450" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj_xpXc9hvH1e6QgYoA817BHLZD-t6Md-2VxXYgNC9AbKhF-aoEMkKzBaFvFbVEUA63xuMd4cJPlPmM4qLgcaJOTgHThaGPToNljFJ-rmHg-gLYHDH2aFXTCp2dCEjAYt_mXcS3Nkg6UMXJ/s320/Mesosaurus+chase+after+an+ammonite.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Mesossauros perseguem um <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/ammonoidea.html">amonite</a>, tipo de presa comum nos mares do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/12/periodo-permiano.html">Permiano</a>.</i><br />Crédito: Corey Ford / Stocktrek Images</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.blogs.unicamp.br/colecionadores/2020/08/21/mesossauros-e-microanatomia-o-que-a-estrutura-interna-dos-ossos-pode-nos-revelar/" target="_blank">Colecionadores de Ossos</a>, <a href="https://periodicos.ufsm.br/cienciaenatura/article/view/26231/15134" style="font-style: italic;" target="_blank">O estado do conhecimento sobre os répteis mesossauros</a> (ARAÚJO-BARBERENA, 1990), <a href="https://www.ruesd.net/cms/lib/CA01902710/Centricity/Domain/379/The_Ancient_Mesosaurus.pdf" target="_blank"><i>The ancient </i>Mesosaurus</a>, <a href="https://mundo-animal.fandom.com/pt/wiki/Mesosaurus" target="_blank">Wiki Mundo Animal</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mesosaurus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div><p style="text-align: justify;"></p>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com51tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-82201925090174268092021-01-17T07:00:00.057-04:002022-12-17T22:13:43.333-04:00Koolasuchus, o último temnospôndilo<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNZmCtU0C1lgP3eQO2G6cJ_pg7RC8oqa52YSsndgPQyIWSP-o-53GLVS0-WJVj6PB1ekWmP-9OqVjw2_nqicOS2Lxc7SjeYgNJRd72JSpufjSayrIG-fDE1f7WYWy3agNTd9Khl48hAo7-/s900/Koolasuchus+-+Tiko.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="506" data-original-width="900" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNZmCtU0C1lgP3eQO2G6cJ_pg7RC8oqa52YSsndgPQyIWSP-o-53GLVS0-WJVj6PB1ekWmP-9OqVjw2_nqicOS2Lxc7SjeYgNJRd72JSpufjSayrIG-fDE1f7WYWy3agNTd9Khl48hAo7-/w400-h225/Koolasuchus+-+Tiko.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Tiko, 2019</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /> O <i>Koolasuchus</i> ("crocodilo de Kool") é um anfíbio temnospôndilo que viveu na Austrália entre 125 e 113 milhões de anos atrás, na idade Aptiana do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior, sendo o temnospôndilo mais recente que se conhece - os demais não passaram do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">período Jurássico</a>. Essa criatura aquática atingia 4 a 5 m de comprimento e até 500 kg.</div><div style="text-align: justify;"><span><span><a name='more'></a></span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHgaAVz69IklBEUuZ-Qc-4iOScDaZUtz-4JssTV2w8hub8XUb9pblqaMvIgp99HmjTzvRq-8Jf9A-lEd4wmPaehx-hV_J_Mf18j8-6MjVDcUBTQXgXBFA1fXyG3XoO1vl1DsbaKlWXSTcv/s900/Koolasuchus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="507" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiHgaAVz69IklBEUuZ-Qc-4iOScDaZUtz-4JssTV2w8hub8XUb9pblqaMvIgp99HmjTzvRq-8Jf9A-lEd4wmPaehx-hV_J_Mf18j8-6MjVDcUBTQXgXBFA1fXyG3XoO1vl1DsbaKlWXSTcv/s320/Koolasuchus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>S<span>ua cabeça larga e arredondada media cerca de 65 cm de comprimento e possuía duas proeminências baixas na parte de trás. O <i>Koolasuchus</i> habitava os riachos de águas correntes nos vales do sul da Austrália, região que se encontrava dentro do Círculo Polar Antártico na época, onde o clima era relativamente frio para o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">Mesozoico</a> e alguns dias de inverno não viam o nascer do sol. Nesse habitat rigoroso, conseguiu sobreviver por muito mais tempo que os demais temnospôndilos, representando o maior predador aquático do local.</span> Devia se alimentar de peixes, crustáceos, pequenos animais e talvez até pequenos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a>, como a <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/12/leaelinassaura.html">lealinassaura</a> e o qantassauro.</div><div style="text-align: justify;"><span><span> </span>Tinha um estilo de vida semelhante ao dos crocodilianos, estes ainda ausentes na região por causa do frio. Há cerca de 110 milhões de anos, porém, o continente australiano moveu-se um pouco mais para o norte, as temperaturas locais subiram e os crocodilianos, cada vez mais comuns pelo mundo, migraram para o sul da Austrália, provavelmente competindo com o <i>Koolasuchus</i> e causando seu desaparecimento.<br /></span> Esse anfíbio é conhecido por vários fragmentos de crânios e outros ossos, como vértebras, costelas, ossos dos membros e elementos peitorais. Os primeiros fósseis foram encontrados em 1978, seguidos por novas descobertas em 1989, todas no estado de Vitória, no extremo sudeste da Austrália. Em 1990, o geólogo Mike Cleeland encontrou o material que levou à nomeação da espécie <i>Koolasuchus cleelandi</i>, em 1997. O nome do gênero é uma homenagem à paleontóloga Lesley Kool, mas também faz um trocadilho com a palavra inglesa <i>cool</i> ("frio"), referindo-se às temperaturas mais baixas do ambiente em que o animal vivia.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Amphibia</div><div style="text-align: justify;">Ordem: †Temnospondyli</div><div style="text-align: justify;">Subordem: †Stereospondyli</div><div style="text-align: justify;">Família: †Chigutisauridae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Koolasuchus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Koolasuchus cleelandi</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTE1PRNu9fTRoDhh678kYyMxQ1OeRmZssRcIM_NtiREgvMdsT66eW0DBYFOR3zbCAeGaB1FAi5OppesIin7Me4o6bBiWQOAwd2sIAGQMiKUNVX5_pZi3grrwvXsizMW1GY1Q1UVUk7ziY-/s500/Koolasuchus+preying+on+Leaellynasaura.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="500" data-original-width="367" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTE1PRNu9fTRoDhh678kYyMxQ1OeRmZssRcIM_NtiREgvMdsT66eW0DBYFOR3zbCAeGaB1FAi5OppesIin7Me4o6bBiWQOAwd2sIAGQMiKUNVX5_pZi3grrwvXsizMW1GY1Q1UVUk7ziY-/s320/Koolasuchus+preying+on+Leaellynasaura.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Koolasuchus<i> predando uma <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/12/leaelinassaura.html">lealinassaura</a>.</i><br />Crédito: Avancna, 2017</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8Aad8xt_c3bZ4Urr7jtUI01wgAJEP9apP9a1SRQfjMA-nSrebt4ugcfORG5Zl2ZTdydcxqsNnTPClJRAVr8Vc9o0kRRoXKfaLRnY6lpg56ccAEGgH6_2SSjUXA8OTxeQYNC0Dy0cQwD6K/s900/Koolasuchus+jaw+at+Melbourne+Museum+-+Daniel+Kurek%252C+2018.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="562" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8Aad8xt_c3bZ4Urr7jtUI01wgAJEP9apP9a1SRQfjMA-nSrebt4ugcfORG5Zl2ZTdydcxqsNnTPClJRAVr8Vc9o0kRRoXKfaLRnY6lpg56ccAEGgH6_2SSjUXA8OTxeQYNC0Dy0cQwD6K/s320/Koolasuchus+jaw+at+Melbourne+Museum+-+Daniel+Kurek%252C+2018.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Mandíbula de </i>Koolasuchus<i> em exposição no Museu de Melbourne, Austrália.</i><br />Foto: Daniel Kurek, 2018</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://rbh49.com/DD/koolasuchus25.php" target="_blank">Dinosaur Dreaming</a>, <a href="https://www.thedinopark.com/koolasuchus.html" target="_blank">Dinosaur Park</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/k/koolasuchus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="https://www.rememberthewild.org.au/australias-river-monster-of-the-dinosaur-age/" target="_blank">Remember the Wild</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Koolasuchus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com16tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-12376715056751866702021-01-10T07:00:00.012-04:002023-01-01T13:34:58.800-04:00Eohippus, o cavalo da alvorada<div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNTaOHoMNfdEbAguhgakHv8ebdKNIXQWA5IxJFTrlkdWeGjI1fFVUuJkCEF1TK13lbQSkp7qrlWnh9wUNBPwvC4_mvORjbIGzFUcD0rsehPiWqyLfD9slo3zxnEqovUt2lfqoYLe1sFEm4/s900/Eohippus+-+Daniel+Eskridge.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="563" data-original-width="900" height="250" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNTaOHoMNfdEbAguhgakHv8ebdKNIXQWA5IxJFTrlkdWeGjI1fFVUuJkCEF1TK13lbQSkp7qrlWnh9wUNBPwvC4_mvORjbIGzFUcD0rsehPiWqyLfD9slo3zxnEqovUt2lfqoYLe1sFEm4/w400-h250/Eohippus+-+Daniel+Eskridge.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Daniel Eskridge / Alamy Stock Photo</td></tr></tbody></table><br /> </span>O <i>Eohippus</i> (do grego "cavalo da alvorada", sendo <i>eōs</i> "alvorada", e <i>hippos</i>, "cavalo") é um gênero extinto de mamífero ungulado (com cascos). Medindo apenas 60 cm de comprimento, 35 cm de altura nos ombros e pesando 23 kg, essa pequena criatura da família do cavalo é o equídeo mais antigo que se conhece - viveu no início da época Eocena, entre 56 e 47,8 milhões de anos atrás (idade Ipresiana), nos bosques da América do Norte.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTEmovFYoJ1HVKn6gsmK4o77x-NbFW53eqB_c3sP4ps_on8groVH0fVZrzcSTtPVQPLcGEQy-_HD8hHwaHpa3ZzMGiORuE-vL9oeY_dUlbQEF37ha8V-I2bW0VfY3Cx4N73wkLD5nisqyL/s900/Eohippus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="336" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjTEmovFYoJ1HVKn6gsmK4o77x-NbFW53eqB_c3sP4ps_on8groVH0fVZrzcSTtPVQPLcGEQy-_HD8hHwaHpa3ZzMGiORuE-vL9oeY_dUlbQEF37ha8V-I2bW0VfY3Cx4N73wkLD5nisqyL/s320/Eohippus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de John Holmes)</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> Um tanto diferente dos cavalos modernos, o <i>Eohippus</i> possuía o dorso arqueado, pescoço curto, cabeça alongada, pernas curtas e uma longa cauda. Tinha facilidade em correr e saltar, embora não fosse tão rápido e ágil.</span> Sua única forma de se defender de predadores era fugir correndo. O <i>Eohippus</i> possuía quatro dedos em cada membro anterior e três em cada membro posterior - o número maior de dedos em relação aos equídeos atuais lhe possibilitava correr de maneira eficiente nos campos pantanosos. A forma como apoiava as patas era semelhante à dos cães, exceto pelo fato de ter pequenos cascos em cada dedo, em vez de garras. Com uma dentição composta por dentes baixos, sendo seis incisivos, dois caninos, oito pré-molares e seis molares em cada maxila, sua alimentação baseava-se em vegetais macios, como folhas tenras, brotos e frutas.</div><div style="text-align: justify;"><span> Fósseis desse mamífero foram encontrados nos Estados Unidos e no México. </span>Em 1876, Othniel Charles Marsh descreveu um esqueleto como <i>Eohippus validus</i>, cuja similaridade com fósseis descritos em 1841 por Richard Owen levou à sua moção, em 1932, para o gênero <i>Hyracotherium</i>, que tinha prioridade como nome. Em 2002, uma análise filogenética resultou em <i>Hyracotherium</i> sendo um agrupamento parafilético, ou seja, que não inclui todos os descendentes de um mesmo ancestral, portanto hoje este gênero contém uma única espécie, <i>H. leporinum</i>. <i>Eohippus validus</i>, que havia sido considerada idêntica à espécie <i>H. angustidens</i>, nomeada antes, tornou-se <i>E. angustidens</i>.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Mammalia</div><div style="text-align: justify;">Ordem: Perissodactyla</div><div style="text-align: justify;">Família: Equidae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Eohippus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Eohippus angustidens</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-WyVefMQC6nFeK4JgG-vUZbUy6ZY-LQRf5MyZut8EzKjCTsfLAg5qmUT-xY6CJX0u4YnBJY8l0hX_S87KFENaR_pWYIbxlPfstccnweMgS18lB5koPUW4R2yPaNHWaQBsoqs7RlJg_Edg/s612/Eohippuses+chased+by+Gastornis+-+De+Agostini.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="415" data-original-width="612" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg-WyVefMQC6nFeK4JgG-vUZbUy6ZY-LQRf5MyZut8EzKjCTsfLAg5qmUT-xY6CJX0u4YnBJY8l0hX_S87KFENaR_pWYIbxlPfstccnweMgS18lB5koPUW4R2yPaNHWaQBsoqs7RlJg_Edg/s320/Eohippuses+chased+by+Gastornis+-+De+Agostini.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Eohippus<i> são perseguidos por uma <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/gastornis.html">gastórnis</a></i>.<br />Crédito: De Agostini Picture Library, 2007</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiUdfByp_NTQ6NTRPp8l8r-rhIQfoIGJXjFeIw0eOUvYsiDNNgHD-c1EATttBNL7e1o9P4Lc-WThV6VhRp3WDAK5uVVpvb-NkE6aIjhZR3rY5_fB1oRgFpX_Glh0rPSTnu0euo7p09I0TK/s900/%2527Hyracotherium%2527+vasacciensis.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="662" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiUdfByp_NTQ6NTRPp8l8r-rhIQfoIGJXjFeIw0eOUvYsiDNNgHD-c1EATttBNL7e1o9P4Lc-WThV6VhRp3WDAK5uVVpvb-NkE6aIjhZR3rY5_fB1oRgFpX_Glh0rPSTnu0euo7p09I0TK/s320/%2527Hyracotherium%2527+vasacciensis.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Fóssil de </i>Eohippus<i> (antes atribuído a </i>Hyracotherium vasacciensis<i>) no Museu Nacional de História Natural, em Washington, D.C., Estados Unidos.<br /></i>Foto: Jeff Kubina, 2006</td></tr></tbody></table><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://cavalus.com.br/geral/um-genero-extinto-o-eohippus-viveu-na-terra-ha-50-milhoes-de-anos/" target="_blank">Cavalus</a>, <a href="https://www.enchantedlearning.com/subjects/mammals/horse/Eohippuscoloring.shtml" target="_blank">Enchanted Learning</a>, <a href="https://www.equineguelph.ca/equimania/EvolutionTimeline/eohippus.html" target="_blank">Equine Guelph</a>, <a href="http://imh.org/exhibits/online/legacy-of-the-horse/hyracotherium-eohippus/" target="_blank">International Museum of the Horse</a>, <a href="https://academic.oup.com/zoolinnean/article/134/2/141/2624157?login=true" style="font-style: italic;" target="_blank">Quo vadis eohippus? The systematics and taxonomy of the early Eocene equids (Perissodactyla)</a> (FROEHLICH, 2002), <a href="https://www.thoughtco.com/eohippus-dawn-horse-1093222" target="_blank">ThoughtCo</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Eohippus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com25tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-62783952512507116192020-12-23T23:00:00.013-04:002022-12-17T22:17:52.410-04:00Extinção do Cretáceo-Paleógeno: a extinção dos dinossauros<div style="text-align: justify;">
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjISOhZlyBO-Z5l4UUD-RjC-kMRcZmt658w-yg1DAzmHGc7JmCY8pSD2Memasu24mSER3_asK35TZmwtk0RYQs5rCHBR7MyxUcTZInFBgmRZ6fmpEOXnFMVhyphenhyphen-JR-jLgetMxRDmvNuJ_H_f/s647/Tyrannosaurus+and+Edmontosaurus+-+Ra%25C3%25BAl+Mart%25C3%25ADn.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="380" data-original-width="647" height="235" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjISOhZlyBO-Z5l4UUD-RjC-kMRcZmt658w-yg1DAzmHGc7JmCY8pSD2Memasu24mSER3_asK35TZmwtk0RYQs5rCHBR7MyxUcTZInFBgmRZ6fmpEOXnFMVhyphenhyphen-JR-jLgetMxRDmvNuJ_H_f/w400-h235/Tyrannosaurus+and+Edmontosaurus+-+Ra%25C3%25BAl+Mart%25C3%25ADn.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Um </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/tiranossauro.html">Tyrannosaurus</a><i> prestes a saborear sua presa, um </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/edmontossauro.html">Edmontosaurus</a><i>, é surpreendido por um acontecimento que mudaria a história do planeta.</i><br />© Raúl Martín</font></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><span> </span>O evento de extinção do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>-Paleógeno é uma extinção em massa ocorrida há cerca de 66 milhões de anos, no limite entre os períodos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> (<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">era Mesozoica</a>) e Paleógeno (<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/07/era-cenozoica.html">era Cenozoica</a>). É também chamada de extinção K-Pg, sendo K a abreviação tradicional de Cretáceo (do alemão <i>Kreide)</i> e Pg correspondendo a Paleógeno.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Este acontecimento teve um enorme impacto na biodiversidade da Terra, por eliminar várias linhagens de animais que representavam elementos importantes da <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">era Mesozoica</a>, incluindo quase todos os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> e muitos invertebrados marinhos. No total, 75% de todas as espécies de animais se extinguiram no final ou próximo do final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">período Cretáceo</a>.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_0PIjCW0cBqq1ShROprhn1OtV0htTgAUmO-y-tX05UuIX4KupS9zOJt7y3KhpqOwrxUlNg3XPQXTK_jjf_LN3eTvJU4bdK_ozY-E8DL8bqVn3DQqVoQBGjrAziMr5QgDLVDeSeuS63sHC/s900/K-Pg+boundary+near+Drumheller%252C+Alberta%252C+Canada.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="675" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_0PIjCW0cBqq1ShROprhn1OtV0htTgAUmO-y-tX05UuIX4KupS9zOJt7y3KhpqOwrxUlNg3XPQXTK_jjf_LN3eTvJU4bdK_ozY-E8DL8bqVn3DQqVoQBGjrAziMr5QgDLVDeSeuS63sHC/s320/K-Pg+boundary+near+Drumheller%252C+Alberta%252C+Canada.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Nas terras áridas próximas a Drumheller, em Alberta, Canadá, a erosão expôs o limite K-Pg, a assinatura geológica que marca a divisão entre o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> e o Paleógeno nas camadas rochosas.</i><br />Foto: Jonathan O'Rourke, 2004</font></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> Muito antes da extinção em massa, contudo, o planeta já passava por mudanças que abalavam a sobrevivência de alguns grupos de seres vivos, especialmente marinhos. No final do </span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a><span> já estava ocorrendo uma lenta extinção de grande parte dos moluscos bivalves inoceramídeos e, nos últimos milhões de anos do período, uma regressão no nível do mar gradualmente reduziu os gêneros de </span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/ammonoidea.html">amonites</a><span>. A diversidade da vida marinha declinou próximo ao limite K-Pg, quando as temperaturas globais aumentaram 3 a 4 ºC em um período - relativamente curto - de 200 mil anos, ao mesmo tempo que as águas se tornavam mais frias. </span>O golpe final, então, aconteceu há 66 milhões de anos.</div><span><a name='more'></a></span><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><h3>Mas o que causou a extinção?</h3>
<br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizjOv-Vk8__sd2gIFy7btrhIMYi89_uyZs8C_IsA1qxTtYndb9zT5xgJbOv0LsWl3zICxiCZ0y-1tqDyflnybmHZYEllU8mpHEPVvo8ZqNF8MTwwusCp8wJSCVVNdySlTnRM8PqMsiFnmu/s1200/Dinosaur+extinction+-+Mauricio+Ant%25C3%25B3n.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1200" data-original-width="995" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEizjOv-Vk8__sd2gIFy7btrhIMYi89_uyZs8C_IsA1qxTtYndb9zT5xgJbOv0LsWl3zICxiCZ0y-1tqDyflnybmHZYEllU8mpHEPVvo8ZqNF8MTwwusCp8wJSCVVNdySlTnRM8PqMsiFnmu/s320/Dinosaur+extinction+-+Mauricio+Ant%25C3%25B3n.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Bando de </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/triceratops.html">Triceratops</a><i> mortos.</i><br />Crédito: Mauricio Antón</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>A extinção dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> não avianos intrigou paleontólogos, geólogos e biólogos durante dois séculos. Várias hipóteses já foram propostas para explicar as causas do evento, das mais razoáveis às mais bizarras, mas poucas receberam séria consideração. Entre elas estão doenças, falta de alimentos, períodos de resfriamento climático, radiação emitida pela explosão de alguma supernova nas proximidades do planeta, ondas de calor e consequente esterilidade de animais, contaminação prolongada de alimentos, surgimento de mamíferos comedores de ovos, castidade terminal, estupidez aguda e até tédio (sim... tédio!).</div><div style="text-align: justify;"> Alguns cientistas defendem que o vulcanismo causou a extinção K-Pg, baseados nas evidências de que a temperatura da Terra já estava mudando há um bom tempo, nos registros de mortandades muito antes de 66 milhões de anos atrás e nos sinais de que os próprios <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> poderiam estar em um lento declínio ao final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> - teria sido, portanto, um processo gradual. Além do mais, atividades vulcânicas são frequentes em nosso planeta e as prováveis culpadas de outras extinções mais antigas, como a Permo-Triássica (<i>assunto para uma futura postagem</i>).</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6xy18BGK_Qa8E31BLqIn-vWTFrHVJfArmddvnh_lgpku8dwnch9omgzB4rnZqhrdZfreV-jigWMTp0d5GuErULkLAWg5Lgp3z-qVHnFkvv03H9tX6aT3Seeh0itSUJ9-jI0SMOHClkSOL/s900/Deccan+Traps.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="506" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi6xy18BGK_Qa8E31BLqIn-vWTFrHVJfArmddvnh_lgpku8dwnch9omgzB4rnZqhrdZfreV-jigWMTp0d5GuErULkLAWg5Lgp3z-qVHnFkvv03H9tX6aT3Seeh0itSUJ9-jI0SMOHClkSOL/s320/Deccan+Traps.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Planalto de Deccan, na Índia, formado por sucessivas camadas de lava solidificada. O intervalo de tempo exato de sua formação ainda é debatido pelos pesquisadores, mas situa-se entre 66 e 60 milhões de anos atrás.</i><br />Foto: Gerta Keller</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Enormes fluxos de lava ocorreram no centro-oeste da Índia em torno daquela época, formando os chamados basaltos de Deccan - um extenso planalto de rochas vulcânicas com 520.000 km² e 2 km de espessura em alguns pontos. Um evento eruptivo tão vasto emitiu, sem dúvida, quantidades gigantescas de dióxido de carbono e outros gases na atmosfera, que teriam alterado drasticamente o clima do planeta. Mesmo se não foram o motivo principal, as inundações de basalto no planalto de Deccan certamente contribuíram para a extinção em massa, enfraquecendo os ecossistemas a ponto de deixá-los vulneráveis a outras ameaças.<br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Desde 1980, muita atenção foi direcionada para a hipótese apresentada pelo físico Luis Alvarez e seu filho, o geólogo Walter Alvarez, de que a queda de um grande asteroide na Terra teria sido a responsável pela extinção.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJM47NqYkAWnlYc9j6yH4zBEfZocvaiZ6jtfxDPA8_ZnkaU8uM9D_i-hZ8GhhtgmD5Gy7FsHsa2YMMXWVKNDRGFLubJKTieKj85L1SYrCXGXTITbIOjKP-XYlW1ul3FwNI5giaBJpaJ0QC/s1207/Luis+and+Walter+Alvarez+at+Bottaccione+Gorge.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1207" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhJM47NqYkAWnlYc9j6yH4zBEfZocvaiZ6jtfxDPA8_ZnkaU8uM9D_i-hZ8GhhtgmD5Gy7FsHsa2YMMXWVKNDRGFLubJKTieKj85L1SYrCXGXTITbIOjKP-XYlW1ul3FwNI5giaBJpaJ0QC/s320/Luis+and+Walter+Alvarez+at+Bottaccione+Gorge.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Luis (à esquerda) e Walter Alvarez (à direita) juntos ao limite K-Pg no Desfiladeiro de Bottaccione, em Gubbio, Itália, em 1981.</i><br />Foto: Lawrence Berkeley Laboratory, 1981</font></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Muitas evidências suportam essa hipótese. O registro geológico mostra que o desaparecimento abrupto de espécies fósseis no limite K-Pg ao redor do mundo coincide com camadas rochosas ricas em irídio, um elemento químico muito raro na crosta terrestre, mas abundante nas profundezas do manto e em corpos celestes. Ao redor do mundo, nos sedimentos depositados na época, também se encontra quartzo de impacto (mineral quartzo cuja estrutura dos cristais foi modificada por ondas de choque) e tectitos (pequenos grãos de vidro formados por detritos ejetados por explosões, que se fundem e rapidamente se solidificam no ar).</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtq8p6OvaE8oDHnEsqJgn7ucyYRpWOduC_xOSYrbkV8Co9gfw4rUr2GLcRST-ShlXoHa6NHm-OnVuAaRGGx6-LluiTyf2nroi2wFxS2OWlKJ4_-8ygjJPnHINHkk5DLBzRP2YTjf9yAVtr/s435/K-Pg+tektites.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="300" data-original-width="435" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtq8p6OvaE8oDHnEsqJgn7ucyYRpWOduC_xOSYrbkV8Co9gfw4rUr2GLcRST-ShlXoHa6NHm-OnVuAaRGGx6-LluiTyf2nroi2wFxS2OWlKJ4_-8ygjJPnHINHkk5DLBzRP2YTjf9yAVtr/s320/K-Pg+tektites.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Tectitos de sedimentos do limite K-Pg no Haiti, onde formam uma camada de quase meio metro, coberta por uma segunda rica em irídio. As divisões na escala são de 1 mm.</i><br />Foto: Universidade do Arizona</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Em 1990, a identificação da cratera de Chicxulub, no Golfo do México, ajudou a corroborar a ideia. Soterrada sob sedimentos na península de Iucatã, no México, seu centro localiza-se a poucos quilômetros do litoral, próximo à cidade de Chicxulub Puerto. Essa cratera de impacto mede cerca de 180 km de diâmetro e 30 km de profundidade (aproximadamente o tamanho calculado pela equipe dos Alvarez) e deve ter sido produzida por um objeto de 10 a 15 km de diâmetro. Sua idade coincide precisamente com a idade do limite K-Pg.</div><div style="text-align: justify;"><span> Vários estudos subsequentes revelaram um pouco do que aconteceu após o impacto de Chicxulub, usando uma combinação de modelos de computador e as evidências geológicas encontradas em vários locais ao redor do mundo. Em 2016, uma equipe internacional de pesquisadores perfurou o anel de pico da cratera e extraiu uma amostra de 800 m de rochas a 1.334 m abaixo do leito marinho, que revelaram a dinâmica de formação da estrutura geológica e vários dos detalhes reconstruídos a seguir.</span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtMbPVY3yd_HtocfbGysr_5xy0c_TKPdAeV0OjaX4k8jDBG7xmsoYxoMGygzAOe-hY-cqwfYg7wvCsaIUZgrE4End2gHBKtC-a_afpTjUfYLJA2qImtcrmPJvPKvTyyOACukRbEm-sW54R/s900/Cratera+de+Chicxulub+-+Localiza%25C3%25A7%25C3%25A3o.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="571" data-original-width="900" height="254" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhtMbPVY3yd_HtocfbGysr_5xy0c_TKPdAeV0OjaX4k8jDBG7xmsoYxoMGygzAOe-hY-cqwfYg7wvCsaIUZgrE4End2gHBKtC-a_afpTjUfYLJA2qImtcrmPJvPKvTyyOACukRbEm-sW54R/w400-h254/Cratera+de+Chicxulub+-+Localiza%25C3%25A7%25C3%25A3o.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Localização da cratera de Chicxulub na península de Iucatã, México.</i><br />Crédito: Nasa / Science Photo Library, 2000<br />(Edição por Felipe Bampi)</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><h3 style="text-align: justify;">Os últimos dias do Mesozoico</h3><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0Hjn_UoNul-RzkqojvFPBbrN1bcP8J0xUd2PRUbYBcFmCWHm38Z_99p_BOE-4MKHj7maNPiledfLCp7rtrcEce-tf6nC3pUNBUIu9BpVVOy0fVH-THcW1yjpZxKoGD9XTKP1cHhnfjuyH/s900/Chicxulub+asteroid+-+Chase+Stone.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="636" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0Hjn_UoNul-RzkqojvFPBbrN1bcP8J0xUd2PRUbYBcFmCWHm38Z_99p_BOE-4MKHj7maNPiledfLCp7rtrcEce-tf6nC3pUNBUIu9BpVVOy0fVH-THcW1yjpZxKoGD9XTKP1cHhnfjuyH/s320/Chicxulub+asteroid+-+Chase+Stone.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Hadrossauros são pegos de surpresa por uma visita extraterrestre.</i><br />Crédito: Chase Stone</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> Há aproximadamente 66 milhões de anos, um enorme asteroide estava em rota de colisão com a Terra. Dois dias antes de atingir o planeta, ele já devia ter aparecido como uma pequena luz no céu, que não aparentaria estar se movendo, mas que se tornava cada vez mais brilhante. No último dia da <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">era </a></span><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">Mesozoica</a><span>, a uma hora do impacto, as criaturas vivas teriam visto dois sóis no céu. No minuto derradeiro, o corpo celeste apocalíptico sobrevoava o Atlântico Sul, como uma bola de fogo queimando a 20.000 ºC, agora aparentemente mais brilhante que o Sol. Nos últimos cinco segundos, ele perfurou a atmosfera terrestre, causando uma onda de choque supersônica global. Viajando a cerca de 72 mil km/h, ou 20 km/s, a esse ponto só foi visto como um forte lampejo.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><span><span> O asteroide caiu violentamente onde hoje é a península de Iucatã, liberando a energia equivalente a 100 trilhões de toneladas de TNT, um bilhão de vezes </span></span>mais intensa que a bomba atômica de Hiroshima. As consequências foram avassaladoras, com efeitos variando desde catástrofes imediatas até perturbações climáticas e geoquímicas de longo prazo, que devastaram a ecologia.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiToq06woqKGUAjtjWLXxBEgvybWprE_PXhZwiKUNZBQpM7H-pgZFk-29jGWS7wwI8hcNGrM1D659abs_3yf1pnt7whzQjmNNUX8PP1WG4pmXgfY_BAkjAnOXleYXy9J_sQdeWG1lBmjM31/s900/Tylosaur+and+KT+Event+-+Julius+Csotonyi.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="557" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiToq06woqKGUAjtjWLXxBEgvybWprE_PXhZwiKUNZBQpM7H-pgZFk-29jGWS7wwI8hcNGrM1D659abs_3yf1pnt7whzQjmNNUX8PP1WG4pmXgfY_BAkjAnOXleYXy9J_sQdeWG1lBmjM31/s320/Tylosaur+and+KT+Event+-+Julius+Csotonyi.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Um mosassauro tilossauríneo contempla seus últimos minutos de existência em uma lagoa no Texas, EUA. Sobre o horizonte, assoma-se a nuvem de ejetos lançada pelo impacto do asteroide.</i><br /></font><font>© Julius T. Csotonyi, 2018</font></td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinKITO6GXMJRfzsfKMFjkeLLb15BQO5Ryb-HSZD_2uXjNpuGwenYW35ZceYqVInFhhzY79hIkZnKCTLIvFBqhm0eplRr33TWQGXAzStL9ZFhI3YrfW6SpxVtyeGELqaAyDVTUSOWPItBTy/s800/Chicxulub+impact+event+-+David+A.+Hardy.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="600" data-original-width="800" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEinKITO6GXMJRfzsfKMFjkeLLb15BQO5Ryb-HSZD_2uXjNpuGwenYW35ZceYqVInFhhzY79hIkZnKCTLIvFBqhm0eplRr33TWQGXAzStL9ZFhI3YrfW6SpxVtyeGELqaAyDVTUSOWPItBTy/s320/Chicxulub+impact+event+-+David+A.+Hardy.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Evento de impacto de Chicxulub. Dados geofísicos da cratera e simulações 3D indicam que o asteroide caiu em um ângulo de 60º, que maximizou seu poder destrutivo.</i><br />Crédito: David A. Hardy / Science Photo Library</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Um pulso de calor teria elevado as temperaturas a mais de 300 ºC, incinerando e vaporizando todas as criaturas vivas em um raio de até 1.500 km. Em menos de um segundo, enquanto o corpo celeste se desintegrava, 25 trilhões de toneladas de rochas terrestres e extraterrestres foram lançadas na atmosfera, a velocidades superiores a 160 mil km/h, ou aproximadamente 45 km/s. Parte desses detritos chegou a atingir a Lua, e o restante formou uma chuva de meteoros, que se espalhou pelo mundo em cerca de dois minutos e produziu incêndios a milhares de quilômetros de distância. Durante horas, pulsos intensos de radiação infravermelha teriam queimado os organismos expostos.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvt_AqMZuIwCJ7Sox5OhqI0UpcUbXhVBU9zNPxPgMKDqtMox9Pe9W8TZoHKDRL6FWCACaF55aS32a4MHCgDOF_AFd_2Ri9392ox4p6sVjojadclOcqE1HLWL3TZUi6Nk9K8CdmeNuvwaaL/s1250/Dinosaur+extinction+-+Mark+Garlick.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="678" data-original-width="1250" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhvt_AqMZuIwCJ7Sox5OhqI0UpcUbXhVBU9zNPxPgMKDqtMox9Pe9W8TZoHKDRL6FWCACaF55aS32a4MHCgDOF_AFd_2Ri9392ox4p6sVjojadclOcqE1HLWL3TZUi6Nk9K8CdmeNuvwaaL/s320/Dinosaur+extinction+-+Mark+Garlick.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font size="2"><i>Nos arredores do local do impacto, as terras ficaram devastadas, e os animais sobreviventes vagavam à procura de abrigo e alimento. Na imagem, titanossauros e </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/04/pteranodonte.html">Pteranodons</a> <i>fogem de um enorme incêndio.</i><br />© Mark Garlick / Science Photo Library</font></td></tr></tbody></table></td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Desencadeou-se uma série de terremotos, maremotos e erupções vulcânicas ao redor do globo - incluindo, possivelmente, as erupções do planalto de Deccan. Tais terremotos podem ter ultrapassado 10 pontos na escala Richter. A violenta movimentação de rochas e massas de água gerou um megatsunami com ondas de mais de 100 m de altura - só não maiores porque o asteroide caiu em águas relativamente rasas -, que devastaram a costa em aproximadamente trinta minutos após o impacto, atingindo uma velocidade superior a 160 km/h. Além do tsunami em si, vibrações sísmicas em pouco tempo agitaram as águas de locais a milhares de quilômetros de distância. Em ambos os casos, seres vivos aquáticos e terrestres foram arrastados pelas ondas e soterrados em lama.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: center;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKFWHJQCutmv-lu9d1PUgC4LghJN44rUclXuyS1RPol76FoTWEX0lxpC2eu0k2rf8DArhF0cTKcrE3vCXGMt4Etvipskx45cpidxeLnZ-V35nXiydxCSyigx6EOeSNznAfcABBah_dIrQ8/s900/Tsunami-like+wave+-+Robert+DePalma.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="647" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgKFWHJQCutmv-lu9d1PUgC4LghJN44rUclXuyS1RPol76FoTWEX0lxpC2eu0k2rf8DArhF0cTKcrE3vCXGMt4Etvipskx45cpidxeLnZ-V35nXiydxCSyigx6EOeSNznAfcABBah_dIrQ8/s320/Tsunami-like+wave+-+Robert+DePalma.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>O sítio paleontológico de Tanis, na Dakota do Norte (EUA), preserva sedimentos depositados minutos ou horas após o impacto do asteroide: uma mistura caótica de restos de peixes de água doce, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/ammonoidea.html">amonites</a> e outros animais marinhos, galhos e troncos de árvores, mamíferos, insetos e um <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> (</i></font><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/triceratops.html">Triceratops</a><font><i>), mortos e rapidamente soterrados em sedimentos por ondas violentas que atingiram o estuário de um rio.</i><br />Crédito: Robert DePalma</font></td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><div style="text-align: center;"><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span><span> Após quatro horas, tempestades elétricas estariam acontecendo ao redor do mundo e outros tsunamis teriam sido causados por terremotos e deslizamentos de terra. No oeste da Europa, terremotos e incêndios ainda afligiam a superfície.</span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Apesar de devastadores, todos esses efeitos devem ter sido de curta duração e alcance limitado e por si só não explicam a extinção em escala global. O que realmente eliminou três quartos da vida terrestre foram os eventos seguintes, que começaram naquele mesmo dia, considerado o primeiro da <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/07/era-cenozoica.html">era Cenozoica</a>, mas que devem ter durado anos ou décadas.</div><div style="text-align: justify;"><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjj4DWyNvw7RBhNpO7-VqX_DBtf4oDoi6_cpbkZEcIoMGclZiG_QyBqug7zRmhIv0U8N2zcpH3JGM4B24N_Uz-Wi7Y79axqMZheVPy__ZS121KJW_S96Sq1D9iYejlY9rocZgy6yNSYFc0U/s900/Chicxulub+crater+-+Detlev+van+Ravenswaay.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="617" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjj4DWyNvw7RBhNpO7-VqX_DBtf4oDoi6_cpbkZEcIoMGclZiG_QyBqug7zRmhIv0U8N2zcpH3JGM4B24N_Uz-Wi7Y79axqMZheVPy__ZS121KJW_S96Sq1D9iYejlY9rocZgy6yNSYFc0U/s320/Chicxulub+crater+-+Detlev+van+Ravenswaay.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Ilustração da cratera de impacto de Chicxulub, na península de Iucatã, logo após sua formação.</i><br />Crédito: Detlev van Ravenswaay / Science Source</td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><h3 style="text-align: justify;">O início do Cenozoico</h3><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: justify;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYo2qWzM4j85CrKRhGguttfr0iEqftu3PytwNoiG2Q97q6KX6ryvukzCkrVuNNHj__8kZorz8w9dAv1ZRRVoa_Ac8I1DK7kixH9JBew3AjqPs2CvxTjjCy7Un2kUGOAMR7h7rj9x-lt-w-/s1233/The+K-Pg+extinction+event+-+Julio+Lacerda.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="1233" data-original-width="900" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYo2qWzM4j85CrKRhGguttfr0iEqftu3PytwNoiG2Q97q6KX6ryvukzCkrVuNNHj__8kZorz8w9dAv1ZRRVoa_Ac8I1DK7kixH9JBew3AjqPs2CvxTjjCy7Un2kUGOAMR7h7rj9x-lt-w-/s320/The+K-Pg+extinction+event+-+Julio+Lacerda.png" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Logo depois de o asteroide cair do céu, as terras próximas foram purgadas. A explosão inicial transformou vida em vapor, e os eventos seguintes atearam vastas regiões em chamas. Muitos seres vivos pereceram logo, enquanto outros desapareceram durante os dias escuros e frios que se seguiram.</i><br />Crédito: Julio Lacerda</font></td></tr></tbody></table><span style="text-align: justify;"><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><div> O primeiro dia da <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/07/era-cenozoica.html">era Cenozoica</a> foi escuro, com o sol encoberto por cinzas, poeira e vapores superaquecidos, provenientes tanto do impacto quanto das queimadas e das erupções vulcânicas. Além de 420 bilhões de toneladas de dióxido de carbono liberado, as rochas atingidas pelo asteroide eram ricas em enxofre, material que foi ejetado, vaporizado e misturado a vapor de água na atmosfera. Calcula-se que cerca de 325 bilhões de toneladas de enxofre foram liberadas, e esse gás formou uma névoa de ácido sulfúrico, que acarretou diretamente formação de chuva ácida e uma abrupta acidificação dos oceanos. O colapso ecológico no mar foi tão grande quanto na superfície, causando a extinção de 50% dos organismos na base da cadeia alimentar oceânica, como o plâncton, gerando dificuldades para seres maiores se alimentarem.</div><div><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm3dJjlcVvrVgroCqv08Wrhg5odE-CjZYj5-toFmt94yRW7lTlaTD7creAxFYBFIvf0v1JSA-ojPWN70q7Knm_yIL7II5_68FT1CSRxWtx0cP7c0r0pUtxkpKtNV8hQbg1UAnN_kdKw19K/s763/Late+Cretaceous-early+Eocene+deep+water+foraminifera.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="763" data-original-width="615" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm3dJjlcVvrVgroCqv08Wrhg5odE-CjZYj5-toFmt94yRW7lTlaTD7creAxFYBFIvf0v1JSA-ojPWN70q7Knm_yIL7II5_68FT1CSRxWtx0cP7c0r0pUtxkpKtNV8hQbg1UAnN_kdKw19K/s320/Late+Cretaceous-early+Eocene+deep+water+foraminifera.jpg" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Os foraminíferos (organismos unicelulares com uma espécie de concha) planctônicos sofreram uma extinção em massa devido à queda no pH das águas oceânicas, o que altera a fixação de carbonato de cálcio nos esqueletos de numerosas espécies. Barras de escala = 100 μm (cem micrômetros).</i><br />Crédito: OSZCZYPKO <i>et al.</i>, 2005</td></tr></tbody></table><br /></div><div><span> </span>A nuvem de partículas suspensas encobriu a superfície da Terra por vários anos, bloqueando a maior parte da radiação solar. Segundo simulações, a temperatura média global caiu 20 ºC e levou 30 anos para voltar ao normal. Esse fenômeno, chamado inverno de impacto, resultou em um ambiente severo para os seres vivos. Com a luz solar drasticamente reduzida, em poucas semanas as espécies que dependiam de fotossíntese declinaram ou tornaram-se extintas.</div></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Como hoje, o fitoplâncton, as algas e as plantas terrestres estavam no primeiro nível da cadeia alimentar, portanto todos os demais níveis que dependiam deles sofreram também. Os animais herbívoros que haviam sobrevivido à catástrofe começavam, agora, a morrer de fome. Consequentemente, os predadores também pereceram quando suas fontes de alimento se tornaram escassas.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOkniPjdKano-4YmL8TXI5KvRIzOfnrOyhJSq8k688kw4ecHUwl1rmqU8MxO5zcYojgaYHuhl5fBg_c7dX4DAHMEKZOXpPDUcpQPtQ_O0Fii6tNNzhJRdAm3bFgCktdkf3LUZl3WDK68xj/s1200/Herd+of+Hedmontosaurus+in+the+aftermath+of+the+asteroid+collision.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="507" data-original-width="1200" height="169" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjOkniPjdKano-4YmL8TXI5KvRIzOfnrOyhJSq8k688kw4ecHUwl1rmqU8MxO5zcYojgaYHuhl5fBg_c7dX4DAHMEKZOXpPDUcpQPtQ_O0Fii6tNNzhJRdAm3bFgCktdkf3LUZl3WDK68xj/w400-h169/Herd+of+Hedmontosaurus+in+the+aftermath+of+the+asteroid+collision.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Na América do Norte, um rebanho de </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/edmontossauro.html">Edmontosaurus</a>,<i> herbívoros, luta para sobreviver. Aves e pequenos mamíferos limpam os ossos dos animais já mortos.</i><br />Crédito: (autor desconhecido)<br /></font></td></tr></tbody></table></span></div></div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: justify;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZ9IZO8XQS5dMhYNLCB7qmEPmWlghFdb3bttE5T1zD4oLORsjR2K8uWZkfTxvBDO0FRfmfsPRtK9rJzdIxE_aKX672r6VyuhBUtBY2Plhyi_WdQDAdQTG3RPsmLGhq9844UY5fGebhNne4/s1000/Tyrannosaurus+fighting+over+prey+-+Mark+Garlick.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="554" data-original-width="1000" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZ9IZO8XQS5dMhYNLCB7qmEPmWlghFdb3bttE5T1zD4oLORsjR2K8uWZkfTxvBDO0FRfmfsPRtK9rJzdIxE_aKX672r6VyuhBUtBY2Plhyi_WdQDAdQTG3RPsmLGhq9844UY5fGebhNne4/s320/Tyrannosaurus+fighting+over+prey+-+Mark+Garlick.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Dois </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/tiranossauro.html">Tyrannosaurus</a><i> disputam o corpo de um </i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/triceratops.html">Triceratops</a><i>. As duas espécies estiveram entre os últimos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> norte-americanos.</i><br />© Mark A. Garlick</font></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">
<span> </span>Grandes grupos de tetrápodes desapareceram completamente: os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> não avianos, os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/plesiossauros-plesiosauria.html">plesiossauros</a>, os mosassauros e os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/06/pterossauros.html">pterossauros</a>. Enquanto isso, seres onívoros, insetívoros e necrófagos (que se alimentam de animais mortos) sobreviveram, provavelmente pelo aumento da disponibilidade de suas fontes alimentares.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Parece que no final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> não restaram mamíferos puramente herbívoros ou carnívoros. Mamíferos e aves que sobreviveram à extinção se alimentavam de insetos, larvas, vermes e caracóis, que por sua vez se alimentavam de matéria orgânica morta - agora abundante. As aves também tinham a habilidade de voar, o que lhes permitia escapar de regiões menos propícias; se reproduziam e desenvolviam mais rápido que as criaturas maiores, o que leva a taxas evolutivas mais altas; e, assim, se adaptavam melhor a novos ambientes. Os maiores animais que sobreviveram foram os crocodilianos e os coristoderos (ordem Choristodera), criaturas semiaquáticas que se alimentavam de restos e animais mortos.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWt9PMiFlHRuNezxG3RpmamHjhPsrSPYRFX033haZEOKguX0GwwQdXT7LDz9IbBUzrSappvldBSeSRIbpx2nEKf1kdPV3B_mvgg1B-3GCJs4XrrPl6eQJwx8FxLmC3m8h6tUfircGcy9cv/s900/Champsosaurus.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="251" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiWt9PMiFlHRuNezxG3RpmamHjhPsrSPYRFX033haZEOKguX0GwwQdXT7LDz9IbBUzrSappvldBSeSRIbpx2nEKf1kdPV3B_mvgg1B-3GCJs4XrrPl6eQJwx8FxLmC3m8h6tUfircGcy9cv/s320/Champsosaurus.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Os coristoderos, como o </i>Champsosaurus,<i> semelhante a um gavial moderno, são um grupo muito distinto de répteis que viveram do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> Médio até o Mioceno.</i><br />Crédito: Urvogel Games LLC</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><span><br /> </span>Nos rios, poucos grupos de animais se extinguiram. Muitos deles dependiam menos das plantas e mais dos detritos vindos da superfície, e esse nicho ecológico particular os livrou da extinção. Algo semelhante ocorreu com as criaturas que viviam no substrato marinho, as quais se alimentam ou podem se alimentar de partículas orgânicas na água. Animais que vivem na coluna d'água, por outro lado, dependem quase inteiramente da produção primária do fitoplâncton. Cocolitóforos, caramujos de água doce e bivalves sofreram grandes perdas. Moluscos rudistas, belemnites e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/ammonoidea.html">amonites</a> se extinguiram. Acredita-se que estes últimos eram as principais presas dos mosassauros e, portanto, o motivo de eles também terem desaparecido.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: justify;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9itVPqlJYCeElMMk-bHLPmQ5CAFQYJ5nZYDXTVCCvMd34_EKv_xuxmY93OdkXqfEiAVB0nYUf0H0Tafpg8tAVFfCUG1-duLN6Ip6fgPBEqFILI4drSVgYI2v06aOw4PvMpN6aEiKd1WGz/s800/Chicxulub+impact+event+-+Chris+Butler.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="547" data-original-width="800" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh9itVPqlJYCeElMMk-bHLPmQ5CAFQYJ5nZYDXTVCCvMd34_EKv_xuxmY93OdkXqfEiAVB0nYUf0H0Tafpg8tAVFfCUG1-duLN6Ip6fgPBEqFILI4drSVgYI2v06aOw4PvMpN6aEiKd1WGz/s320/Chicxulub+impact+event+-+Chris+Butler.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Península de Iucatã, México, 66 milhões de anos atrás, nos primeiros momentos do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/07/era-cenozoica.html">Cenozoico</a>.</i><br />Crédito: Chris Butler<br /></font></td></tr></tbody></table></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> Eventualmente, a nuvem de cinzas e poeira se dissipou, o sol voltou a brilhar em nosso planeta e a vida se recuperou novamente. A recuperação química dos oceanos e dos ecossistemas marinhos se restabeleceu lentamente após as perturbações globais, principalmente nos mares profundos, ainda que o plâncton e a produtividade primária tenham evoluído rapidamente em termos geológicos - dezenas de milhares de anos.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Os poderosos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> não avianos haviam desaparecido para sempre, um final amargo para as criaturas que dominaram a Terra por mais de 165 milhões de anos. Entretanto, esta foi a chance para que outros animais, como as aves e os mamíferos, pudessem prosperar. Se nada disso tivesse acontecido, certamente nós mesmos não estaríamos aqui.</div><br /><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0StXuZlT13YHTXWagqqeYZD1zd6N3dUBIfTald8Cf9KYrF56PLGtjgkZShrFEN-4wssPabiTFl-p_cIZbjxDUYT6HP-xFvDqIYd3BOjm4S3bfwh9StkbwZDV8pjQWmr9bb9_cJfXQvW4N/s900/Thoracosaurus+-+Jacob+Baardse.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="413" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0StXuZlT13YHTXWagqqeYZD1zd6N3dUBIfTald8Cf9KYrF56PLGtjgkZShrFEN-4wssPabiTFl-p_cIZbjxDUYT6HP-xFvDqIYd3BOjm4S3bfwh9StkbwZDV8pjQWmr9bb9_cJfXQvW4N/s320/Thoracosaurus+-+Jacob+Baardse.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font>Thoracosaurus<i> é um crocodiliano que atravessou o limite K-Pg. Os crocodilianos modernos podem sobreviver por meses sem comida e entrar em estivação (uma espécie de hibernação) quando as condições não são favoráveis, características que foram ligadas à sua sobrevivência no fim do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>.</i><br />Crédito: Jacob Baardse</font></td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQU1yNtM7oYmZxIOHsut2FcXl73YzOGgtz6zPGo3uaXxKOF_X1iIcWHBSddUP1BC_Tz2WFy8pQdfOc8vSYqBg61W11ZTDG9Is4lDhzqJH9xZWobPZPazFe9yuWBwy0glCFLKV1PW06_JGO/s900/Carsioptychus+-+HHMI+Tangled+Bank+Studios.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="506" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQU1yNtM7oYmZxIOHsut2FcXl73YzOGgtz6zPGo3uaXxKOF_X1iIcWHBSddUP1BC_Tz2WFy8pQdfOc8vSYqBg61W11ZTDG9Is4lDhzqJH9xZWobPZPazFe9yuWBwy0glCFLKV1PW06_JGO/s320/Carsioptychus+-+HHMI+Tangled+Bank+Studios.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span>Carsioptychus<i>, pequeno mamífero que viveu na América do Norte pouco após o fim da <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/05/era-mesozoica.html">era dos dinossauros</a>.</i><br />Crédito: HHMI Tangled Bank Studios</span></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">
Fontes: <a href="https://www.atlasobscura.com/places/chicxulub-crater" target="_blank">Atlas Obscura</a>, <a href="https://brasil.elpais.com/brasil/2019/09/09/ciencia/1568041613_749340.html" target="_blank">El País</a>, <a href="https://www.britannica.com/science/K-T-extinction" target="_blank">Encyclopedia Britannica</a>, <a href="https://g1.globo.com/ciencia-e-saude/noticia/2019/10/22/meteoro-que-matou-os-dinossauros-transformou-o-oceano-em-acido-diz-pesquisa.ghtml" target="_blank">G1</a>, <a href="https://revistagalileu.globo.com/Ciencia/noticia/2020/01/vulcoes-nao-foram-determinantes-para-extincao-dos-dinossauros-diz-pesquisa.html" target="_blank">Galileu</a>, <a href="https://gizmodo.uol.com.br/dinossauros-nao-morreram-com-o-impacto-do-cometa-mas-com-o-inverno-nuclear-iniciado-por-ele/" target="_blank">Gizmodo Brasil</a>, <a href="https://www.livescience.com/29231-cretaceous-period.html">Live Science</a>, <a href="https://www.lmneuquen.com/extincion-dinosaurios-cambio-la-principal-causa-n656201" target="_blank">LM Neuquén</a>, <a href="https://www.lpi.usra.edu/science/kring/Chicxulub/discovery/" target="_blank">Lunar and Planetary Institute</a>, <a href="https://www.nationalgeographic.com/science/prehistoric-world/dinosaur-extinction/" target="_blank">National Geographic</a>¹, <a href="https://blog.nationalgeographic.org/2010/03/04/asteroid-terminated-dinosaur-era-in-a-matter-of-days/" target="_blank">National Geographic</a>², <a href="https://www.nationalgeographicbrasil.com/historia/2019/10/ultimo-dia-dinossauros-detalhes-chicxulub-meteoro-cratera-extincao-massa" target="_blank">National Geographic Brasil</a>¹, <a href="https://www.nationalgeographicbrasil.com/historia/2019/04/fosseis-fossil-dinossauro-extincao-morte-asteroide-cretaceo-eua-paleontologia-sitio-ciencia" target="_blank">National Geographic Brasil</a>², <a href="https://www.sciencemag.org/news/2019/02/did-volcanic-eruptions-help-kill-dinosaurs" target="_blank">Science</a>, <a href="http://www.cprm.gov.br/publique/Redes-Institucionais/Rede-de-Bibliotecas---Rede-Ametista/Dinossauros-1096.html" target="_blank">Serviço Geológico do Brasil - CPRM</a>, <a href="https://www.smithsonianmag.com/science-nature/dinosaur-killing-asteroid-impact-chicxulub-crater-timeline-destruction-180973075/" target="_blank">Smithsonian Magazine</a>, <a href="https://www.thesun.co.uk/tech/10082419/dinosaur-killing-asteroid-timeline/" target="_blank">The Sun</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Cretaceous%E2%80%93Paleogene_extinction_event" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com26tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-8819626367590589212020-12-08T00:00:00.012-04:002022-12-17T15:01:21.740-04:00Coronossauro, o dinossauro com coroa<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjolofmBz9hYnul_RL5PGdq2oqqMH1HSImyozQUraSfTvM_didGJvVdd_Cr1uTUgTL5gTor_e6ElwXf2TVtObtWYb7DA6YEU-Hbc4lrng_zIy3ThWDa7aCLkXjaiyUK_ouTnhwaNaj9S5Ic/s900/Coronosaurus+-+Tuomas+Koivurinne.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="624" data-original-width="900" height="278" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjolofmBz9hYnul_RL5PGdq2oqqMH1HSImyozQUraSfTvM_didGJvVdd_Cr1uTUgTL5gTor_e6ElwXf2TVtObtWYb7DA6YEU-Hbc4lrng_zIy3ThWDa7aCLkXjaiyUK_ouTnhwaNaj9S5Ic/w400-h278/Coronosaurus+-+Tuomas+Koivurinne.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Tuomas Koivurinne, 2012</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"> O coronossauro é um gênero de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/09/ceratopsios-ceratopsia.html">ceratópsio</a> que viveu na América do Norte durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior, em meados da idade Campaniana, de 80 a 76 milhões de anos atrás. De tamanho médio, esse herbívoro chegava a 5 m de comprimento e 2 toneladas. Seu nome significa "lagarto com coroa", do latim <i>corona</i>, "coroa", e do grego <i>sauros</i>, "lagarto".<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjj0C2s9Iw1ARG7YM9h1D8ZpfbJFSvHOLPrH82ZiC5VVjMFs3nEgkY7Z-gSoah4CYTLLnnBFDRE21G_2xXZRnxB-BMbow58eIwCCXJcEnCsdM1CP-VuC4fCu-uDTQwOTyGPZBRJrW6u6Ct/s800/Coronosaurus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="450" data-original-width="800" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjj0C2s9Iw1ARG7YM9h1D8ZpfbJFSvHOLPrH82ZiC5VVjMFs3nEgkY7Z-gSoah4CYTLLnnBFDRE21G_2xXZRnxB-BMbow58eIwCCXJcEnCsdM1CP-VuC4fCu-uDTQwOTyGPZBRJrW6u6Ct/s320/Coronosaurus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">© Mundo Pré-Histórico<br />(Baseado na reconstrução de Cisiopurple)</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> Como outros ceratopsídeos, o coronossauro também tinha um grande folho ósseo e chifres na cabeça. Estes incluem um par de pequenas protuberâncias sobre os olhos, projetadas para os lados, um grande chifre nasal lateralmente comprimido e levemente curvado para trás e dois conjuntos de espinhos no topo do folho - os quais dão nome ao animal. Essa "coroa" de espinhos - que curvavam-se em diferentes direções, alguns para frente, outros para trás - era formada por ossificações individuais que se fundiam ao longo do desenvolvimento do indivíduo, acabando por formar uma massa óssea única e irregular. O propósito dessa estrutura singular deve ter sido atrair parceiros.</span></div><div style="text-align: justify;"><span><span> </span>O coronossauro se assemelha muito a seus parentes próximos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/centrossauro.html">centrossauro</a> e <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2010/05/estiracossauro.html">estiracossauro</a>. O ambiente que habitou era uma planície costeira, onde também viveram diversos outros <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.htmlhttps://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a>, como daspletossauro, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/dromeossauro.html">dromeossauro</a>, albertaceratope, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/12/chasmossauro.html">casmossauro</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/05/anquiceratops.html">anquiceratope</a>, braquilofossauro, gripossauro, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/01/parassaurolofo.html">parassaurolofo</a>, <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/02/coritossauro.html">coritossauro</a> e escolossauro.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6fWEcFS3iIVymN07Lu9W13W864NsT7n0l62WTka-4TPzRVJNTBnf6ZIZAyKP1LvnGa9pFt4L_cBBCuDyC158WCnqumiqlbf-bAPpYi6rFWl_dyrIExjqBn-9wFVUvYuaxHYnbehzJFzk5/s900/Coronosaurus+and+Albertaceratops+-+Andrey+Belov.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="622" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh6fWEcFS3iIVymN07Lu9W13W864NsT7n0l62WTka-4TPzRVJNTBnf6ZIZAyKP1LvnGa9pFt4L_cBBCuDyC158WCnqumiqlbf-bAPpYi6rFWl_dyrIExjqBn-9wFVUvYuaxHYnbehzJFzk5/s320/Coronosaurus+and+Albertaceratops+-+Andrey+Belov.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Coronossauro (à esquerda) e albertaceratope (acima, à direita).</i><br />Crédito: Andrey Belov, 2017</td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"> Dois conjuntos de fósseis de coronossauro foram descobertos por Philip J. Currie na Formação Oldman, em Alberta, Canadá. Eles foram escavados entre 1996 e 2000, e a nova espécie foi descrita em 2005, por Michael J. Ryan e Anthony P. Russell, inicialmente dentro do gênero <i><a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/centrossauro.html">Centrosaurus</a></i> (<i>Centrosaurus brinkmani</i>). Estudos posteriores questionaram a presença de um parentesco direto entre a espécie encontrada e o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2009/02/centrossauro.html">centrossauro</a>, até que, em 2012, foi colocada em um gênero à parte, como <i>Coronosaurus brinkmani</i>. O epíteto específico homenageia o paleontólogo Donald Brinkman por sua pesquisa em paleoecologia da Alberta do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Superior.<br /></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Clado: Sauropsida</div><div style="text-align: justify;">Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">Dinosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Ordem: †Ornithischia</div><div style="text-align: justify;">Subordem: †<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/09/ceratopsios-ceratopsia.html">Ceratopsia</a></div><div style="text-align: justify;">Família: †Ceratopsidae</div><div style="text-align: justify;">Subfamília: †Centrosaurinae</div><div style="text-align: justify;">Tribo: †Centrosaurini</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Coronosaurus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécie: †<i>Coronosaurus brinkmani</i></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgimg2qJgNrX4SxjDK7cOv4H6aziCiDFq-RMHt88nEprnRwdMdYioEBhCChrJ4zWpE8QLNsvGaZaNZNFhj2XgP5gzHbuAWQ3EARqQCG2ivisgRqGJDDmPFZ9IrLfimd6mzPr780mYe-WJa/s700/Coronosaurus+-+Julius+T.+Csotonyi.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="635" data-original-width="700" height="290" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgimg2qJgNrX4SxjDK7cOv4H6aziCiDFq-RMHt88nEprnRwdMdYioEBhCChrJ4zWpE8QLNsvGaZaNZNFhj2XgP5gzHbuAWQ3EARqQCG2ivisgRqGJDDmPFZ9IrLfimd6mzPr780mYe-WJa/w320-h290/Coronosaurus+-+Julius+T.+Csotonyi.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;">Crédito: Julius T. Csotonyi<br />© Royal Tyrrell Museum</td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhn9stmBO5dWjGQguTo08nFoAfqxeDwXAzK1th3glyNo2eFF32zyqVQerSBfrDsUWaYKmRjk1eFmJ1EpHqeSFlkGgJGmd8r4lfqSoECc1Asilw5BP1YpVF-ZKM01dcU0zfE7ieG7eepqxrx/s900/Coronosaurus+skull.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="506" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhn9stmBO5dWjGQguTo08nFoAfqxeDwXAzK1th3glyNo2eFF32zyqVQerSBfrDsUWaYKmRjk1eFmJ1EpHqeSFlkGgJGmd8r4lfqSoECc1Asilw5BP1YpVF-ZKM01dcU0zfE7ieG7eepqxrx/s320/Coronosaurus+skull.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Réplica de crânio de coronossauro no Museu de Dinossauros Philip J. Currie, em Wembley, Alberta, Canadá.</i><br />Foto: (autor desconhecido), 2017</td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="http://www.dinochecker.com/dinosaurs/CORONOSAURUS" target="_blank">DinoChecker</a>, <a href="https://iknowdino.com/tag/coronosaurus/" target="_blank">I Know Dino</a>, <a href="https://ottawacitizen.com/news/local-news/yes-there-really-was-a-coronasaurus-and-it-was-discovered-in-canada" target="_blank">Ottawa Citizen</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Coronosaurus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com29tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-76379328457362516152020-08-09T08:00:00.011-04:002022-12-17T15:04:44.874-04:00Mamenchissauro, um dinossauro de pescoço longuíssimo<div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC3mtv_gMrlDm4Z9RZkOdMt8gOBSdobn2adY3ezGTJPLuvh_UXKna1pp2_ixlmNFWeRl9Vo_iUlXnzS73ijCPbyjGmdFsbizuemGY85fK3FeOxz8PQkU8W5gBB9BDXXAnYCUM7r2N3qSKp/s794/Mamenchisaurus+and+Guanlong+-+Ra%25C3%25BAl+Mart%25C3%25ADn.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="490" data-original-width="794" height="247" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC3mtv_gMrlDm4Z9RZkOdMt8gOBSdobn2adY3ezGTJPLuvh_UXKna1pp2_ixlmNFWeRl9Vo_iUlXnzS73ijCPbyjGmdFsbizuemGY85fK3FeOxz8PQkU8W5gBB9BDXXAnYCUM7r2N3qSKp/w400-h247/Mamenchisaurus+and+Guanlong+-+Ra%25C3%25BAl+Mart%25C3%25ADn.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>O </i>Mamenchisaurus sinocanadorum<i> conviveu com o predador </i>Guanlong wucaii<i> e o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/09/ceratopsios-ceratopsia.html">ceratópsio</a> primitivo </i>Yinlong downsi<i>.</i><br />© Raúl Martín</font></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><span> </span>O mamenchissauro ("lagarto de Mǎmíngxī", nome de um terminal de balsas perto do local onde foi descoberto pela primeira vez) é um <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópode</a> que viveu na China entre 160 e 145 milhões de anos atrás, durante o <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2019/02/periodo-jurassico.html">Jurássico</a> Superior (idades Oxfordiana a Titoniana) - possivelmente, até 114,4 milhões de anos atrás, no <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a> Inferior (idade Aptiana). Várias espécies são conhecidas, que variavam em tamanho de 16 até 35 m de comprimento. Este herbívoro é um dos maiores <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> asiáticos, ao lado do <i>Ruyangosaurus</i>.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Embora pescoços compridos sejam uma marca dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópodes</a>, o mamenchissauro levou esse aspecto ainda mais além. Proporcionalmente, é um dos <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauros</a> com o maior pescoço, que chegava a ter o mesmo comprimento que o corpo e a cauda juntos. Apesar do tamanho, era relativamente leve: as 18 ou 19 vértebras que sustentavam o pescoço (o maior número de vértebras cervicais de qualquer <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópode</a>) tinham algumas regiões finas como casca de ovo, eram preenchidas por sacos de ar e portavam duas longas barras ósseas cada (costelas cervicais), as quais enrijeciam o pescoço e ajudavam a suportar o peso. Com ele, o animal alcançava vegetação em uma ampla área, sem ter que gastar energia com locomoção por um bom tempo - inclusive, teria acesso a samambaias, cavalinhas e musgos que cresciam em terrenos instáveis e pantanosos e no interior de florestas, onde seu corpanzil não conseguia entrar. Dentes em forma de espátula eram adaptados para arrancar maços de folhas em grandes bocados.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrnNIIJuZdu-Xr6a8DAegJEzUS8WqKtr88OLPlnpbg16Yoz8_dGKyEuWz7BEnAsOhj5RDsR1EBcCYoJ-rnCU7COiCEVQlbcUfMJ7Sl_J4PXo4jq8-vajx_-dRq_IRLFmAse74p9F0wZGvh/s900/Mamenchisaurus+sinocanadorum+-+Sergey+Krasovskiy%252C+2013.jpg" style="display: inline; margin-left: auto; margin-right: auto; padding: 1em 0px;"><img border="0" data-original-height="619" data-original-width="900" height="220" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgrnNIIJuZdu-Xr6a8DAegJEzUS8WqKtr88OLPlnpbg16Yoz8_dGKyEuWz7BEnAsOhj5RDsR1EBcCYoJ-rnCU7COiCEVQlbcUfMJ7Sl_J4PXo4jq8-vajx_-dRq_IRLFmAse74p9F0wZGvh/w320-h220/Mamenchisaurus+sinocanadorum+-+Sergey+Krasovskiy%252C+2013.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i>Grupo de </i><span style="font-size: small;">M. sinocanadorum </span><i>pastando, ao lado de alguns pterossauros das espécies </i><span style="font-size: small;">Sericipterus wucaiwanensis</span><i> e </i><span style="font-size: small;">Jeholopterus ninchengensis</span><i>.</i><br style="font-size: small;" /><span style="font-size: small;">© Sergey Krasovskiy, 2013</span></td></tr></tbody></table><div><br /></div></div><div style="text-align: justify;"><span> </span>O mamenchissauro foi descoberto em 1952, durante a construção da rodovia Yitang, na província chinesa de Sichuan, próximo ao rio Jinsha (o local pertence à Formação Hantong). O esqueleto parcial (14 vértebras cervicais incompletas) encontrado no canteiro de obras foi então estudado e nomeado, em 1954, como <i>Mamenchisaurus constructus</i>, pelo paleontólogo Chung Chien Young. O animal media 13 m de comprimento.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>Em 1972, uma segunda espécie foi descrita, <i>Mamenchisaurus hochuanensis</i> ("do distrito de Hechuan"), a partir de um pescoço completo com 19 vértebras, descoberto na Formação Shaximiao, em Sichuan. Medindo 9,3 m, este era o maior pescoço conhecido do mundo até a descoberta do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2011/03/supersauro.html">supersauro</a> e do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/01/sauroposeidon.html">sauroposeidon</a>. O animal atingia 22 m de comprimento total e 3,5 m de altura nos ombros e devia pesar 45 t. Novos materiais da espécie, até então desconhecidos, foram encontrados em 2001 e incluem crânio, cintura escapular, parte de um membro dianteiro e quatro vértebras caudais fundidas, com arcos neurais expandidos e espinhas neurais altas, que ficavam na ponta da cauda. Esse conjunto também é visto em outros <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópodes</a> asiáticos, como o shunossauro e o omeissauro, e acredita-se que pode ter sido usado como arma em disputas por domínio entre dois machos, mas não é inconcebível que também tenha sido útil para afastar predadores.</div><div style="text-align: justify;"><span> </span>A maior espécie de mamenchissauro é <i>Mamenchisaurus sinocanadorum</i> ("sino-canadense", em referência às nacionalidades dos paleontólogos que a estudaram), representada por um dos maiores espécimes de <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">dinossauro</a> já descobertos, estimado em 35 m de comprimento. Ela foi escavada na Formação Shishugou, na região autônoma de Xinjiang, em 1993, a partir de material de um crânio e as primeiras quatro vértebras cervicais, as quais possuem as maiores costelas cervicais dentre os <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">saurópodes</a>, com até 4,1 m cada. Em vida, <i>M. sinocanadorum</i> devia pesar de 60 a 80 t.</div><div style="text-align: justify;"><i><span> </span>Mamenchisaurus youngi</i>, batizada em homenagem a Young em 1996, era relativamente pequena em relação às demais espécies, com 16 m de comprimento e um pescoço de 6,5 m, composto por 18 vértebras cervicais. Encontrado na província de Sichuan em 1989, o espécime estava bastante completo e articulado, conservando toda a coluna vertebral da cabeça à oitava vértebra caudal.</div><div style="text-align: justify;"><i><span> </span>Mamenchisaurus anyuensis</i> ("do distrito de Anyue") media 21 m, foi descoberta nas formações Suining e Penglaizhen, em Sichuan, e descrita em 1996. Mais recente, viveu há 114,4 milhões de anos, no início do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2020/01/periodo-cretaceo.html">Cretáceo</a>, mas pode ser que não pertença realmente ao gênero <i>Mamenchisaurus</i>. <i>Mamenchisaurus jingyanensis</i> ("do distrito de Jingyan"), proveniente da Formação Shaximiao e nomeada em 1998, é estimada em 20 a 26 m de comprimento. <i>Mamenchisaurus yunnanensis</i> ("da província de Yunnan") foi descrita em 2004.</div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Clado: Sauropsida</div><div style="text-align: justify;">Clado: <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2022/12/dinossauros-dinosauria.html">Dinosauria</a></div><div style="text-align: justify;">Clado: Saurischia</div><div style="text-align: justify;">Clado: †Sauropodomorpha</div><div style="text-align: justify;">Clado: †<a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2018/04/sauropodes-sauropoda.html">Sauropoda</a></div><div style="text-align: justify;">Família: †Mamenchisauridae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Mamenchisaurus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Mamenchisaurus constructus</i>, †<i>M. hochuanensis</i>, †<i>M. sinocanadorum</i>, †<i>M. youngi</i>, †<i>M. anyuensis</i>?, †<i>M. jingyanensis</i> e †<i>M. yunnanensis</i></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjS72aqD4fqeAJNTKpWsNNzAdfZihb0zuHErTyiZi2Tvj5ZlbnYjqNHI1_JABYqu9S12kpkXLdsQAPKVDAJ5fZdlczV3ye7Ee46gHXWRkEcsZNRdOvqkGajBnX3ooOuk7cLJTAiIfNmIO_e/s1000/Mamenchisaurus.png" style="display: inline; margin-left: auto; margin-right: auto; padding: 1em 0px;"><img border="0" data-original-height="461" data-original-width="1000" height="148" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjS72aqD4fqeAJNTKpWsNNzAdfZihb0zuHErTyiZi2Tvj5ZlbnYjqNHI1_JABYqu9S12kpkXLdsQAPKVDAJ5fZdlczV3ye7Ee46gHXWRkEcsZNRdOvqkGajBnX3ooOuk7cLJTAiIfNmIO_e/w320-h148/Mamenchisaurus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: small;">© Mundo Pré-Histórico</span></td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><img border="0" data-original-height="600" data-original-width="900" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCWmyG8y55uVNLPQ-Xhre1XjyLRP5S5gKnSc7Zs1b2oodZZToRvm_sA-LaJRijSRdQZ3-QXaFB4dvMUZuUTo-vCtqQrRoUpsMx3rhOGv6y2-QvJXLeRjabNQO-PykwyxzxCTVv_X9DC2bf/w320-h213/Mamenchisaurus+hochuanensis+at+Zigong+Dinosaur+Museum.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: left;" width="320" /></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: small;"><i>Esqueleto de </i>M. hochuanensis <i>no Museu de Dinossauros de Zigong, em Sichuan, China.</i><br />Crédito: Zhangzhugang, 2014</span></td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><img border="0" data-original-height="600" data-original-width="800" height="240" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Mamenchisaurus_youngi_steveoc_86.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: left;" width="320" /></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><span style="font-size: small;">M. youngi<br />Crédito: Steveoc 86, 2019</span><br /></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="https://www.amnh.org/exhibitions/sauropods-worlds-largest-dinosaurs/meet-mamenchisaurus" target="_blank">American Museum of Natural History</a>, <a href="https://nature.ca/notebooks/english/mamenchi.htm" target="_blank">Canadian Museum of Nature</a>, <a href="https://dinoanimals.com/dinosaurs/dinosaurs-with-the-longest-necks-mamenchisaurus/" target="_blank">DinoAnimals.com</a>, <a href="https://paleoglot.org/files/young&zhao_72.pdf" target="_blank">Mamenchisaurus</a> (YOUNG, C. C. & ZHAO, Xijin, 1972), <a href="https://www.mentalfloss.com/article/61271/10-long-necked-facts-about-mamenchisaurus" target="_blank">Mental Floss</a>, <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/m/mamenchisaurus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Mamenchisaurus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com151tag:blogger.com,1999:blog-6521598659288733878.post-55534733530798497482020-07-04T13:30:00.008-04:002022-08-08T00:13:13.667-04:00Estetacanto, o peixe com bigorna nas costas<div style="text-align: justify;"><span><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjqEVjNXDrrj3dbaREQhFCAwgVyqyS-uiogVwoo2eH3uLZmM7WQBGkaHyIiBdZABzgKSWj_6yfzznsg4LY2_MVv4hFvBzSYg7FFJa-pquIhSO-qklevQJibpZjPBQuFelq1LmzEY5KXSbE6/s900/Stethacanthus+-+Jaime+Chirinos+and+Science+Photo+Library.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="522" data-original-width="900" height="233" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjqEVjNXDrrj3dbaREQhFCAwgVyqyS-uiogVwoo2eH3uLZmM7WQBGkaHyIiBdZABzgKSWj_6yfzznsg4LY2_MVv4hFvBzSYg7FFJa-pquIhSO-qklevQJibpZjPBQuFelq1LmzEY5KXSbE6/w400-h233/Stethacanthus+-+Jaime+Chirinos+and+Science+Photo+Library.jpg" width="400" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font>Stethacanthus productus<br />© Jaime Chirinos, 2014</font></td></tr></tbody></table><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div> </span>O estetacanto ("espinho do peito", do grego <i>stēthos</i>, "peito", e <i>akanthos</i>, "espinho") é um gênero de peixe cartilaginoso que viveu do final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2015/12/periodo-devoniano.html">Devoniano</a> (Devoniano Superior) ao final do <a href="https://mundopre-historico.blogspot.com/2016/07/periodo-carbonifero.html">Carbonífero</a> (Pensilvaniano), entre 382,7 e 298,9 milhões de anos atrás. Nadou pelos mares ao redor do mundo - fósseis foram encontrados na América do Norte, Europa, Ásia e Oceania. Media cerca de 70 cm de comprimento e pesava de 4,5 a 9 kg.<span><a name='more'></a></span></div><div style="text-align: justify;"><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj7tVCw94Xq_Kn7rBLADYlfSwW6nPEhqcDclKEn0wquyPnJU7Fg73Q0vTxXVyVGPmo50O9hxqA51YEQHnwUl8JZBqBmylOpc40ifX1sMu-DcOv6hCBVEgcxfS2Y8yxcmLaohoc8j7W0bVES/s900/Stethacanthus.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="361" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj7tVCw94Xq_Kn7rBLADYlfSwW6nPEhqcDclKEn0wquyPnJU7Fg73Q0vTxXVyVGPmo50O9hxqA51YEQHnwUl8JZBqBmylOpc40ifX1sMu-DcOv6hCBVEgcxfS2Y8yxcmLaohoc8j7W0bVES/s320/Stethacanthus.png" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font>© Mundo Pré-Histórico</font><br /></td></tr></tbody></table><span><br /></span></div><div style="text-align: justify;"><span> Apesar de, no geral, lembrar a aparência</span> de um tubarão, o estetacanto destaca-se por sua barbatana dorsal em forma de bigorna. O topo dela era coberto por pequenos espinhos que apontavam para frente, enquanto a parte de cima da cabeça era coberta por espinhos direcionados para trás. Esses espinhos são versões maiores das escamas que recobrem o corpo dos tubarões (dentículos dérmicos) e que ajudam a reduzir seu arrasto na água. No estetacanto, a "bigorna" e os espinhos podem ter ajudado a assustar potenciais predadores, ao simular a boca de um peixe maior. Aparentemente, somente os machos eram dotados dessa estrutura, portanto ela deve ter desempenhado algum papel em rituais de acasalamento<i>. </i>A esta mesma função também devem ter servido os longos filamentos de cartilagem que partem das nadadeiras peitorais.</div><div style="text-align: justify;"><span> Acredita-se que o estetacanto habitava águas costeiras, alimentando-se de peixes e moluscos cefalópodes, muito semelhante aos tubarões modernos. Como o formato da barbatana dorsal tornava seu corpo menos hidrodinâmico, certamente o estetacanto não era um predador muito veloz. Grandes quantidades de dentes fossilizados (do tipo cladodonte, ou seja, que possui várias pontas ao redor da base) concentrados em alguns locais levam à especulação de que o animal migrava periodicamente para áreas de reprodução.</span><br /></div><div style="text-align: justify;"><span> Vários fósseis de estetacanto foram encontrados ainda no século XIX, levando à nomeação do gênero em 1889, pelo paleontólogo John Strong Newberry. Entre os locais onde as descobertas ocorreram estão Montana e Ohio, nos Estados Unidos, Escócia, Rússia, China e Austrália. Várias espécies são conhecidas, as quais se diferenciam, muitas vezes, pelo formato da barbatana caudal.<br /></span></div><div style="text-align: justify;"><br /></div><div style="text-align: justify;"><b>Classificação científica:</b></div><div style="text-align: justify;">Reino: Animalia</div><div style="text-align: justify;">Filo: Chordata</div><div style="text-align: justify;">Classe: Chondrichthyes</div><div style="text-align: justify;">Ordem: †Symmoriida</div><div style="text-align: justify;">Família: †Stethacanthidae</div><div style="text-align: justify;">Gênero: †<i>Stethacanthus</i></div><div style="text-align: justify;">Espécies: †<i>Stethacanthus altonensis</i>, †<i>S. concavus</i>, †<i>S. gansuensis</i>, †<i>S. neilsoni</i>, †<i>S. praecursor</i>, †<i>S. productus</i>, †<i>S. resistens</i> e †<i>S. thomasi</i></div><div style="text-align: justify;"><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;"><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRk2ZLp5wLEQ-YEdwY50zb1oDDxF12r7jM8xgRJsaNuDr4PcwVyrEfD2pB6F3y_v7PliratN3FXFZy7wVSW47JXOQKAzzALgScdFsKnyjhBhSRLz_rd1jmX6iZKDq5PAZ_kf-jgjOOQE8a/s900/Stethacanthus+altonensis+and+S.+productus+-+Dmitry+Bogdanov.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="705" data-original-width="900" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiRk2ZLp5wLEQ-YEdwY50zb1oDDxF12r7jM8xgRJsaNuDr4PcwVyrEfD2pB6F3y_v7PliratN3FXFZy7wVSW47JXOQKAzzALgScdFsKnyjhBhSRLz_rd1jmX6iZKDq5PAZ_kf-jgjOOQE8a/s320/Stethacanthus+altonensis+and+S.+productus+-+Dmitry+Bogdanov.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Comparação de tamanho estre as espécies </i>Stethacanthus altonensis<i> (espécie-tipo) e</i> Stethacanthus productus<i>.</i><br />Crédito: Dmitry Bogdanov, 2013</font></td></tr></tbody></table><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEghzUX_d9Y2tuGe0PPcbjlGihCCvv4FAlCvJrgEzkeP5tN0CRT1tp8ZE6eDo5PeOltWyeToZJPmvTdg8nikUcqOiZutN81F2yq7vcnMVRBr9eM0H5JL645MgGGBz4jR7T8RnSFY9k77rXBM/s1024/The+Bearsden+Shark.jpg" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="576" data-original-width="1024" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEghzUX_d9Y2tuGe0PPcbjlGihCCvv4FAlCvJrgEzkeP5tN0CRT1tp8ZE6eDo5PeOltWyeToZJPmvTdg8nikUcqOiZutN81F2yq7vcnMVRBr9eM0H5JL645MgGGBz4jR7T8RnSFY9k77rXBM/s320/The+Bearsden+Shark.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><font><i>Fóssil do gênero aparentado </i>Akmonistion<i>, o único esqueleto completo de seu tipo. O "tubarão de Bearsden", como ficou conhecido, foi encontrado próximo a essa cidade escocesa, em 1981.</i></font><br /></td></tr></tbody></table><i><br /></i></div><div style="text-align: justify;">Fontes: <a href="http://www.prehistoric-wildlife.com/species/s/stethacanthus.html" target="_blank">Prehistoric Wildlife</a>, <a href="https://www.thoughtco.com/history-of-stethacanthus-1093704" target="_blank">ThoughtCo</a> e <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Stethacanthus" target="_blank">Wikipedia</a>.</div>Felipe Bampihttp://www.blogger.com/profile/02855233428080905359noreply@blogger.com34